Aurora (kuzey ışıkları) nedir ve nasıl oluşur

Kutup ışıklarına aurora denir. Aurora adı 1592-1655 yılları arasında yaşamış matematikçi ve felsefeci Pierre Gassendi (Piyer Gassendi) tarafından, Eski Yunan tanrısı Eos’un Roma’daki adına dayanarak verilmiştir. Auroralar her iki kutupta da görülür. Kuzey Kutbu’nda olanı “aurora borealis” ya da “kuzey ışıkları”, Güney Kutbu’nda olanı ise “aurora australis” ya da “güney ışıkları” olarak adlandırılır.

Kutup ışıklarının oluşumu Güneş’te başlar. Güneş’te sürekli oluşan ve dışarı verilen elektrik yüklü çok küçük parçacıklar vardır. Güneş’in büyük kısmını oluşturan hidrojen atomları, en dış katmanında proton ve elektrondan oluşan bir plazmaya dönüşür.

Plazma, maddenin dördüncü (katı, sıvı, gaz hâli dışındaki) hâlidir. Güneş’in sıcaklığıyla çok hızlı hareket eden bu parçacıkların elektron ve çekirdekleri sürekli bir arada duramaz. Ayrıca bu parçacıklar birbirleriyle çarpıştıkça bazıları ayrılarak serbest hâle geçer. Bu küçük parçacıklar “güneş rüzgârları”nı oluşturur. Güneş’in manyetik alanından kurtulan plazma uzaya yayılır.