11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 96-97 Cevapları Cem Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz “Öğüt” şiirinde bilmediğiniz kelimelerin anlamını metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.

Hülya: Rüya hayal kurma.
Civar: Çevre.

2. Şiirin temasını belirleyerek noktalı alana yazınız.

Tema: Şiirin teması umutsuzluğa düşülmemesi, insanın doğaya dönmesidir.

3. Şiirin ahenk unsurlarını belirleyerek bunların şiire katkısını açıklayınız.
Cevap: Şiirde ses tekrarları, dize içi ünlü ve ünsüzlerin sık kullanılması ile kafiye ve rediflere rastlarız. Örnekleyecek olursak:

kederlerinden / güden: -en sesleri tam kafiyedir.
yarın / varın: -arın sesleri zengin kafiyedir.
derin / serin: -erin sesleri zengin kafiyedir.
nabız / hız: -ız sesleri tam kafiyedir.

4. Şiirin şekil özelliklerini belirleyerek bunların içerikle ilişkisini açıklayınız. Ulaştığınız sonuçları noktalı alana yazınız.
Cevap: Şiir dörtlüklere ve hece ölçüsü yazılmıştır. Bu da halkın kolayca benimsemesini sağlar. Çünkü Türklerin milli ölçüsü hece ve en çok kullandıkları nazım birimi dörtlüklerdir. Doğanın ve umudun saf basit duygularla anlatıldığı bu şiirde de basit sözcüklerin seçilmesi, hece ölçüsü kullanılması normaldir.

5. Şiirde söyleyici ile hitap edilen kişi arasındaki ilişkiyi belirleyiniz.
Cevap: Şiirde söyleyici şairin kendisidir. Şair okuruna hitap etmekte okuruna düşeceği en zor zamanlarda bile umuda sarılması öğüdünü vermektedir.

6. Şiirde millî, manevi ve evrensel değerlere yer verilmiş midir? Açıklayınız.
Cevap: Şiirde manevi ve evrensel öğe olarak umut duygusunun işlendiği, milli değer olarak da büyüklerin öğüt verme alışkanlığını söyleyebiliriz.

7. Okuduğunuz şiir ve Ahmet Kutsi Tecer hakkında verilen bilgilerden hareketle şiir ile şair arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
Cevap: Şair, Halk kültürü alanındaki çalışmaları ile tanınır. Çalışmaları, Karacaoğlan ve Yunus Emre’nin hayatına ışık tutmuştur. Halk şairi Âşık Veysel’i Türkiye’ye tanıtan şair, bu şiirinde de halkın kültürünü yansıtır.

8. Şiirin yazıldığı dönemle ilişkisi ve sonraki dönemlere etkisini değerlendirerek çıkarımlarınızı sözlü olarak ifade ediniz.
Cevap: Şiir Kurtuluş Savaşı sonrası yazıldığından dolayı o dönemin insanına geçmişte yaşadığı zor zamanlardan dolayı karamsar olmamasını ümide sarılmasını umutlu olmasını anlatır.

Etkinlik

Okuduğunuz şiiri Mehmet Emin Yurdakul’un “Benim Şiirlerim” adlı şiiriyle karşılaştırınız. Ulaştığınız sonuçları aşağıdaki tabloya yazınız.

Benim Şiirlerim

• Benzerlikleri: Kullanılan hece ölçüsü, nazım birimi olarak dörtlüklerin olması ve sade dili örnekleyebiliriz.

Öğüt

• Farklılıkları: Şiirlerin içerikleri farklıdır. Benim Şiirlerim’de vatan sevgisi işlenirken Öğüt şiirinde ise umut duygusu anlatılmaktadır.