12. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 130 Cevapları Meb Yayınları

ARAŞTIRINIZ

Ağaç halkalarının incelenmesi ile ilgilenen bir bilim dalı olan dendrokronolojinin çalışma alanlarını yazılı ve görsel kaynaklardan araştırınız. Araştırma sonuçlarını sunu hâline getirerek arkadaşlarınızla paylaşınız.

Dendrokronoloji, ağaç halkalarının incelenmesine dayalı bir bilim dalıdır. Bu alandaki çalışmalar şunları içerir:

• İklim Tarihçesi: Ağaç halkaları, geçmiş iklim koşullarını incelemek için kullanılır. İncelenen ağaçların büyüme halkaları, yağış, sıcaklık ve diğer iklim değişkenlerinin geçmişteki değişimlerini kaydeder. Bu veriler, iklim değişikliği çalışmaları için önemlidir.
• Arkeoloji: Dendrokronoloji, arkeologlar için çok değerli bir araçtır. Ağaç halkaları, arkeolojik kalıntıların tarihlemesinde kullanılabilir. Özellikle eski yapıların ahşap kısımlarının yaşını belirlemek için sıkça kullanılır.
• Doğal Afetlerin İncelenmesi: Ağaç halkaları, geçmişteki yangınlar, volkanik patlamalar, kuraklık ve sel gibi doğal afetlerin tarihlemesine yardımcı olabilir. Bu bilgiler, gelecekte benzer olayların olasılığını tahmin etmeye yardımcı olabilir.
• Biyolojik Çalışmalar: Ağaçların büyüme hızı ve yaşları, ekolojik çalışmalarda önemlidir. Ağaçların büyüme halkaları, çevresel koşulların ve diğer faktörlerin bitki büyümesi üzerindeki etkilerini incelemek için kullanılır.

Görsel olarak, ağaç halkalarının kesiti incelenerek bu çalışmaların nasıl yapıldığı ve verilerin nasıl elde edildiği daha iyi anlaşılabilir. Dendrokronoloji, ağaçların yaşını, büyüme hızını ve çevresel değişikliklere nasıl tepki verdiklerini anlamamıza yardımcı olan önemli bir bilim dalıdır.

SIRA SİZDE

Aşağıda verilen metin ve yandaki görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Bir araştırmacı, bitkide primer ve sekonder büyümeyi görebilmek için yaprak döken bir ağacın gövdesinin yerden h yüksekliğindeki bir noktasına uzun bir çiviyi 2/3’ü dışarıda kalacak şekilde öz bölgesine kadar çakıyor. Bu ağacı 10 yıl sonra inceliyor.

1. Çivinin yerden yüksekliğinde bir değişiklik olmuş mudur? Nedenini açıklayınız.
Cevap: Çivinin yerden yüksekliğinde değişiklik olmamıştır. Çünkü gövdede büyüme, uç meristem tarafından gerçekleştirilir.

2. Çivinin ağacın dışında kalan uzunluğunda bir değişiklik olmuş mudur? Nedenini açıklayınız.
Cevap: Çivinin ağacın dışında kalan uzunluğu azalmıştır. Çünkü lateral meristem, gövdenin enine kalınlaşmasını sağlamıştır.