10. Sınıf Tarih 2. Dönem 2. Yazılı Soruları ve Cevapları (II)

Tarih 2. Dönem 2. Yazılı sınav soruları

1. Osmanlı İmparatorluğunda temel yönetim birimi olan eyaletlerin yönetimi aşağıdakilerden hangisine aittir?
A) Vezir-i azam B) Sancakbeyi C) Yeniçeri ağası D) Beylerbeyi E) Kadı

2. Akıncılar, akıncı beylerinin yönetiminde yurtluk arazilere yerleştirilen Türkmenlerden oluşuyordu. Kapıkulu askerleri, devşirme usulüyle, kanuna uygun olarak Hıristiyanlardan belirli eğitim sonucu oluşturulan merkez ordusudur.

Bu duruma bakarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Sınır boylarının güvenliğini akıncılar sağlamaktadır.
B) Kapıkulu askerleri devşirmelerden oluşur.
C) Türkmenlerden akıncı birlikleri oluşturulmuştur.
D) Hıristiyanlar belirli bir eğitimden sonra Kapıkulu sınıfına alınıyordu.
E) Osmanlı ordusu tamamen devşirmelerden oluşmuştur.

3. Sanayi Devriminin gerçekleşmesiyle ortaya çıkan hammadde ve Pazar ihtiyacındaki artışın sonucunda aşağıdakilerden;
I. Almanya- İngiltere rekabetinin yoğunlaşması
II. Büyük şirketlerin kurulması
III. Coğrafi keşiflerin başlaması

Hangilerinin gerçekleştiği savunulabilir ?
A) I,II ve III B) Yalnız II C) I ve II D) Yalnız I E) I ve III

4. Almanya’nın, Osmanlı Devletini kendi yanında savaşa sokma girişimleri ile;
I. İngiliz sömürgelerine giden yolu denetim altına alma
II. Osmanlı padişahının halifelik sıfatını kullanarak İslam topluluklarının da savaşa girmelerini sağlama
III. Savaşı geniş alanlara yayma

Gibi verilenlerden hangilerini hedeflediği savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I,II ve III

5. İtalya’nın Trablusgarp’a saldırmasına karşın Osmanlı Devleti bu bölgeye yardım gönderememiştir.
Bu durumun nedenleri arasında;
I. Mısırın işgal altında olması
II. Osmanlı donanmasının yetersiz olması
III. Dış siyasette yalnız kalınması
gibi verilenlerden hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I B) I,II ve III C) Yalnız III D) I ve III E) Yalnız II

6. Avrupa’ya öğrenci gönderilmesi Osmanlı Devletinde aşağıdakilerden hangisine etki etmemiştir?

A) Osmanlı demokratikleşme hareketlerinin başlamasına
B) Siyasi yapının değişmesine
C) Tımar sisteminin kurulmasına
D) Avrupa tarzı ıslahatlar yapılmasına
E) Anayasal rejime geçilmesine

7. 1876’da Kanuni Esasi ilan edilmiştir. Bu gelişmeye bağlı olarak milletvekili seçimleri yapılarak Mebusan Meclisi açılmıştır.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Padişahın yetkileri artmıştır.
B) Halkın yönetime katılması sağlanmıştır.
C) Azınlıklara geniş haklar verilmiştir.
D) Tüccar ve esnafa kolaylıklar sağlanmıştır.
E) Müslümanlar daha ayrıcalıklı hale gelmişlerdir.

8. XIX. yy. da Rusya, Doğu Anadolu’daki Ermenilerden yararlanarak Akdeniz’e ve Orta Doğu’ya inmek istiyordu. İngiltere ise Doğu Anadolu’da yaşayan Ermenilerin haklarını savunup Rusya’nın Akdeniz ve Orta Doğu’ya inmesine bu yolla engel olmaya çalışıyordu.

Bu politikaların sonucu olarak aşağıdakilerden hangisinin yerleştiği söylenebilir?
A) İngiltere, Doğu Akdeniz’deki çıkarlarını korumuştur.
B) Güçlü devletler güçsüzleri desteklemiştir.
C) Avrupa’da bir denge unsuru oluşturulmuştur.
D) Ermeniler Osmanlı Devletine karşı ayaklanmıştır.
E) Rusya’nın açık denizlere inmesi engellenmiştir.

9. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devletinde Divan-ı Hümayun’un temel işlevi arasında yer almaz?
A) Devlet maliyesini onaylamak
B) Önemli davalara bakmak
C) Yönetimle ilgili kararlar almak
D) Padişah adına sadrazam atamak
E) Orduyla ilgili kararlar almak

10. Osmanlı İmparatorluğunda genel olarak, toprağın sahibi devlet idi. Devlete ait topraklara “ Miri Arazi” adı verilmekteydi. Miri topraklardan “Dirlik” adıyla ayrılanlar, devlet hizmetlerine karşılık atlı askerler yetiştirmek için kullanılmaktaydı.

Bu bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Osmanlıda zengin toprak sahipleri yoktur.
B) Osmanlı Devletinde özel mülkiyet anlayışı yaygın değildi.
C) Osmanlıda toprak gelirleri daha çok askeri amaçlı kullanılıyordu.
D) Devlet memurlarına hizmet karşılığı veriliyordu.
E) Atlı askerler devşirmelerden oluşuyordu.

11. Osmanlı Devletinde Anadolu’daki zanaatkarlar “lonca” denilen zanaat gruplarına ayrılarak yöneticilerini kendileri seçerler ve aynı esnaf grubundan olanlar birbirlerine destek verirlerdi.
Buna göre;
I. Zanaatkarlar arasında dayanışmanın olduğu
II. Loncaların devlet yönetiminde etkili olduğu
III. Loncalarda demokratik anlayışın olduğu

Yargılarından en çok hangisine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I ve III

12. XIX. yüzyılda yapılan düzenlemelerle açılan yeni okullarda yeni anlayışa sahip insanlar yetişti. Bunun yanında Osmanlı geleneği ve eski eğitim kurumları da devam etmiştir.

Bu durum aşağıdaki gelişmelerden hangisini beraberinde getirmiş olabilir?
A) Osmanlı toplumunda kültürel çatışmayı
B) Sanayi inkılabının yaşanmasını
C) Köylerden kente yoğun göçleri
D) Şehirlerin nüfusunun artmasını
E) Devletin merkezi otoritesinin arttırılması

13. Aslında her dönemde padişahın yetkileri şeriat ve örfi hukuk kurallarıyla sınırlıydı. Ancak pratikte onların hukuka uygun davranmasını sağlayacak bir kuvvet mevcut değildi.

Yukarıdaki bilgiden çıkarılabilecek en doğru yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Padişahın yetkileri örfle sınırlıdır.
B) Osmanlı monarşik bir devlettir.
C) Hukuk üstünlüğü benimsenmişse de, pratikte uygulama alanı dardır.
D) Padişahın üzerinde kuvvet yoktur.
E) Şeriat ve örf, padişahın yetkilerini sınırlar.

14. Osmanlıda Sadrazam olabilmek için;
– Sünni olmak – Türkçe konuşabilmek
– Padişah tarafından tayin edilmiş olmak
– Devlet hizmetinde o makama gelebilecek derecede ilerlemiş olmak.

Buna göre Sadrazam için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Devşirmeler Osmanlı Sadrazamı olamazlar.
B) Sadrazam olabilmek için Müslümanlık temel şarttır.
C) Alt düzey Osmanlı görevlileri Sadrazam olamaz.
D) Sadrazamlık için son söz Padişaha aittir.
E) Osmanlı yönetiminde Türkçe belirleyicidir.

15. Selçuklular döneminde şehzadelerin yetiştirilmesi için görevlendirilen Atabeyler kısa zaman son¬ra bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir. Ancak Osmanlı Devleti’nde aynı görevi üstlenen “Lalalar” hiç bir zaman bağımsızlıklarını ilan etmemişler¬dir.

Buna göre;
I. Lalaların görev yetkileri daha geniştir.
II. Osmanlı’da merkezi otorite ve denetim da¬ha güçlüdür.
III. Şehzadeler Atabeylerin tesiri altında kal¬mışlardır.
IV. Atabeyler Lalalardan daha üstün ve yete¬nekli kişilerdir.Osmanlı şehzadelerinin yetişmesinde Lala¬ların etkisi azdır.

yargılarından hangisi daha doğrudur?
A) I B) II C) III D) IV E) V

16. Osmanlı Devletinde XVII. Yüzyılda köyden şehirlere göçün çok büyük boyutlara ulaştığı görülmüştür. Aşağıdakilerden hangisi böyle bir gelişmenin sonuçlarından değildir?
A) Kiracılık kavramının oluşması
B) Devletin vergi gelirlerinin artması
C) Şehirlerdeki asayişin bozulması
D) İşporta ve seyyar satıcılığın yaygınlaşması
E) Gecekondulaşma sürecinin hızlanması

17. Tanzimat döneminde;
– Kanun üstünlüğünün kabul edilmesi
– Padişahın yetkilerinin sınırlanması

aşağıdakilerden hangisinin başlangıcı sayılır?
A) Anayasacılığın B) Laikliğin C) Monarşinin
D) Ulus devletin E) Bilgi toplumunun

18. I. Çift bozan vergisi almak
II. Tımar sistemini uygulamak
III. Haraç ve cizye vergisi almak
Uygulamalarından hangileri, Osmanlı İmparatorluğunda tarımsal üretimin devamını sağlama amacına uygundur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I,II ve III

19. Osmanlı Devletinde;
I. Sancağa çıkma usulünün uygulanması
II. Ekber ve Erşed sisteminin benimsenmesi
III. Tımar sisteminin uygulanması

Gibi faaliyetlerden hangilerinin, şehzadelere devlet yönetiminde tecrübe kazandırma amacıyla uygulandığı söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I,II ve III

20. Osmanlı Devleti’nde;
– I. Murat döneminde ülke topraklarını sadece padişah ve oğullarının sayılması
– Fatih Sultan Mehmet döneminde padişahların kardeşlerini öldürmelerinin yasallaştırılması
uygulamaları aşağıdakilerden hangisine yöneliktir?
A) Ülkenin şehzadeler arasında paylaştırılmasına
B) Avrupa Hıristiyan birliğini parçalanmasına
C) Toprakların genişletilmesine
D) İmparatorluğun birliğini ve bütünlüğünü sağla¬maya
E) İslâm birliğini korumaya

21. Osmanlı Devleti’nde savaş, sel, yangın gibi olağanüstü durumlarda avarız vergisi toplanırdı. XVII. yüzyıldan itibaren avarız vergisi devamlı bir vergi durumuna gelmiştir.

Bu durumun ortaya çıkmasında aşağıdaki¬lerden hangisinin etkili olduğu savunula¬bilir?
A) Osmanlı Devleti’nin sık sık savaşa girmek zorunda kalması
B) Yeniçerilerin sayısının artırılmasının
C) İpek ve Baharat Yollarının denetim altına alınmasının
D) Yönetimde sadrazamların etkisinin artma¬sının
E) İltizam usulünün yaygınlaştırılmasının

22. Osmanlı Devleti yönetiminde, belli dönemlerde geçerli olmuş ilkelerden bazıları şunlardır:
I. Ülke hanedan üyelerinin ortak malıdır.
II. Devlet yönetimi hükümdar ile oğullarına verilmiştir.
III. Yönetim hanedanının en yaşlı üyesinin hakkıdır.

Bu ilkeler, aşağıdakilerden hangisi ile ilgili anlayışı ortaya koymaktadır?
A) Bağımsızlık B) Adalet C) Egemenlik D) Halkçılık E) Eşitlik

23. Bir ülkede bir bölgeden bir başka bölgeye göç etmeye yatay hareketlilik denir. Aşağıdakilerden hangisi, yatay hareketliliğe örnek olarak gösterilebilir?
A) Tımar sahibi olmak
B) Türklerin Bosna-Hersek’ten Anadolu’ya göç etmesi
C) Kalemiye sınıfına dahil olmak
D) Medresede eğitim görmek
E) Reayanın padişah fermanıyla askeri sınıfa geçmesi

24. Tanım: Osmanlı Devleti ilk dış borçlanmayı Kırım Savaşı’nda yapmış ve 1879 yılına kadar 17 kez dış borç almıştır.

Durum: 1854-1879 yılları arasında alınan borçların %8’i yatırım amaçlı olarak geri kalanı ise savaş ve devlet harcamalarında kullanılmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi tanım-durum ilişkisinden çıkartılabilecek en önemli sonuçtur?
A) Osmanlı Devleti ilk borçlanmayı Kırım Savaşı’nda yapmıştır.
B) Alınan borçlar yatırıma dönüştürülemediğinden Osmanlı borçlarını ödeyemez hale gelmiştir.
C) Alınan dış borçlarla ordu ıslah edilmeye çalışılmıştır.
D) Osmanlı Devleti 1879’dan yıkılışına kadar sürekli borçlanmıştır.
E)Alınan dış borçlar devletin lehine olmuştur

25. Osmanlı Devleti topraklarından haslar hanedan mensuplarına ve vezirlere, zeametler kadılara, tımarlar askerlere kiraya verilirdi. Bu uygulamada, devlet topraklarının kiraya verileceği kişilerin idari mevkileri ile aşağıdakilerden hangisi arasında bir paralellik kurulmaya çalışılmıştır?
A) Toprakların gelirleri
B) Halkın yaşam biçimi ve düzeyi
C) Kişilerin yetişmiş olduğu yöreler
D) Toprakların yerleşim merkezine yakınlığı
E) Kişilerin ihtiyaçları