9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 225-226 Cevapları Ödev Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. “Yoksa bu kısırlık beni çıldırtacak.” cümlesinde “kısırlık” kelimesinin anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz ve tahmininizi sözlükten kontrol ediniz.
Cevap: Burada şair “kısırlık” kelimesiyle şiir yazamama, üretken olamama durumunu kastetmiştir.

2. Ziya’ya Mektuplar adlı metinde Cahit Sıtkı Tarancı ile Ziya Osman Saba arasındaki dostluğu yansıtan ifadelerin altlarını çiziniz.
Cevap: “Ziyacığım, sen ne alemdesin, gözlerinden öperim” gibi ifadeler iki sanatçı arasındaki dostluğu yansıtmaktadır.

3. Ziya’ya Mektuplar adlı metnin dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: İki arkadaş arasında yazılan bir mektup olduğu için gayet samimi bir dil kullanılmıştır. Dil, mektubun yazıldığı döneme göre de gayet sade bir dil ve anlatıma sahiptir. Ancak yine de “salah kesbetmek, bermutat, mazhariyet” gibi anlamı bilinemeyecek sözcüklere de yer verilmiştir.

4. Ziya’ya Mektuplar adlı metinde Cahit Sıtkı Tarancı’nın sanat anlayışını yansıtan ifadeleri bulunuz.

Cahit Sıtkı Tarancı’nın sanat anlayışını yansıtan ifadeler:

• “Diyarbakır’da şiir yazmak benim için memnu bir mazhariyet olacak ki bir türlü isteğime nail olamıyorum.” cümlesinden hareketle şairin şiir yazmayı bir anlık bir iş olarak görmediği sonucuna ulaşabiliriz.
• “Henüz neşredilmemişlerden elimde birkaç tane varsa da kusursuz olduklarına bir türlü kanaat getiremediğim için gönderemiyorum.” cümlesinden hareketle sanatçının işinde titiz olduğunu anlayabiliriz.
• “Yoksa bu kısırlık beni çıldırtacak.” cümlesinden hareketle sanatçı için şiir yazmanın çok önemli olduğunu, şiir yazmanın onu hayata bağladığını çıkarabiliriz.

5. Cahit Sıtkı Tarancı, mektubunda Ziya Osman Saba’ya hangi önerilerde bulunuyor?
Cevap: Yeni şiirlerinden göndermesini ve sabırlı olmasını öneriyor.

6. Ziya’ya Mektuplar adlı metnin giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini belirleyip aşağıdaki tabloda ilgili yerlere yazınız.

Giriş: Ziya Osman Saba’ya “Ziyacığım” diye hitap ettiği arkadaşına geç bir cevap yazdığının söylediği kısım giriş bölümüdür.

Gelişme: Sonrasında canının sıkkınlığını açıkladığı, şiir yazamadığını ve diğer haber ve isteklerini ilettiği kısım gelişme bölümüdür.

Sonuç: En sondaki selam ve iyi dileklerin bulunduğu bölümdür.

7. Cahit Sıtkı Tarancı’ya göre Diyarbakır’da şiir yazamamasının sebebi nedir?
Cevap: Bu durumun nedeni açıkça belirtilmemiştir ama sanatçı bu durumu içinden geçtiği kısır bir döneme bağlamıştır.

8. Okuduğunuz Kardeş Mektupları ile Ziya’ya Mektuplara türünü belirleyip aralarındaki benzerlik ve farklılıkları aşağıya yazınız
Cevap: Kardeş Mektupları özel mektup, Ziya’ya Mektuplar ise edebî mektuptur.

Benzerlikler

• İkisinde de sade, anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
• İkisinde de samimi bir üslup kullanılmıştır.
• İkisinin de içeriğinde sanat ortamıyla ilgili ifadeler vardır.
• İki mektup da Cumhuriyet Dönemi’nde yazılmıştır.

Farklılıklar

• Kardeş Mektupları özel, Ziya’ya Mektuplar edebi mektuptur.
• Ziya’ya Mektuplar’da da içten bir dil kullanılmışsa da aile ferdine yazılan bir mektup kadar sıcak değildir.
• Kardeş Mektupları baba ve oğul arasında yazılmıştır, Ziya’ya Mektuplar ise ikisi de şair olan arkadaşlar arasında yazılmıştır.

Cahit Sıtkı Tarancı (1910-1956)
Diyarbakır’da doğdu. Galatasaray Lisesinden mezun oldu. Siyasal Bilgiler Fakültesine devam etti. Paris’e gitti. II. Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine yurda döndü. Çeşitli kurumlarda memur olarak çalıştı. Otuz Beş Yaş şiiri ile tanındı. Garip şiir akımından etkilenerek serbest şiiri denedi. Fransız sembolist şairlerinden etkilendi. Hiçbir edebî akıma bağlı kalmadı, zamanla kendine özgü bir şiir anlayışı geliştirdi. Şiir hakkındaki görüşlerini şair arkadaşı Ziya Osman Saba’ya yazdığı mektuplarda ortaya koydu. Şiirlerinde ölüm ve fanilik temalarını işledi. Şiirlerinde duygu ön plandadır. Kafiyeye önem vermiştir. Halk şiirinin deyimlerinden yararlanmıştır. Anlaşılır bir şiir dili vardır. Şiirlerinin yanı sıra deneme, mektup ve makale türünde eserleri vardır. Şiir türündeki başlıca eserleri: Ömrümde Sükût, Otuz Beş Yaş, Düşten Güzel...