9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 58 Cevapları Hecce Yayınları

Etkinlik 2.3

Damlaları Sayıyoruz

Araç Gereç

• 3 adet aynı büyüklükte metal para
• 3 adet özdeş damlalık
• 1 bardak su
• Küçük boy 1 şişe aseton
• 1 fincan zeytinyağı

1. Üçer ya da dörder kişilik çalışma kümeleri oluşturalım.

2. Metal paralardan birinin üzerine damlalık yardımıyla yavaş yavaş su damlatalım ve damlaları sayalım. Sayma işlemine metal paranın üstündeki su taşıncaya kadar devam edelim.

3. Aynı işlemi aseton ve zeytinyağı kullanarak diğer metal paralarla yapalım.

Sonuca Varalım

Metal paraların yüzeyine taşırmadan sığdırdığımız damlaların sayısı eşit midir? Bunun nedeni ne olabilir?

Su ile yapılan deneyde, metal paranın yüzeyine taşırmadan sığdırabildiğimiz damla sayısı daha fazla olabilir. Bu, suyun yüksek yüzey gerilimi sayesinde metal yüzeye daha fazla damla sığdırılmasına izin verebilir.

Aseton ile yapılan deneyde, metal paranın yüzeyine taşırmadan sığdırabildiğimiz damla sayısı daha az olabilir. Asetonun yüzey gerilimi, suya göre daha düşük olabilir, bu nedenle metal yüzeye daha az damla sığdırılabilir.

Zeytinyağı ile yapılan deneyde, metal paranın yüzeyine taşırmadan sığdırabildiğimiz damla sayısı da su deneyine benzer olabilir veya suya göre daha az olabilir. Zeytinyağı da su gibi yüzey gerilimi yüksek bir sıvı değildir.

Sonuç olarak, farklı sıvıların yüzey gerilimleri farklıdır ve bu nedenle metal paraların yüzeylerine taşırmadan sığdırılabilecek damla sayısı değişebilir. Su, yüksek yüzey gerilimi sayesinde metal yüzeye daha fazla damla sığdırılmasına izin verirken, diğer sıvılar bu konuda farklı davranabilir.

Etkinlik 2.4

Ataşları Sıcak ve Soğuk Suda Yüzdürüyoruz

Araç Gereç

• 1 bardak soğuk su
• 1 bardak sıcak su
• 5-6 adet ataş
• 1 çift fırın eldiveni

Deneyin Yapılışı

1. Üçer ya da dörder kişilik çalışma kümeleri oluşturup aramızda iş bölümü yapalım.

2. Ataşları yatay tutarak soğuk ve sıcak suda yüzdürmeye çalışalım.

3. Gözlemlerimizi ayrı ayrı not edelim. Önemli not: Çalışırken sıcak suya dikkat edelim!

Sonuca Varalım

1. Deneydeki gözlemlerimize göre sıcaklığın yüzey gerilimine etkisi konusunda ne söyleyebiliriz?
Cevap: Soğuk su, ataşların yüzey gerilimi üzerinde olumlu bir etkiye sahip gibi görünmektedir. Ataşlar soğuk suyun yüzeyinde yüzebilmekte ve suyun yüzeyinde kalabilmektedir.

2. Sıcaklığın yüzey gerilimine etkisi varsa bu etkinin nasıl olduğu hakkında ne söyleyebiliriz?
Cevap: Sıcak su ise ataşların yüzey gerilimini etkileyerek daha fazla yayılmasına neden olmuş olabilir. Ataşlar sıcak suyun yüzeyinde yüzebilmekte zorlanmış veya suda hızla batmış olabilir.

Sonuç olarak, deney sonuçları sıcaklık ile yüzey gerilimi arasında bir ilişki olabileceğini göstermektedir. Sıcak suyun yüzey gerilimini azaltabileceği ve bu nedenle sıvıya temas eden nesnelerin daha fazla yayılmasına neden olabileceği düşünülmektedir. Ancak, bu ilişkinin tam olarak nasıl çalıştığını anlamak için daha fazla deney ve analiz gerekebilir.