10. Sınıf Meb Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 88-89 Cevapları

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları – Sayfa 88-89

Sayfa 88 Cevapları

Soru: Aşağıdaki infografiği inceleyiniz.

Koşuk (İslamiyet Öncesi Şiir Geleneği)
Doğa, savaş ve kahramanlık gibi konular işlenir, hece ölçüsü ve sade Türkçe kullanılır.

Koşma (Âşık Tarzı Şiir Geleneği)
Âşık edebiyatının en yaygın türüdür. Halkın diliyle yazılır, aşk, ayrılık ve tabiat işlenir.

Sebil ve Güvercinler (Modern Şiir Geleneği)
Servet-i Fünun, Milli Edebiyat ve Cumhuriyet dönemi ile başlayan modern şiirde bireysel duygular ve toplumsal sorunlar işlenir. Serbest ölçü kullanılabilir.

Cevap: Bu etkinliğin ayrıntılı değerlendirmesi diğer sayfada yapılmaktadır (Bkz. Sayfa 89).

Sayfa 89 Cevapları

Soru: “Toplumların tarihindeki önemli olaylar edebiyatta da bir değişim ve dönüşüm meydana getirir.” Bu cümleden ve incelediğiniz infografikten faydalanarak Türk edebiyatında farklı şiir geleneklerinin ortaya çıkmasının sebepleriyle ilgili sınıf içi tartışma gerçekleştiriniz.

Cevap: Türk edebiyatında şiir geleneklerinin farklılaşmasının temel sebebi, toplumların inançları, kültürleri, sosyal hayatları ve tarihi olaylarıdır.

• İslamiyet öncesinde destan, koşuk ve sagular; savaş, kahramanlık, doğa ve günlük hayatı işlerdi.
• İslamiyet’in kabulüyle birlikte ilahi, nefes, ilham ve tasavvufi şiirler ortaya çıktı.
• Divan şiirinde Arap ve Fars etkisiyle sanatlı, süslü, kurallı gazeller yazıldı; daha çok saray ve medrese çevresinde gelişti.
• Halk şiiri geleneğinde ise âşıklar, halkın diliyle koşma, mani ve türkü gibi ürünler verdi.
• Modern Türk şiiri Batı etkisiyle gelişti; bireysel duygular, toplumsal meseleler ve özgür ölçüyle yeni bir anlayış kazandı.

Yani toplumların dini, kültürü, sosyal yapısı, yaşadığı tarihi olaylar ve dış etkiler değiştikçe edebiyatta da yeni şiir gelenekleri doğmuştur.

Genel Değerlendirme

Bu etkinlik öğrencilerin, edebiyat-tarih-toplum ilişkisini görmelerine yardımcı olur. Her dönemdeki şiir geleneğinin, o toplumun kültürel ve sosyal yapısının bir yansıması olduğu fark edilir.