11. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 218-219-220-221 Cevapları Anadol Yayıncılık

1. Bölüm Sonu Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları

A. Değerlendirme Soruları

Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

1. Simbiyotik yaşam şekillerinden hangisinde birlikteliğin bozulması her iki canlının da zarar görmesine neden olur?Simbiyotik yaşam şekillerinden biri olan mutualizmde, ortak yaşamın bozulması her iki canlının da zarar görmesine neden olabilir. Çünkü mutualistik ilişkide, her iki tür de birbirine fayda sağlar. Ortak yaşamın bozulması, bu fayda döngüsünü kırarak her iki türün de sağladığı avantajları kaybetmesine neden olabilir.

2. Türler arasında rekabetin ortaya çıkmasına neden olan faktörler nelerdir?Türler arasındaki rekabetin ortaya çıkmasına neden olan faktörler arasında besin kaynaklarının sınırlı olması, yaşam alanlarının rekabet nedeniyle daralması, üreme kaynaklarının sınırlı olması gibi çevresel etkenler ve türlerin adaptasyon yetenekleri, yırtıcılık, savunma gibi biyolojik faktörler yer alabilir.

3. Canlıların avcılarından korunmak için geliştirdikleri davranış şekillerini örnek vererek açıklayınız.
Cevap: Canlılar avcılardan korunmak için çeşitli davranışlar geliştirebilirler. Örneğin, sürüler oluşturarak avcıların hedef seçmelerini zorlaştırabilirler. Ya da kamuflaj teknikleri kullanarak çevreye uyum sağlayarak avcılardan saklanabilirler.

4. Kara ekosisteminde komünitelerin yayılımı hangi etmenlere bağlı olarak gerçekleşir?

Kara ekosisteminde komünitelerin yayılımı iklim, toprak özellikleri, bitki örtüsü, besin zinciri ve insani etmenlere bağlı olarak gerçekleşir.

5. Süksesyona neden olan etkenler nelerdir?

Süksesyona neden olan etkenler arasında iklim değişiklikleri, toprak özelliklerindeki değişimler, bitki örtüsündeki değişimler, doğal afetler, insan faaliyetleri gibi faktörler yer alabilir.

6. Sucul ekosistemlerdeki biyoçeşitliliğin bozulmasına kara komünitelerindeki hangi olumsuzluklar neden olabilir? Açıklayınız.

Sucul ekosistemlerdeki biyoçeşitliliğin bozulmasına kara komünitelerindeki su kirliliği, aşırı avlanma, habitat kaybı gibi olumsuzluklar neden olabilir. Bu faktörler, sucul ekosistemlerin dengesini bozarak türlerin yaşam alanlarını daraltabilir ve popülasyonlarını azaltabilir.

7. Mimikri nedir? Canlılar için önemini açıklayınız.

Mimikri, bir türün diğer bir türe benzemesi ve bu benzerliğin avantaj sağlamasıdır. Örneğin, bir tür zararlı olduğu için avcılar tarafından kaçınılmasını, başka bir türün de aynı görünümü alarak avcılardan korunmasını sağlayabilir. Mimikri, canlılar için avcılardan korunma ve avlanma yeteneklerini artırarak hayatta kalma şanslarını artırabilir.

8. Ekolojik dengenin bozulması tür içi rekabeti nasıl etkiler? Açıklayınız.

Ekolojik dengenin bozulması, tür içi rekabeti etkileyebilir. Örneğin, bir türün popülasyonunun aşırı artması diğer türlerle rekabetini artırabilir ve ekosistemde dengesizliklere neden olabilir. Bu durumda, bazı türlerin popülasyonları azalırken diğerlerinin artmasıyla ekosistemde dengesizlikler oluşabilir.

B. Eşleştirme

Aşağıdaki ifadelerle tanımları eşleştiriniz.

1. Popülasyonların yaşam alanlarının kesiştiği ve tür çeşidinin fazla olduğu bölgeler. (d)
2. Üzerinde yaşadığı bitkiden su ve mineral gereksinimini karşılayan bitki. (f)
3. Aynı ya da farklı türlere ait bireylerin sınırlı miktardaki kaynak için yarışması. (e)
4. Bir türün komünite içinde gerçekleştirdiği işlev. (a)
5. Konak bitkiden hem organik hem de inorganik besin ihtiyacını karşılayan bitkiler. (c)
6. Bir komünitede sayısı ya da etkinliği fazla olan tür. (g)
7. Ortak yaşayan iki türden biri fayda sağlarken diğerinin etkilenmediği yaşam biçimi. (ç)
8. Tür çeşitliliği çok yavaş değişebilen, denge hâlindeki olgun ve kararlı komüniteler. (b)
9. Konak canlıda hastalığa neden olan parazit organizmalar. (h)
10. Birlikte yaşamda, zarar gören canlıya verilen ad. (ğ)

C. Boşluk Doldurma

Aşağıdaki ifadelerde noktalı yerleri tablo içinde verilen sözcükleri kullanarak uygun şekilde tamamlayınız.

1. Ekosistemleri inceleyen bilim dalına ekoloji denir.
2. Çevresel etmenlerle suyun fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin değişmesi sonucu su kirliliği oluşur.
3. Bir popülasyonu oluşturan canlıların gereksinim duydukları kaynaklar sınırlı ise tür içi rekabet ortaya çıkar.
4. Komşu komüniteler arasındaki tür yönünden zengin geçiş bölgelerine ekoton denir.
5. Birlikte yaşayan iki türden biri yarar görürken diğeri etkilenmiyorsa bu birliktelik kommensal yaşam olarak adlandırılır.
6. Kloroplastları ve kökleri olmayan tam parazit bitkiler, üzerinde yaşadıkları bitkilerin odun ve soymuk borularından emeçleriyle besin gereksinimlerini karşılarlar.
7. Alg ve mantarlar arasında kurulan birliktelik liken birliği olarak adlandırılır.
8. Tür içi rekabetin artmasına bağlı olarak üreme hızı yavaşlar.

Ç. Doğru-Yanlış

Aşağıdaki ifadelerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduklarını karşılarına yazınız.

1. Tropikal bölgeler bol yağış alır ve zengin tür çeşitliliğine sahiptir. (D)
2. Canlılar ekolojik organizasyon düzeylerine göre organizma, popülasyon, komünite ve ekosistem olarak sıralanır. (D)
3. Bir ekosistemde yer alan komüniteler, yapı ve görev ilişkileri bakımından farklılık göstermez. (Y)
4. Pek çok bitkinin tozlaşması ve tohumların geniş bir alana yayılmasında hayvanlarla kurulan mutualist ilişki önemli rol oynar. (D)
5. Rekabet yalnızca bir arada yaşayan farklı türler arasında gerçekleşir. (Y)
6. Ekolojik nişleri aynı olan iki türün, aynı komünitede bir araya gelmesi rekabeti artırır. (D)
7. İç ve dış parazit canlıların üreme hızları yüksektir. (D)
8. Bir komünitenin baskın türüne ait birey sayısı her zaman fazladır. (Y)

D. Değerlendirme Testi

Aşağıdaki soruların doğru seçeneğini işaretleyiniz.

1.Bir komünitede bulunan X ve Y canlılarının büyüme grafikleri yukarıda verilmiştir. X canlısı, A canlısıyla mutalist; Y canlısı, B canlısıyla av-avcı ilişkisine sahipse bu canlıların aralarındaki etkileşimi aşağıdaki grafiklerden hangisi göstermektedir?Cevap: D

2. I. Sindirim sistemleri vardır.
II. Duyu ve hareket organları çok gelişmiştir.
III. Konak canlıya zarar verirler.
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri hayvansal parazitler için ortak olarak söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
Cevap: C

3. A ve B komünitelerinin kesişim alanı olan C bölgesi ile ilgili olarak;
I. Tür çeşitliliği azdır.
II. Rekabet fazladır.
III. Canlıların değişen çevre koşullarına toleransı yüksektir.
özelliklerinden hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: E

4. Sucul ekosistemlerde, komünitelerin biyolojik
çeşitliliğini ve dağılımını;
I. Işık miktarı
II. Oksijen miktarı
III. Suya karışan evsel ve endüstriyel atık
miktarı maddelerinden hangileri belirler?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: E

5. Aynı komünitede yaşayan ve aynı ekolojik nişe sahip olan farklı iki tür canlı ile ilgili olarak;
I. Rekabet fazladır.
II. Çiftleşerek verimli döl oluşturabilirler.
III. Aynı kaynağı birlikte kullanabilirler.
özelliklerinden hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: A

6.Birlikte yaşayan iki farklı türün büyüme grafiği yukarıda verilmiştir. Buna göre grafikte verilen yaşam şekli nasıl tanımlanabilir?
A) Kommensalizm
B) Sıkı mutualizm
C) Parazitizm
D) Gevşek mutualizm
E) Amensalizm
Cevap: B

7. • Belirli bir alanda yaşayan baskın türlerin zaman içerisinde aşamalı olarak birbirinin yerini alması
• Komünitelerde sayıları, büyüklükleri ya da etkinlikleri fazla olan türler
• Birlikte yaşayan iki türden biri yarar sağlarken diğerinin zarar gördüğü yaşam şekli
• Bir canlı türünün ya da canlı topluluklarının doğal olarak yaşadığı ve ürediği alanlar.
Aşağıda verilen sözcüklerden hangisi yukarıda tanımlanmamıştır?
A) Habitat B) Mimikri C) Süksesyon D) Parazitizm E) Baskın tür
Cevap: B

8. Aşağıda belirtilenlerden hangisi simbiyoz yaşam şekilleri arasında yer almaz?
A) Çürükçül yaşam
B) Kommensalizm
C) Sıkı mutualizm
D) Gevşek mutualizm
E) Parazitizm
Cevap: A

9. Aşağıda belirtilen yaşam şekillerinden hangisi mutualizm olarak tanımlanamaz?
A) Termitler ile onların bağırsaklarında yaşayan tek hücreli canlılar arasındaki beslenme ilişkisi
B) Alg ve mantarlardan oluşan liken birliği
C) Bir karınca türü ile akasya ağacı arasında kurulan ilişki
D) Midye ile Bryozoa arasında kurulan birliktelik
E) İnsanın kalın bağırsağında yaşayan ve vitamin sentezleyen bazı bakterilerle kurulan birliktelik

10. Bir komünitede yer alan iki farklı popülasyon arasında av-avcı ilişkisi varsa bu beslenme şekli ile ilgili olarak aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilebilir?
Cevap: A