3. Sınıf Matematik kısa yoldan bölme işlemi konu anlatımı

Büyük sayıları başka küçük sayılara bölerken belirli bir formül kullanırız. Ancak aynı zamanda kolay bir yöntemi vardır. Şimdi bu yöntem üzerinden örnekler ele alacağız ve konuyu anlamaya çalışacağız.

Kısa Yoldan Bölme İşlemi

Bazı büyük sayıları bölerken kolay bir işlem uygulayabiliriz. Böylece bölme işlemini kolayca yapabiliriz ve sonucu bulabiliriz. Şimdi bir örnekle başlayalım ve nasıl kısa yoldan bölme işlemi gerçekleştireceğimizi öğrenelim.

Örnek: Elimizde 70 tane kalem bulunmaktadır. Bu kalemleri deste haline getirmek istiyoruz. Peki bunu nasıl yapacağız?

Kısa yolu kullanarak şimdi 70 tane kalemi deste hale getirelim. Bilindiği üzere deste toplamda 10 tane nesnenin bulunduğu sayılır. Yani bir deste içerisinde 10 tane kalem bulunur. O zaman burada 70 sayısını 10'a böleceğiz kaç tane deste ortaya çıktığını anlayacağız.

70/10 = (Burada her iki taraftaki sıfırlar birbirini götürür.)
7/1 = 7

Peki burada ne yaptık? Bölünen ve bölen sayıları içerisindeki birler basamağında bulunan sıfır rakamlarını yok saydık. Daha sonra kalan sayıları böldük ve sonucu bulduk. İşte bu şekilde basit yöntem ile kısa yoldan bölme işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Şimdi bu konuda başka örnekler yapalım ve konuyu daha iyi bir şekilde anlamaya çalışalım.

Örnek: Bir manav 100 tane karpuzu 20 tane kasaya paylaştırmak istiyor. Peki o zaman kaç tane kasa gerekiyor?

Hemen bu işlemi öğrendiğimiz gibi kısa yoldan kolay bir şekilde gerçekleştirelim. Bunu yaparken bölünen ve bölenin birler basamağında bulunan sıfır rakamını ortadan kaldıralım.

100/20 = (Yine aynı şekilde birler basamağında bulunan sıfırları ortadan kaldıralım.)

10/2 = 5

Gördüğümüz gibi sonuç 5 çıkıyor. Sıfırları yok saydığımız zaman kolay bir şekilde bölme işlemini yapabiliriz. Böylece her bir kasa içerisine 5 tane karpuz girdiğini anlamış oluyoruz. Şimdi bölen ve bölünen içerisinde daha fazla sıfır olduğunda nasıl yapacağız bunlara bakalım.

Örnek: 500 tane tuğla 100 kişiye paylaştırılacaktır. Peki her bir kişiye kaç tane tuğla düşer?

Gördüğümüz gibi Öncelikle burada bölünen 500 tuğladır. Bölen ise 100 kişidir. O yüzden 500 rakamını 100’e bölerek her bir kişiye kaç tane tuğla düştüğünü anlayabiliriz. Tabii bu bölme işlemini kısa yoldan yapabilmek için ise, sıfırları ortadan kaldıracağız. Ama bu defa her iki tarafta da eşit iki tane sıfır bulunuyor. O yüzden her iki taraftaki sıfır rakamlarını yok sayabiliriz.

500/100 = (Karşılıklı iki tane sıfırı yok sayıyoruz.)
5/1 = 5

Hemen kolay bir şekilde kısa yoldan bölme işlemini tamamladık. Çünkü burada her iki tarafta da eşit şekilde sıfır bulunuyordu. Yani karşılıklı olarak iki tane sıfır vardır. O sebepten dolayı her sıfır rakamını da yok sayabildik.

Siz de bu şekilde farklı bölme işlemlerini yapabilir ve yukarıda kullandığımız gibi kısa yolu değerlendirebilirsiniz. Böylece elimizdeki bölme işlemini çok daha kolay bir biçimde yapabiliriz. Defterinizde bu şekilde rakamlar var ise bölme işlemini mutlaka kısa yoldan yapmaya çalışın.

Not: Eğer kısa yoldan bölme işlemini kullanmak istiyor isek, mutlaka hem bölünen de hem de bölen kısmında sıfır olmalıdır. Aksi takdirde kısa yol işlemini kullanamayız. Aynı zamanda yine her iki tarafta da eşit oranda sıfır sayısı bulunmalıdır. Kaç tane sıfır var ise onları karşılıklı olarak eşit oranda yok sayabiliriz.

Örnek: Ayşe ve arkadaşları yöresel halk oyunlarını sergilemek için bir ekip oluşturdular. Halk oyunu ekibindeki 40 kişi 10’ar kişilik gruplara ayrıldı. Her bir grupta kaç kişi olduğunu bulalım. 40’ı, 10’a kısa yoldan bölelim.

40 : 10 = 4

Bölünen ve bölen sayılarının birler basamağında 0 (sıfır) olduğunda bu
sıfırlar yokmuş gibi 4’ü 1’e böleriz.
4’ü, 1’e böldüğümüzde bölüm 4 olur. Her bir grupta onar kişilik 4 grup olur.

Örnek: Bir davete katılan 70 kişi onar kişilik masalarda oturacaktır. Bu davet için kaç tane masa hazırlanması gerektiğini bulalım.
70’i, 10’a kısa yoldan bölelim.
70 ÷ 10 = 7 masa 7’yi, 1’e böldüğümüzde bölüm 7 olur.
Davet için 7 tane masa hazırlanmalıdır.