7. Sınıf Sosyal Bilgiler Sayfa 140-141 Cevapları Meb Yayınları

Kendimizi Değerlendiriyoruz

A. Aşağıdaki cümlelerin başına cümlede verilen ifadeler doğruysa “D”, yanlış ise “Y” yazınız. Yanlış olan cümlelerin doğrularını altlarına yazınız.

1. ( D) Kil tablet, papirüs ve parşömenler önemli yazı taşıyıcılarıdır.
2. ( Y ) Ali Kuşçu XVI. yüzyılda Amerika kıtasını içine alan bir Dünya haritası çizmiştir.
3. ( Y) Buharlı makinenin icadı ile kısa sürede binlerce kitap basılmış çok sayıda okuyucu bilinçlenmiştir.
4. ( D ) Newton yaptığı çalışmalarla kuyuklu yıldızların ve uzay gemilerinin izlediği ve izleyeceği yolu hesaplamıştır.
5. ( D ) XV-XX. yüzyıllar arasında Avrupa’da yaşanan gelişmeler, günümüz bilimsel birikiminin oluşmasına katkı sağlamıştır.

B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere ilgili kelimeleri yazınız.

Beyt’ül-Hikme, papirüs, Newton, Sümer, buhar makinesi, Fenike, Galileo

1. Kütle Çekim Kanunu’nu NEWTON bulmuştur.
2. Günümüz fabrikalaşmasının temeli buhar makinesi icat edilince atılmıştır.
3. Günümüzde kullandığımız alfabe Fenike Uygarlığı tarafından bulunmuştur.
4. Abbasiler, bilimsel çalışmaların yapılması için Beyt’ül-Hikme adında bir akademi kurmuştur.
5. Mısırlılar yazılarını Nil Nehri kenarında yetişen bitkiden yapılan papirüs üzerine yazmıştır.

C. Aşağıdaki eşleştirmeleri yapınız.

el Hâzinî, el-Cezerî, el-Harezmî, İbn-i Haldûn, Johannes Gutenberg, Thomas Savery

1. Robot biliminde çalışmalar yaptı. el-Cezerî
2. Sosyolojinin (toplum bilimi) kurucusu olarak bilinir. İbn-i Haldûn
3. XV. yüzyılda Avrupa’da hareketli harflerle baskı tekniğini geliştirdi. Johannes Gutenberg
4. Kitâbü Mîzâni’l-hikme adlı eserinde yer çekiminin varlığından bahsetti. el Hâzinî
5. İngiltere’de maden ocaklarını basan suyu dışarı pompalamayı sağlayan bir makine geliştirdi. Thomas Savery

D. Aşağıdaki soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.

1. I. Bilgisayar II. Mürekkep III. Parşömen

Verilenlerden hangileri bilginin değişim ve sürekliliğine katkı sağlamıştır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I,II ve III
Cevap: D

2. Fârâbî; tıp, felsefe, matematik ve fizik gibi değişik alanlarda çalışmalar yapmıştır. Eski Yunan filozof ve bilim insanlarının eserlerini Arapçaya çevirmiştir. Aristo’nun tüm eserlerini inceleyip yorumlamıştır. Felsefenin Müslü- manlar arasında tanınmasında ve benimsenmesinde büyük rol oynamıştır.

Parçada verilen bilgiye göre Fârâbî hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Çok yönlü bilim insanıdır.
B) Dünya bilim mirasına katkıda bulunmuştur.
C) Yaptığı çalışmalar yaşadığı dönemle sınırlı kalmıştır.
D) Eski Yunan Uygarlığı’na ait eserlerden yararlanmıştır.
Cevap: C

3. Galileo, tavanda sallanan lambanın her sallanışının aynı sürede olduğunu gördü. Bu olay onun bilimsel araştırmalar yaparak sarkacı keşfetmesini sağladı ve sarkacın sallanışını bir yasayla formüle etti. Bu düşünceler daha sonra ilk doğru saatlerin yapılmasında kullanıldı. Galilleo’nun keşfinden önce, zamanı hesaplamak için kum saati kullanılırken günümüzde ileri teknolojiler ile üretilen elektronik saatler hayatımızı kolaylaştırmaya devam ediyor.

Verilen bilgiye göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılabilir?

A) Galileo saati icat eden kişidir.
B) Elektronik saatlerin atası sarkaçtır.
C) Deney gözlem ile buluşlar mükemmelleşir.
D) Yapılan her icat eski bilgileri ortadan kaldırır.
Cevap: C

4. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 26. maddesinde düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetine, 27. maddesinde ise bilim ve sanat hürriyetine doğrudan yer verilmiştir.

Sadece verilen bilgilere göre 1982 Anayasa- sı’nda bu maddelere yer verilmesi ile ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılabilir?

A) 1982 Anayasa’sında bu maddelerin yer almasıyla ilk kez özgür düşünce ortamı sağlanmıştır.
B) Bilim ve sanat hürriyetinin olduğu yerde düşünceyi açıklama hürriyetine gerek kalmamıştır.
C) Türk bilim insanları sadece bu maddeler sayesinde çalışmalarını yapabilmiştir.
D) Türkiye’de bilimin gelişmesi için gerekli ortam anayasa ile güvence altına alınmıştır.
Cevap: D

E. Aşağıdaki sorunun doğru cevabını yazınız.

Soru: Bir ülkede bilimin gelişmesi için gerekli şartın ne olduğunu yazınız.
Cevap: Toplumun ve devletin özgür düşünceyi benimsemiş olması Bilim insanlarının yolu açılmalı ve desteklenmelidir. Devlet, her türlü teknolojiye ve teknolojik projelere açık olmalıdır Bilim insanları engellenmemeli, düşünce özgürlüğü serbest olmalıdır Bilim ve teknoloji için gereken bütçe devlet tarafından sağlanmalıdır.

F. Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.

1. Matbaanın icadıyla hangi gelişmeler yaşandı?
Cevap: Matbaacılığın Avrupa’da hızla yayılıp gelişmesi, kitap için yepyeni bir gelişme devresinin başlangıcı oldu. Her şeyden önce kitap çok ucuzladı. Dolayısı ile çoğalıp, genelleşerek, geniş halk kitlelerinin malı oldu. Bu durum, batıl inançların yıkılmasını, siyasal ve toplumsal yeni bir devrin doğmasını sağladı. Bu, yeni bir duyuş, yeni bir düşünüş ve yeni bir görüş olarak tanımlanan RÖNESANS hareketidir. İşte, günümüze değin etkisini gösteren, bu hareketin yayılmasında matbaa en büyük rolü oynadı.

2. Geçmişten günümüze kadar yazının geçirdiği değişiklikler nelerdir?
Cevap: M.Ö 3000 yıllarında Sümer yazısını kullanan Asurlular ve Babilliler, Sümer yazısını geliştirerek kendi yazılı dillerine kavuşmuşlardır. Hamurabi kanunları olarak bildiğimiz ünlü eser eski Babil diliyle yazılmışlardır. Bu dönemde Mısırlılar da Sümerlerden esinlenerek “Hiyeroglif” yazısını geliştirmişlerdir. Mezopotamya’nın kuzeybatısında bugünkü Lübnan’da yaşayan deniz ticaretiyle ünlü Fenikeliler M.Ö 2000’de ilk alfabeyi icat etmişlerdir. Mürekkep günümüzden yaklaşık 7000 yıl önce Mezopotamyanın verimli topraklarında tarımın gelişmesiyle yazılı kayıtlar tutma zorunluluğu ile ortaya çıktı. Babiller ve Mısırlıların başlangıçta kullandıkları yazma aracı basit çakmak taşı iken bunun yerini yontulmuş çubuk aldı. M.Ö 1300’de Çinliler ve Mısırlılar kandillerini aydınlatmada oluşan ısı ve bitki zamklarıyla karıştırılarak hazırlanan mürekkebi buldular. Günümüzde yazı kalemlerle çok daha rahat şekilde yazılmaktadır.

3. Bilginin muhafaza edilmesinde kullanılan araç gereçlerdeki değişimin sebepleri nelerdir?
Cevap: Teknolojinin gelişmesi ve insanların ihtiyaçlarının artmasıdır. Bundan dolayı da hızla değişim ve gelişmeler olmuştur.

4. Orta Çağ’da Avrupa’daki bilim insanları buluşlarını açıklayamazken Türk-İslam bilginleri el üstünde tutulmuştur. Bunun temel sebebi nedir?
Cevap: Çünkü Orta Çağ’da skolastik düşünce vardır, bilime değer verilmezdi, oysa İslam dünyasında o dönem bilime bilim insanına büyük önem verilirdi. Bugün ise durum tam tersidir. Avrupa’da bilime önem verilirken İslam alemi kan savaş ve cahillikle boğuşmaktadır.