12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 48 Cevapları

Ormanların Gümbürtüsü

Hazırlık Sorusu

Soru: Yandaki görselde yer alan bavul “göç” kavramını yansıtması amacıyla kullanılmıştır. Siz bu kavram için bir görsel seçmek isteseniz görselde bavuldan başka hangi unsurları kullanmayı tercih edersiniz? Niçin?
Cevap: Göç kavramı için bavul dışında tren, otobüs, yol, harita, pasaport ya da terk edilmiş bir ev görseli kullanılabilir. Çünkü göç, sadece eşyaların taşınması değil, aynı zamanda yeni bir yolculuk ve yaşam değişikliği anlamını da taşır.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 51 Cevapları

Metni Anlama ve Çözümleme

1- Aşağıdaki cümleler okuduğunuz metinden alınmıştır. Buna göre rakamlarla verilen cümlelerdeki altı çizili kelime ve kelime gruplarını harf ile verilen anlamlarla eşleştiriniz.

(c) 1 → Bekleyeceksin, aşağıdan alacaksın, kızdırmayacaksın. (Sert konuşan bir kimseye yumuşak bir dil kullanmak)
(ç) 2 → Kendisi yerli yerinde durduğu hâlde geçmişti bir şeyler, bitmişti. (Eskiden olduğu yerde)
(a) 3 → Bu ikinci bekleyiş hiç bitmeyecekti sanki. (Sona ermek)
(b) 4 → Olmazsa alırım çocukları giderim, dedi Meryem soluk soluğa. (Sık sık soluyarak)

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 52 Cevapları

2. Soru: Okuduğunuz metinde sözü edilen kişiler, Almanya’ya göç etmek için bir araya gelmişlerdir. Toplanma amaçları dışında, bu kişilerin ortak özellikleri ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Bu kişiler yoksul, çaresiz ve umut arayışında olan insanlardır. Hepsinin ortak amacı daha iyi bir yaşam sürmek, ailelerini geçindirebilmek ve ekonomik sıkıntılardan kurtulmaktır.

3. Soru: Hikâyedeki asıl kişi olan Meryem’in hikâye boyunca geçirdiği değişimi ve bu değişimin nedenleri ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Meryem başlangıçta umutlu ve hayaller kuran biridir. Ancak yaşadığı yoksulluk, çaresizlik ve çevresinin olumsuz etkileri nedeniyle hayal kırıklığına uğrayarak umudunu kaybeder.

4. Soru: “Göç”ün kültür değişimine olan etkisi ile ilgili düşüncelerinizi metnin kahramanlarından Eşref’teki değişim üzerinden anlatınız.
Cevap: Göç, Eşref’in düşünce yapısında değişime yol açmıştır. Umutla çıktığı bu yolculukta göçün sadece ekonomik değil, sosyal ve kültürel değerleri de etkilediğini anlamış, hayata bakışı değişmiştir.

5. Soru: Metinden alınan “Gidiyorlar; törene, geçide falan katılıyorlar.” ve “Bayram demek temizlik, uyarılık, düzgün kılık demektir.” cümleleri milli bayramlarımızdan 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın toplum tarafından coşkuyla kutlandığını göstermektedir. Bunun haricinde metinde milli ve manevi değerlerle ilgili başka hangi unsurlardan söz edebilirsiniz?
Cevap: Metinde birlik ve beraberlik duygusu, aile bağları ve toplumun dayanışma isteği milli ve manevi değerler arasında sayılabilir.

6. Soru: Metinde göç, aile kurumunu üzerinde nasıl bir etki bırakmaktadır? Örneklerle açıklayınız.
Cevap: Göç, aile kurumunda dağılmalara sebep olmaktadır. Eşlerin ayrı kalması, çocukların anne-babadan uzaklaşması ve aile bağlarının zayıflaması göçün olumsuz etkilerindendir.

7. Soru: Metinde geçen “Biz büyüdüğümüz için dünya küçülmüyor. Etrafımız kesret halkası kapladıkça ufkumuz daralıyor.” cümlelerinden hareketle dünyanın küçüldüğü düşüncesine katılıyor musunuz? Niçin?
Cevap: Evet, katılıyorum. Çünkü modernleşme ve şehirleşme, insanların hayatını kolaylaştırsa da aynı zamanda manevi değerleri daraltmakta, insanları yalnızlaştırmaktadır.

8. Soru: Yazar, günün yavaşça aydınlanmaya başladığını ifade etmek için “Gecenin koyusu yanılıyordu.” cümlesini kullanmıştır. Siz olsanız bu zaman dilimini nasıl ifade ederdiniz?
Cevap: “Sabahın ilk ışıkları ufku aydınlatıyordu.” veya “Gece yavaş yavaş sabaha dönüyordu.” şeklinde ifade edilebilirdi.

9. Soru: Ormanların Gümbürtüsü hikâyesinde dönemin sosyal yaşantısı ile ilgili hangi bilgilere ulaşabilirsiniz?
Cevap: Metinde göç, işsizlik, yoksulluk ve insanların geçim sıkıntısı ele alınmıştır. Toplumdaki ekonomik sorunlar ve bireylerin hayata dair umutsuzluğu dönemin sosyal yaşantısı hakkında bilgi vermektedir.

10. Soru: Okuduğunuz metinde “Siz de bir yurttaş olarak yardımcı olmalısınız bize.” ve “Gök, hava, toprak, her şey beyaz bir dokunulmazlık içindeydi.” cümlelerinde tırnak içindeki cümlelerin sonunda virgül kullanılmış olması ve günümüzde aynı yazıların “her şey’in” bitişik yazılması döneme özgüdür. Siz de okuduğunuz metinden döneme özgü olabilecek kullanımların altını çiziniz.
Cevap: Metinde geçen yazım ve noktalama farklılıkları dönemin yazım anlayışına özgüdür. Örneğin, “birşeyler” günümüzde “bir şeyler” olarak yazılmaktadır.

11. Soru: “İç konuşma; kahramanın zihninden geçenlerin, anlatıcının aradan çıkarılarak aktarılması tekniğidir.” bilgisini göz önünde bulundurarak bu hikâyeye Eşref’in dilinden bir iç konuşma ekleyiniz.
Cevap: “Keşke bu yola çıkmasaydım. İçimdeki umutlarım birer birer sönüyor. Geri dönsem ne değişir ki? Yine aynı yoksulluk, yine aynı çaresizlik…”

12. Soru: Aşağıda Foruzan’ın kendi hikâyelerine dair yaptığı açıklamalar yer almaktadır. Buna göre, okuduğunuz Ormanların Gümbürtüsü adlı metnin bu açıklamayla hangi yönlerden örtüştüğünü söyleyebilirsiniz?
Cevap: Foruzan’ın hikâyelerinde olduğu gibi Ormanların Gümbürtüsü de dönemin sosyal sorunlarını, toplumsal değişimleri ve bireylerin yaşadığı sıkıntıları gerçekçi bir dille yansıtmaktadır. Ayrıca bireysel duygu ve düşüncelerin toplumla bağlantısı işlenerek örtüşme sağlanmaktadır.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 53 Cevapları

13. Soru: Aşağıda bir bölümü verilen eserlerden birini okuyunuz. Okuduğunuz eserde yer alan hikâyeler, Giz hikâyesi ile içerik ve anlatım özellikleri bakımından benzerlik gösteriyor mu? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle sınıfta sözlü olarak paylaşınız.
Cevap: Her iki eserde de toplumsal sorunlar, bireysel sıkıntılar ve değişen sosyal yaşam anlatılmaktadır. Giz hikâyesinde bireyin iç dünyası ön planda iken, verilen örnek eserlerde de benzer şekilde günlük yaşamın zorlukları, geçim sıkıntısı ve insan ilişkilerindeki değişim işlenmiştir. Bu yönleriyle benzerlik göstermektedir.

Yazarın Biyografisi – Tomris Uyar (1941-2003)

Tomris Uyar, Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının önemli yazarlarındandır. Eserlerinde genellikle toplumsal yaşamı, bireysel duyguları ve değişen sosyal yapıyı işler. Çevirmenlikten edebiyata geçen sanatçı, özellikle öykü türünde başarılı eserler vermiştir.

Metin Biterken…

Soru: Okuduğunuz metin ve metinle ilgili yapılan çalışmalar, edebî eserlerin okurlukta dönemin sosyal yaşantısına tanıklık etmeleri konusunda size neler düşündürdü? Açıklayınız.
Cevap: Edebî eserler, yalnızca bireysel hikâyeleri değil, aynı zamanda toplumun yaşadığı değişimleri, kültürel dönüşümleri ve sosyal sorunları da yansıtır. Böylece eserler, hem bir sanat ürünü hem de tarihsel bir tanıklık niteliği kazanır.