11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 242 Cevapları Cem Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz “Türk İstiklâl Marşı” metninde anlamı verilen kelimelerin dışında bilmediklerinizi metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.

Cemiyet: Toplum.
İdrak Olunmak: Kavranan, anlaşılan.
Müstakil: Bağımsız.
Teşkil etmek: Oluşturmak.

Hükümran: Egemen.
Vesika: Belge.
Kâni: Kanaat getirmiş, inanmış.

2. Metin ile metnin konusu, amacı ve hedef kitlesi arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Cevap: Metnin konusu İstiklal Marşı’nın önemi, öne çıkan kavramlar ve bunların ifade ettikleridir. Amacı, İstiklal Marşı’nın önemini ortaya koymak, onun ne kadar büyük bir eser olduğunu ifade etmektedir.

3. Metnin ana düşüncesi ve yardımcı düşüncelerini belirleyiniz.

Ana düşünce: İstiklal Marşı hem edebî hem de içeriği yönünden çok büyük bir eserdir ve İstiklal Marşı’nda ifade edilenler gelecek nesillere aktarılmalıdır.

Yardımcı düşünceler:

• İstiklal Marşı’nın çok zor bir dönemde yazılmıştır.
• Türkler bağımsızlığına düşkün, yüce bir millettir.
• Dinin milletlerin bir birlik hâline gelmesinde büyük rolü vardır.
• Vatan sadece “toprak”tan ibaret değildir. Vatan; tarih, din ve milletin kaynaştığı bir yerdir.

4. Metinde başvurulan anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yollarını belirleyiniz. Bunların metindeki işlevlerini açıklayınız.

Anlatım Biçimleri: Açıklama
Düşünceyi geliştirme yolları: Benzetme, karşılaştırma, kanıtlama

5. Metinde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi ve tarihî öğeleri belirleyiniz.
Cevap: Eser millî marşımızdan bahsettiği için baştan sona kadar millî ve manevi değerler ele alınmaktadır. Milletimizin büyük bir millet olması, bağımsızlıktan ödün vermemesi, kalbinde taşıdığı sarsılmaz imanı bunlara örnektir. Ülkemizi sömürmek isteyen güçlerden söz edilmesi, İstiklal Marşı yazılırken ülkemizin durumu metindeki tarihî ve siyasi ögelerdir.

6. Metinde ortaya konan bilgi, tespit ve görüşleri; gerekçe, kanıt, tutarlılık, geçerlilik, doğruluk açısından değerlendiriniz.
Cevap: Metinde ortaya konan bilgi, tespit ve görüşler tarihten verilen örnekler, İstiklal Marşı’ndan yapılan alıntılarla sağlamlaştırılmış; metnin kendi içinde doğru ve tutarlı olmasını sağlamıştır.

7. Metinde yazarın/anlatıcının konu ve okuyucuya yönelik tavrını belirleyiniz.
Cevap: Metinde yazar ele aldığı konuyla ilgili görüşlerini sürekli verdiği örnekler, alıntılar ve açıklamalarla desteklemiş, okuyucuyu kendi düşüncesi yönünde yönlendirmeye çalışmıştır.

8. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyerek metni yorumlayınız.

Açık iletiler:

• İstiklal Marşı Türk milleti için çok değerli, çok önemli bir yere sahiptir.
• Büyük idealler sıkıntılı dönemlerde ortaya çıkar.
• İstiklal Marşı’nın sözü ve bestesi kimileri tarafından eleştirilmiştir.
• “İstiklâl Marşı”nın en büyük değeri hiç şüphesiz “tarihî” oluşundadır.
• İstiklal Marşı, Türkiye Cumhuriyeti’nde yetişmiş nesillerin en önemli sosyal bağlarından birini teşkil eder.
• İstiklal Marşı’nın dayandığı kavramlar şunlardır: istiklal, hak, iman, vatan, din

Örtük İletiler:

• Yazar, alçak gönüllü birisidir. İstiklal Marşı’nın bestesiyle ilgili söz söyleyebilecek durumda olmadığını söylemesinden bunu çıkarabiliriz.
• İstiklal Marşı, diğer milletlerin millî marşlarından daha değerlidir.
• İnsanlar, vatanlarını sadece üzerinde yaşadıkları toprak parçası olarak görmemelidir.

9. Okuduğunuz metin ve Mehmet Kaplan hakkında verilen bilgilerden hareketle metin ile yazar arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
Cevap: Yazar bir edebiyat profesörüdür ve eleştiri alanında önemli bir şahsiyettir. Bu yazısında da İstiklal Marşımızla ilgili değerlendirmelerde bulunmuştur. Bu değerlendirmelerini yaparken ele aldığı eserden ve başka yazarların metinlerinden alıntılar yaparak konuyu nesnel bir şekilde ele almıştır.

ETKİNLİK

Okuduğunuz “Biraz Daha Hakikat” ve “Türk İstiklâl Marşı” metinlerini; metinlerde görülen veya metinlerin ortaya koyduğu fikrî, felsefi veya estetik anlayışlar çerçevesinde karşılaştırınız.

Bu iki metin de eleştiri türünde yazılmıştır. “Biraz Daha Hakikat” adlı metin yazarın da içinde bulunduğu edebî topluluğu hedef alan bir yazıya cevap niteliğindedir ve estetik anlayış bundan dolayı geri plana itilmiştir. “Türk İstiklal Marşı” adlı metinde ise İstiklal Marşı yazıldığı dönemin siyasi, askerî şartları göz önüne alınarak değerlendirilmiştir. “Biraz Daha Hakikat” adlı metin bir savunma yazısı gibidir, “Türk İstiklal Marşı” adlı yazıda ise incelenen metnin yani İstiklal Marşı’nın asıl değeri ortaya konmaya çalışılmıştır.