9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 22 Cevapları Tuna Yayınları

Köleliğin günümüz dünyasında da uygulanması gerektiği savunulabilir mi? Neden?
Cevap: Köleliğin günümüz dünyasında da uygulanması gerektiği savunulamaz. Kölelik çağ dışı bir uygulamadır ve kimsenin özgürlüğü elinden alınamaz.

Köleliğin günümüz dünyasında da uygulanması gerektiği savunulabilir mi

Aşağıdaki metni okuyunuz ve metnin devamındaki soruyu cevaplayınız.

Tarihçi, olayların oluş ve gelişiminde rol oynayan faktörlerden hangileri daha etkili olmuştur, bunu tespit etmelidir. Geçmiş zamanlarda cereyan eden hadiseleri, bu hadiseleri gerçekleştiren kişileri ve toplumları anlayabilmek için genellikle insan ruhiyatını iyi bilmelidir. Dâhi olarak tanınan tarihî şahsiyetlerin hayatını aydınlatmak amacıyla kaleme alınan eserler ancak bu gibi dâhileri doğuran ve ortaya atan çevrenin tarihi olarak yazılırsa bilimsel bir eser sayılır. Mesela biz Sezar’ı veya Cengiz Han’ı anlayabilmek için onları doğuran Roma, Türk ve Moğol toplumlarını, bu toplumları oluşturan fertlerin psikolojik durumlarını, hayata bakışlarını ve emellerini öğrenmeliyiz. Sezar, Cengiz, Fatih, Napolyon “zamanlarının çocuğu”dur. August Comte’un (Ögüst Komt) tabiriyle kendi milletlerinin yetiştirdiği şahsiyetler olarak öğrenilmelidir. Fakat fertlerin, milletlerin ve camiaların çeşitli zamanlardaki ruhiyatı birbirine uymaz. Biz bunları psikolojik nedenler adı altında ortaya koymak ve öğrenmek mecburiyetindeyiz. Aynı kavimlerin ve camiaların psikolojisinin zaman içinde değişiklikler gösterebileceği göz önünde bulundurulmazsa insanlığın tarihi anlaşılamaz.

Yazara göre tarihî olayları değerlendirirken nelere dikkat edilmelidir?
Cevap: Tarihi olaylar değerlendirilirken o dönemin şartları dikkate alınmalıdır. Olayın geçtiği dönemdeki toplumun genel özellikleri, psikolojileri, hayata bakışları ve emelleri nasıl bunlara dikkat edilmelidir.

Günümüzün bakış açısı ve değer yargılarıyla yorumlandığında eleştirilebilecek bir tarihî olay belirleyerek aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Belirlediğiniz tarihî olay nedir?
Cevap: Osmanlı devletinde kardeş katli.

2. Olayı bugünün bakış açışıyla değerlendirdiğinizde neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Kişinin öz kardeşini öldürtmesi çok saçma.

3. Olayı yaşandığı dönemin şartlarından hareketle değerlendirdiğinizde neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Bu uygulama devletin bekası(geleceği) için gerekli. Çünkü bir kişinin devleti felakete götürmesi, taht kavgalarına neden olması, devleti zayıflatması ve yıkılmasına dahi yol açabilmesi mümkün.