10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 179 Cevapları Meb Yayınları

METİN ANALİZİ

Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.

Seferde Divân-ı Hümâyun

Padişah ve ordu sefere çıktığı dönemlerde, Topkapı Sarayı’nda gerçekleştiği şekilde, ihtiyaç hâlinde ve toplantı için uygun şartlar sağlandığında toplanırdı. Ordudaki Divân-ı Hümâyun, padişahın katılmadığı sef

rde vezir-i âzam başkanlığında toplanırdı. Bununla birlikte Divân-ı Hümâyunun asıl başkanı padişah olduğu için Divan-ı Hümayun padişahın bulunduğu merkezde de ayrıca toplanırdı. Sadrazamın yerine merkezde kalan sadaret kaymakamının başkanlığındaki bu divana merkezde kalan divan üyeleri ile sefere gidenlerin yerine vekil olarak kalanlar katılmaktaydılar.
Sefer zamanlarında Divân-ı Hümâyun toplantılarının yapıldığı mekanlar da belli bir düzen üzerine ha- zırlanmaktadır. Vezir-i âzama ait dört çadır bulunur, bunlardan bir tanesi bir sütunlu on iki direkli olur ve otak adı verilir. Bu çadırda divân toplantıları gerçekleştirilirdi. Sefere çıkan hükümdar ise çadırına Otağ-ı Hümâyun denilirdi.

1. Seferde Divan-ı Hümâyunun toplanmasının gerekçeleri neler olabilir?
Cevap: Seferde Divan-ı Hümâyunun toplanmasının gerekçeleri, sefer sırasında askeri ve idari konuları görüşmek, kararlar almak, hükümetin işleyişini sürdürmek ve padişahın bulunmadığı durumlarda yönetimi sağlamak gibi nedenlerle olabilir.

2. Seferde toplanan Divan- farklılıkları vardır?
Cevap: Seferde toplanan Divan ile merkezdeki Divan arasındaki fark, toplantının kimin başkanlığında olduğu ve katılan üyelerin kimler olduğu gibi organizasyonel farklardır. Seferdeki Divan, vezir-i âzam başkanlığında toplanırken, merkezdeki Divan padişahın başkanlığında toplanırdı. Seferde katılanlar genellikle sefere gidenlerin yerine vekil olarak kalanlar ve merkezde kalan divan üyeleriyken, merkezdeki Divan’da daha geniş bir üye katılımı olabilirdi.