Âşıklık geleneği nedir

Sazlı (telden), sazsız (dilden), doğaçlama yoluyla, kalemle (yazarak) veya birkaç özelliği birden taşıyan geleneğe bağlı olarak şiir söyleyenlere “âşık”, bu söyleme biçimine “âşıklık – âşıklama”, âşıkları yönlendiren kurallar bütününe de “âşıklık geleneği” adı verilir.

Bir toplulukta eskiden olmalarından ötürü saygın tutulup,kuşaktan kuşağa iletilen kültürel kalıntılar, alışkanlıklar, bilgi, töre ve davranışlar olarak ifade edilen Âşıklık geleneği diğer kültür değerlerinde olduğu gibi, belirli bir işlevi yerine getirmek, bir ihtiyacı karşılamak üzere geleneksel kültürün yarattığı kültür değeridir. Halk şiirinde Âşıkların şiirlerini dörtlük düzenine göre söylemesi gelenektendir. Yine dörtlük düzeninde hece ölçüsünü ve bu ölçünün yedili, sekizli, onbirli olanlarını kullanmaları geleneğin belirgin örneklerindendir.

Âşıklık geleneklerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

1. Mahlas Alma
2. Rüya Sonrası Âşık Olma. (Bade içme)
3. Usta - Çırak
4. Atışma - Karşılaşma
5. Leb - değmez (dudak değmez)
6. Askı (muamma)
7. Dedim - Dedi Tarzı Söyleyiş
8. Tarih Bildirme
9. Nazire Söyleme
10. Saz Çalma.

Bazı saz şairleri: Köroğlu, Karacaoğlan, Aşık Veysel.