3. Sınıf Matematik verilmeyen toplananı bulma konu anlatımı

Toplama işlemi en az 2 tane sayının birbirine eklenmesiyle yapılır. Bazı zamanlar iki ya da üç toplanan içerisinden bir tanesi verilmez. Böyle durumlarda çıkarma işlemini kullanırız ve verilmeyen toplananı kolay bir şekilde buluruz. Bunun nasıl gerçekleştireceğimize dair şimdi problemler yapalım ve anlamaya çalışalım.

Verilmeyen Toplananı Bulma

En az 2 tane toplanan verdiği zaman toplama işlemini kolayca yapabilir ve toplamı bulabiliriz. Ancak bize 1 toplanan ve 1 toplam verildiğinde, verilmeyen toplananı bulmak için farklı bir yöntem uygularız. Şimdi bir örnek yapalım ve bu örnek üzerinden verilmeyen toplananı bulma işlemini gerçekleştirelim.

 Örnek:

62 Toplanan
… Toplanan
82 Toplam

Gördüğünüz gibi yukarıdaki toplama işleminde 1 tane toplanan var ve bir toplanan bulunmuyor. Aşağıda ise toplam sayısı bulunmaktadır. Şimdi elimizde bulunan verileri kullanılır ve bilinmeyen toplananı bulalım.

62 82
… 64
82 20 verilmeyen toplanan

Yukarıda verilmeyen toplananı bulabilmek için çıkarma işlemi gerçekleştirdik. Elimizdeki toplam 84 sayısıdır. Aynı zamanda toplanan 64 sayısı olduğu için, toplam 84 sayısından toplanan 64 sayısının çıkardığınız zaman, verilmeyen toplananı buluruz. Ve gördüğümüz gibi sonuç olarak verilmeyen toplanan 20 sayısıdır.

Bu defa 3 tane toplanan ele alalım ve verilmeyen bir toplananı nasıl bulacağız beraber bakalım.

 Örnek: 

48
20
...
90

Bu defa gördüğümüz gibi 3 tane toplanan bulunuyor. Ancak toplananlardan biri verilmemiş. Şimdi bunu bulabilmek için önce bir toplama işlemi yapacağız ve sonra çıkarma işlemi yaparak sonucu elde edeceğiz.

 48 48 90

 20 20 68

 … 68 22

 90

 Bu defa 3 tane işlem gerçekleştirdik ve verilmeyen toplananı bulduk. Önce bize verilen iki tane yani 48 ve 20 toplananı birbiriyle topladık. Böylece 68 rakamını bulduk. Daha sonra toplam sayıdan bulduğumuz toplanan 68 sayısının çıkardık. Bu sayede 90 sayısının 68 sayısına çıkardığınız zaman 22 sayısını bulduk. Böylece 22 sayısının verilmeyen toplanan olduğunu öğrenmiş olduk.

 Not: Verilmeyen toplananı bulurken ister iki basamaklı olsun ister üç basamaklı olsun, her zaman aynı işlemi yaparız. Yani elimizde bulunan toplananları toplamdan çıkartırız. Bu sayede verilmeyen toplananı kolay bir şekilde bulabiliriz.

Şimdi farklı bir yol kullanalım ve verilmeyen toplanan nasıl bulacağımıza bakalım. Bu yöntemi eldesiz toplama işlemi ile yapmamız gerekiyor.

342 342 342 342
…. 4 14 114

456 456 456 456

Şimdi yukarıdaki toplama işlemini ele alalım ve verilmeyen toplananı bulalım. Burada Öncelikle toplam sayısı olan 456 sayısının birler basamağına bakalım. Birler basamağı 6’dır. Yukarıdaki toplanan sayısının birler basamağı ise 2 sayısıdır. Böylece 6 sayısından 2 sayısını çıkartarak verilmeyen toplananı birler basamağını buluruz.

Daha sonra toplam sayısının onlar basamağındaki 5 rakamından toplanan sayısının onlar basamağındaki 4 rakamından çıkardık ve 1 bulduk. En son ise toplam sayısının yüzler basamağındaki 4 rakamından, toplanan sayısının yüzler basamağındaki 3 rakamını çıkardık ve yine 1 bulduk.

 Bu şekilde yukarıdaki gibi siz de bu yöntemi uygulayabilir ve kolay şekilde verilmeyen toplananı bulabilirsiniz. Her İki yöntemi uygulamak için defterinize farklı problemler çözebilirsiniz. Ancak öncelikle yukarıdaki örnekleri incelemek suretiyle konuyu iyi bir şekilde anlamaya çalışın. Böylece hem toplama hem de çıkarma işlemi konusunda verilmeyen toplanan sayıları kolay bir şekilde bulabilirsiniz.

Örnek : Ayten Hanım, aldığı tost makinesi ve elektrikli süpürge için 668 TL
ödedi. Elektrikli süpürgenin fiyatı 449 TL olduğuna göre, tost makinesinin
fiyatının kaç lira olduğunu defterinizde hesaplayınız.

668 - 449 = 219 TL