Ağustos böceği

Ağustos böceği, Hemiptera takımının ağustos böceğigiller (Cicadidae) familyasından böceklerin ortak adıdır. Batılı dillerdeki cicada ve türevi isimleri, Latince (cicada) çekirge sözcüğünden gelir.

Sıcak yerlerde kendilerine özgü koro şeklindeki ötüşleri ile hemen tanınırlar. Ankara yöresinde dişbudak ağustos böceği (Cicada orni) bulunur.

Çin, Malezya, Burma, Kongo ve Latin Amerika'da yiyecek olarak kullanılır. Daha iri olan dişileri tercih edilir.

Isırığı tehlikeli değildir. Çoğunlukla insan vücudunu, ağaç ve bitki gövdeleri ile karıştırdığında ısırır.

Periyodik bir yaşamı olan ağustos böcekleri, özellikle de Magicicada septendecim, bütün böcekler arasında en uzun ömürlü olanlarıdır. Yaşamları toprak altında başlar, kurtçuklar ağaç köklerinin özsuyunu sabırla emerler. Bu şekilde 17 yıl geçirdikten sonra yetişkin ağustos böcekleri yeryüzüne çıkar, muazzam sürüler halinde ortalığı kaplar, birkaç hafta içinde çiftleşip yumurta bırakırlar, sonra da ölürler.

Başka bir tür olan Magicicada tredecim de aynı döngüyü 13 yılda tamamlar. Uzmanlar iki soruyu kafaya takmışlar: Bu böcekler neden bu kadar uzun yaşarlar ve yaşam süreleri neden asal sayıdır?

Parazitle karşılaşmamak için
Cin fikirli bir bilimcinin kuramına göre, söz konusu ağustos böceğine musallat olan bir parazit vardır. Parazitin de yaşamı görece uzundur ve ağustos böceği ondan kurtulmaya çalışır. Diyelim ki parazitin ömrü 2 yıldır. Bu durumda ağustos böceği için 2’ye bölünmeyen bir yaşam süresi daha uygundur, çünkü aksi takdirde düzenli olarak bu parazit ile karşılaşacaktır. Aynı şekilde parazitin ömrü 3 yılsa, ağustos böceği de 3’e bölünmeyen bir yaşam süresini “tercih eder”, yoksa yine düzenli aralıklarla parazitle karşılaşır.

Dolayısıyla, bu parazitten uzak kalabilmesi için ağustos böceğinin en iyi stratejisi, uzun süren ve yıl sayısı asal olan bir yaşam süresine sahip olmaktır. 17 sayısı asal olduğundan Magicidada septendecim de parazitiyle fazla bir araya gelmek zorunda kalmaz. Parazitin ömrü 2 yılsa, ancak 34 yılda bir karşılaşırlar; daha uzun, örneğin 16 yılsa, karşılaşma ancak 272 (16×17) yılda bir gerçekleşir.