Bilgi doğrusu ile mantık doğrusu arasındaki fark

Mantık hedefi bakımından mantıksal doğruya ulaşmayı amaçlar. Insanların akılcı şekilde ortaya koydukları ifadeler doğrultusunda kaynaklanan doğru, mantık doğrusudur. 

Bu bağlamda bilimsel gerçeklik bulunan bir ifadeyi ortaya koyarak, " Memeliler gelişkin canlılardır. " dediğimizde ve buna" İnsanlar düşünme yetisine sahiptir. " ifadesini eklediğimizde bu durum mantık doğrusu kapsamına girmektedir.

Bilgi doğrusu, belirtilen yargı ile belirttiği nesne arasındaki ilişkiyi araştırır. Bu bağlamda " Sandalye kırmızı renge sahiptir " ifadesinde sandalye gerçekliği ifade ederken, belirlenen yargı onun kırmızı olduğudur. 

Mantık doğa bilimleri (fizik, kimya, biyoloji vb.) gibi deney ve gözlem yaparak bilgi doğrusunu araştırmaz. Mantığın amacı, mantık doğrusuna ulaşmaktır. Akıl ilkelerinden kaynaklanan doğruya, mantık doğrusu denir. 

Bilgi doğrusu dediğimiz şey ise nesne ile dış dünyada bulunan, somut olarak varolan herhangi bir şeyle buna ait olan bir yargının örtüşmesidir. Örtüşme gerçekleşiyorsa bu bilgi doğru, örtüşmüyorsa bu bilgi doğru değildir. Fizik, kimya ve biyoloji gibi doğa bilimlerinin konusu dış dünyada bulunan varlıklardır. Matematik ve mantık gibi bilimlerin konuları ise aklın ürünleri olan, düşüncede olan varlıklardır.

Mantık doğrusu, akıl ilkelerinden kaynaklanan doğrudur. Bilgi doğrusu ise yargının taşıdığı anlamla yargının işaret ettiği nesne arasındaki uygunluğa bağlı olan doğrudur. Örneğin “Tahta yeşildir” ifadesinde “tahta”, gerçekliktir. Buna atfedilen yargı “yeşildir” ifadesidir. Bu ikisi örtüşürse bilgi doğru, örtüşmezse bilgi yanlış olur.