Ahiret hayatının safhaları nelerdir

Kur’an-ı Kerim’de ölümün bir hayat gerçeği olduğu ve bundan kaçışın mümkün olmadığı vurgulanır. “Her can ölümü tadacaktır …” (Enbiya suresi, 35. ayet) “(Ey Resulüm) de ki: Nerede olursanız olun ölüm size ulaşır. Sarp ve sağlam kalelerde olsanız bile.” (Nisâ suresi, 78. ayet) Ölümün bir son olmadığı, ahiret hayatına geçiş için bir mekan değişikliği şeklinde anlaşılması gerektiği bir hakikattir. İnsanın ölümüyle ahiret hayatı başlar. Ahiret hayatında, kabir (berzah) hayatı, kıyamet, ba’s (yeniden dirilme), haşr ve mahşer, defterlerin dağıtılması, hesap, mizan, sırat, şefaat, cennet ve cehennem gibi aşamalar vardır.

Ahiret hayatının safhaları:
✓ Berzah Âlemi
✓ Kıyamet
✓ Ba’s
✓ Mahşer, Hesap ve Mizan
✓ Sırat
✓ Cennet ve Cehennem

Berzah Âlemi, Sözlükte “iki şey arasındaki engel” manasına gelen berzah kelimesi, dini terim olarak ölümle başlayıp yeniden diriltilmeye (ba‘s) kadar sürecek olan ara dönem, dünya ile ahiret arasındaki âlem ve kabir hayatı karşılığında kullanılır. Ölümle başlayıp yeniden dirilmeye kadar devam edecek olan hayata kabir hayatı denilir. Kabir hayatı, dünya ile ahiret arasında bir ara dönem olduğu için berzah hayatı diye de anılmıştır. Berzah hayatıyla ilgili “kabir suali”, “kabir azabı” ve “kabir nimeti” gibi konular Kur’an-ı Kerim’de işareten, hadislerde ise açıkça yer almaktadır

Kıyamet, Sözlükte "kalkmak", "dikilmek", "ayaklanmak" anlamlarına gelen kıyamet, bir terim olarak, evrenin düzeninin bozulması, her şeyin alt üst edilmesi ve ölen varlıkların yeniden diriltilerek ayağa kalkması ve mahşere doğru yönelmesi demektir.49 “İnsan kıyamet günü ne zamanmış? diye sorar. İşte göz kamaştığı, ay tutulduğu, güneşle ay bir araya getirildiği zaman. O gün insan kaçacak yer neresi? diyecektir. Hayır, hayır! (Kaçıp) sığınacak yer yoktur. O gün varıp durulacak yer, sadece Rabb’inin huzurudur.

“Ba’s” sözlükte “Birini kaldırıp harekete geçirmek, uykudan uyandırmak, diriltmek” anlamındadır. İslami literatürde ise “Allah’ın (c.c) ahiret hayatını başlatmak üzere kıyamet gününde ölüleri yeniden diriltmesi, onları kabirlerinden çıkararak hayata döndürmesi” demektir. Kur’an’da ba’s kavramı yanında; “yeniden diriliş günü” anlamında “yevmü’l-ba’s”;62 “topraktan çıkış günü” anlamında “yevmü’l-hurûc”63 ve “pişmanlık günü” anlamında “yevmü’l-hasre” 64 ifadeleri de yer almaktadır.

Mahşer, Hesap ve Mizan Ahiret hayatında yeniden diriltilmeden sonraki aşama haşr ve mahşer kavramlarıyla ifade edilir.

Sırat; kelime olarak yol, cadde, geçit anlamlarındadır. Terim olarak ise ahirette herkesin görüp yürüyeceği yol veya köprüye denir. Sırat; mahşer yerinden başlayan, cehennemin üzerinden geçerek cennete kadar uzanan bir yol veya köprüdür.79 Bazı müfessirler, cehennemden bahsedilen ve “İçinizden oraya uğramayacak hiç kimse yoktur. Bu, Rabb’in için kesinleşmiş bir hükümdür. Sonra biz Allah’tan (c.c) sakınanları kurtarırız; zalimleri de diz üstü çökmüş olarak orada bırakırız.

Cennet ve cehennem ahiret hayatının son ve ebedi duraklarıdır.