9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 150 Cevapları Ödev Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz Yaban romanından hareketle bu türün tarihsel dönem ile ilişkisini belirleyiniz.
Cevap: Roman türü ile yazıldığı tarihsel dönem arasında yakın bir ilişki vardır. Romanlar, tarihî olayları konu olarak işler. Ayrıca romanlarda anlatılanlar, tarih bilimine ışık tutabilir.

2. Yaban romanının temasını ve konusunu belirleyiniz.
Tema: Yaban romanın teması aydın – halk çatışmasıdır.
Konu: Yaban romanın konusu, emir eri Mehmet Ali’nin köyüne yerleşen Çanakkale Savaşı gazisi Ahmet Celal’in köylülerle kurtuluş mücadelesi konusunda yaşadığı fikir çatışmasıdır.

3. Yaban romanındaki temel çatışmayı ve bu çatışma etrafında yer alan diğer çatışmaları belirleyiniz.

– Bu romandaki temel çatışma aydın kesimi temsil eden Ahmet Celal ile köylü arasında ülkenin düşman tarafından işgal edilmesi ve bu işgale karşı yapılması gerekenler konusundaki fikir ayrılıklarıdır.

– Ayrıca Ahmet Celal kendi iç dünyasında Anadolu köylüsünün niçin bu durumda olduğu konusunda bir iç çatışma yaşamakta ve Türk aydınını bu konuda eleştirmektedir.

4. Yaban romanının olay örgüsünü tespit ediniz.

– Ahmet Celal’in emir eri Mehmet Ali’nin köyüne gelmesi.

– Köylerin Ahmet Celal’i yadırgaması ve onu yaban olarak görmesi.

– Ahmet Celal’i köylüleri Yunan işgali ve kurtuluş mücadelesi ile ilgili bilinçlendirmeye çalışıp başarısız olması.

– Köyün Yunanlılar tarafından işgal edilip yakılması.

– Yunan askerleri köylüleri köy meydanında topladığında Ahmet Celal ile Emine’nin bir fırsatını bulup kaçmaları.

5. Yaban romanındaki tip ve karakterleri belirleyiniz.

– Ahmet Celal bir karakterdir çünkü olayların başında ve sonunda değişim göstermiştir.

– Köylüler ise olayların başında ve sonunda aynı düşüncededirler ve bundan dolayı tip özelliği göstermektedirler.

6. Yaban romanında olayın geçtiği mekânlar nerelerdir? Bu mekânlar ile kişiler arasındaki ilişkiyi belirleyiniz.
Cevap: Romanda olaylar Haymana Ovası’ndaki bir köyde geçmektedir. Bize verilen parçada köy kahvesinin çardağı, köy meydanı, bizim oda, köy aşevi gibi mekânlar geçmektedir. Romandaki kişiler köyde yaşadıkları için dış dünyada neler olup bittiğinden habersiz bir yaşam sürmektedirler.

7. Mehmet Ali, köy hakkında neler düşünmektedir?
Cevap: Mehmet Ali’nin köy ve köylüyle ilgili görüşleri diğer köylülerden çok farklı değildir.

8. Yaban romanında olayların geçtiği zamanı belirleyiniz.
Cevap: Yaban romanında zaman, Birinci Dünya Savaşı’nın bitiminden Sakarya Meydan Muharebesi’nin kazanılmasına kadar geçen süreyi kapsamaktadır.

9. Yaban adlı metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Romanın yazarı olan Yakup Kadri eserlerinde sade, anlaşılır bir dil kullanır. Realizm akımının da etkisiyle yazar romanda köylüleri yer yer yerel ağız özellikleriyle konuşturmuştur.

10. Yaban romanındaki milli, manevi ve evrensel değerler ile sosyal ve tarihi öğeleri belirleyiniz.

– Yaban romanında yazar, köylünün ülkenin düşman tarafından işgali karşısındaki tepkisizliği nedeniyle fikrî bir ızdırap yaşamaktadır. Bu durum romandaki milli ve manevi değerlere örnek olarak gösterilebilir.

– Romanın başkahramanı Ahmet Celal “Her memleketin köylüsüyle okumuş yazmış zümresi arasında, aynı derin uçurum var mıdır? Bilmiyorum! Fakat okumuş bir İstanbul çocuğu ile bir Anadolu köylüsü arasındaki fark bir Londralı İngiliz’le bir Pencaplı Hintli arasındaki farktan daha büyüktür.” diyerek konuya evrensel bir boyutta da yaklaşmıştır.

– Romanda köylülerin Ahmet Celal’i yaban olarak değerlendirmeleri, köylülerin yaşam karşısındaki pasif durumu ile Kurtuluş Savaşı ve Atatürk’ün bu yolda yaptıkları da romandaki sosyal ve tarihi ögelere örnek olarak verilebilir.

11. Köylünün cahil bırakılmasında asıl suçlu kim veya kimlerdir? Yazarın düşüncelerine katılıyor musunuz? Niçin?
Cevap: Yazar köylünün cahil bırakılmasında Türk aydınını suçlu bulmaktadır. Bunu “Kendi vatanı addettiği memleketin dibine doğru ilerledikçe kendi kökünden uzaklaştığını hissediyor. Hissetmese bile etrafında hâsıl olan boşluk, soğuk ve itici hava, ona her an kendi toprağından sökülmüş bir aykırı, bir acayip nebat olduğunu bildiriyor.” cümleleriyle ifade etmektedir.

12. Yaban romanı ile Yakup Kadri Karaosmanoğlu arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
Cevap: Kurtuluş Savaşı ve Milli Mücadele’nin önemi ve bilincinde olan Yakup Kadri Karaosmanoğlu 1932 yılında yayımlanan bu romanında bir tez ortaya koymakta ve bunu okuyucuya kanıtlamak istemiştir. Bu roman ile Türk aydını ile köylüsü arasındaki zihniyet farkını ortaya koymaya çalışmıştır.