5. Sınıf Lisans Din Kültürü Sayfa 127-128-129 Cevapları

5. Ünite Öğrendiklerimizi Ölçelim

A) Aşağıdaki soruların cevaplarını boşluklara yazınız.

1. Çevremizde dinin izlerini gördüğümüz eserlerden üç tanesinin adını yazınız.
Çevremizde dinin izlerini gördüğümüz eserler camiler, Kur’an kursları ve kabirler olarak bilinmektedir. Bu yerlerde namaz kılınır, Kur’an okunur ve ölüler ziyaret edilerek bu dünyada yapılması gereken işlerden birtakım başlıca olanları yapılmış olur. Toplumda dini değerler yaşandıkça çevremizde de dini değerlerin izlerini taşıyan eserleri görmek mümkün hale gelmektedir. Din yaşanılan bir şeydir.

2. Camilerde bulunan iç kısımlar nelerdir? Yazınız.
Camilerde bulunan iç kısımlar harim bölgesi olarak bilinen ve cemaatin toplandığı ve namaz kıldığı yerdir. Bununla beraber hanımlar mahfili paravanla ayrılır. Müezzin mahfili etrafı çevrili yerde ya da yerden yüksek bir mevkide bulunur. İmam için mihrap, hutbe okuyan hatip için minber, vaaz veren vaiz için de kürsü camilerde yer alır.

3. Dâruşşifâ ne demektir? Kısaca yazınız.
Daruşşifa olarak mimari eser kayıtlarına geçen binalar “şifa evi” anlamına gelen ve insanların sıhhat meselelerini çözüme kavuşturduğu, tedavi, tadil, tahvil ettiği yerler olarak hastane şeklinde kullanılan yerlerdir. Hastaneler, insanların sağlığına kavuştuğu yani şifa bulduğu yerler olarak görüldüğünden daruşşifa ismini almıştır. Buralarda sivil halk, askerler belli bölümlerinde hayvanlar da sağlığına kavuşturulmak üzere kolayca tedavi edilirdi.

4. Dinî musiki ne demektir? Kısaca açıklayınız.
Türk dinî mûsikisi, nitelik bakımından cami mûsikisi ve tekke (tasavvuf) mûsikisi olmak üzere iki türde incelenmiştir. Ortak birçok vasıfları olmakla beraber cami ve tekke mûsikilerinde ayrı ayrı üslûp ve tavırların mevcut olduğu bilinmektedir. Cami mûsikisinin daha çok ciddiyet ve zâhidâne bir mahiyet taşımasına karşılık tekke mûsikisinde tasavvufî bir lirizm ve coşku hâkimdir.

Cami mûsikisi, gerek ibadet esnasında gerekse ibadet öncesi ve sonrasında ortaya çıkan, çoğunlukla irticâle dayalı (önceden bestelenmemiş) nağmelerden meydana gelen ses mûsikisinden ibarettir. Buna göre cami mûsikisi formları, belirli seviyede mûsiki bilgi ve kültürüne sahip müezzin veya müezzinler tarafından okunan ezan, kāmetten önceki dua ve sûreler (İhlâs vb.), kāmet, namazın cemaatle kılınması sırasında imamın kıraati, selâmdan sonra müezzinler tarafından okunan tesbîhat ve dualar şeklinde sıralanabilir. Bunların dışında değişik zaman ve yerlerde okunmakla birlikte cami mûsikisi türleri içine giren temcîd, salâ (salât), münâcât, tekbir, salât-ı ümmiyye, mevlid, mi‘râciye, Muhammediye, tevşîh, cami na‘tı ve ramazan ilâhileri de önemli birer form olarak ortaya çıkmaktadır.

5. Hz. Süleyman’ın (a.s.) hayatıyla ilgili kısaca bilgi veriniz.

Hz. Süleyman, Hz. Davud’un oğludur ve babası gibi hem Peygamberlik hem de hükümdarlık yapmıştır. Hayvanların dilinden anlayabilen Hz. Süleyman, rüzgar ve cinlerinde emrinde olduğu bir Peygamberdir. Mescidi Aksa’yı yaptırmıştır ve rivayete göre henüz 12 yaşında iken babasından krallığı devralmıştır. Hz. Süleyman hayatı boyunca halkına Allah’a iman etmeleri yönünde davetlerde bulunmuştur. Hz. Süleyman ile ilgili en meşhur kıssa, Belkıs ile olan kıssadır.

Kıssada, Belkıs’ın tahtının, Belkıs’ın Hz. Süleyman’ın sarayına gelmeden önce saraya ulaşması ile ilgili olan olaylardan bahsedilir. Bu hadiseden sonra Belkıs iman etmiş ve daha sonrasında da rivayetlere göre Hz. Süleyman ile evlenmiştir.Hz. Süleyman ile ilgili Kuranı Kerim’in En-am suresi 84. ayetinde bahsedilmektedir. Ayette, Süleyman’ın Peygamber olduğu ve bununla birlikte Hz. Süleyman’ın Mescid-ül Aksa’yı ziyaret edenlerin analarından doğmuş gibi günahsız olmalarını istediği ifade edilmiştir. Peygamber (s.a.s) hadisinin devamında Hz. Süleyman’ın ilk iki duasının kabul edildiği, üçüncüsünün ise umulduğuna dair kısımlar bulunmaktadır. Kuranı Kerim’de adı sıkça zikredilen Hz. Süleyman’ın yaklaşık olarak 1000 yıl yaşadığı rivayet edilmektedir.

B) Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D” yanlış olanların başına ise “Y” yazınız.

Cami içinde imamın cuma ve bayram namazlarında hutbe okumak için çıktığı birkaç basamaktan oluşan yere mihrap adı verilir. (Y)
Cami içinde vaaz vermek için yapılan hafifçe yüksek yere vaaz kürsüsü denir. (D)
Örf ve âdet, toplum içinde eskiden beri uyulan kurallara verilen isimdir. (D)
“Divan-ı Hikmet” adlı eser Mevlana tarafından yazılmıştır. (Y)
Geçmişte içinde eğitim ve öğretim yapılan mekânlara medrese denir. (D)

C) Aşağıdaki “A” sütununda verilen kavramları “B” sütununda verilen tanımlarla örnekteki gibi eşleştiriniz

1- Vaaz --> Cami ve mescitlerde genellikle namaz öncesi yapılan dinî içerikli konuşma.
2- Tasavvuf musikisi --> Allah’a (c.c.) kulluğu hatırlatmak için ortaya çıkmış olan müzik türü.
3- Edebiyat --> Olay, düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla sözlü veya yazılı olarak biçimlendirilmesi sanatı.
4- Örf --> Yasalarla belirlenmeyen, halkın kendiliğinden uyduğu geleneğe verilen isim.
5- Mihrap --> Cami içinde imamın namaz kıldırmak için durduğu ve kıble yönünü gösteren hafifçe oyuk olan kısım.

D- Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru seçeneğini bularak işaretleyiniz.

1. Peygamberimizin Medine’ye hicret ettikten sonra burada yaptırdığı “Peygamber Mescidi” anlamına gelen mescit aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mescid-i Haram B) Mescid-i Nebî C) Kubâ Mescidi D) Mescid-i Aksâ

Cevap: B

2. Çevremize baktığımızda dinin izlerini ilk gördüğümüz eserler mimari yapılardır. Aşağıdakilerden hangisi bu tür yapılara örnek gösterilemez?
A) Villa B) Medrese C) Kümbet D) Cami

Cevap: A

3. Cuma ve bayram namazlarında cemaati bilgilendirmek için yapılan dinî içerikli konuşmaya ne ad verilir?
A) Mihrap B) Hatip C) Minber D) Hutbe

Cevap: D

4. Yukarıda özellikleri sıralanan kitap aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig B) Divân-ı Hikmet C) Divânu Lügâti’t-Türk D) Mesnevi

Cevap: A

5. Hz. Süleyman (a.s.) tarafından yaptırılmıştır. Kâbe kıble olmadan önce Müslümanlar buraya yönelerek namaz kılıyorlardı. Yahudiler ve Hristiyanlar için de kutsal kabul edilir.
Yukarıda özellikleri verilen yapı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mescid-i Haram
B) Mescid-i Aksâ
C) Mescid-i Nebî
D) Kubâ Mescidi

Cevap: B