10. Sınıf Meb Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 51-53 Cevapları

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 51

Sıra Sizde

Soru 1: Aşağıda Çayır Çimen Geze Geze türküsünün iki varyantı yer almaktadır. Türkünün sözleri arasındaki farklılıkları tespit ederek hangi varyantını daha çok beğendiğinizi gerekçesiyle açıklayınız.
Cevap: İki varyant arasında söz farklılıkları vardır: “Oğluna meyil verdim / Oğluna gönül verdim” – “Kızına meyil verdim”; “Sen git yarim askere / Sen git yarim gurbete”; “Nedir kızın tasası / Nedir bunun tafrası” gibi. Ben ilk varyantı daha çok beğendim çünkü hem daha uzun hem de duyguları daha güçlü aktarmaktadır.

Soru 2: Türkülerin varyantlarının ortaya çıkış sebepleri hakkındaki düşüncelerinizi yazınız.
Cevap: Türkülerin varyantlarının ortaya çıkış sebepleri; yöresel ağız ve söyleyiş farklılıkları, hafıza değişiklikleri, söyleyen kişilerin kendi yorumlarını katması, zamanla yapılan ekleme ve çıkarma alışkanlıklarıdır.

Soru 3: Varyantlaşmanın sözlü gelenekle bağlantısı nedir? Gerekçesiyle yazınız.
Cevap: Varyantlaşma, sözlü geleneğin doğal bir sonucudur. Çünkü türküler nesilden nesile aktarılırken kelimeler unutulabilir, değiştirilir veya yöresel ağızlara uyarlanabilir. Bu durum her bölgede farklı söyleyiş biçimlerinin ortaya çıkmasına sebep olur.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 52

Ders Dışı Etkinlik – Türküden Teknolojiye

Soru: Öğretmeninizin rehberliğinde gruplara ayrılınız.
Cevap: Gruplara ayrıldık.

Soru: Grup içinde görev paylaşımı yapınız.
Cevap: Herkesin güçlü yönüne göre görev dağılımı yaptık.

Soru: Çanakkale içinde Aynalı Çarşı adlı türkünün hikâyesini yazacak kişiyi belirleyiniz.
Cevap: Türkünün hikâyesini yazacak kişiyi belirledik.

Soru: Canlandırmayı yönetecek kişiyi belirleyiniz.
Cevap: Canlandırmayı yönetecek bir kişi seçtik.

Soru: Canlandırma yapacak kişileri belirleyiniz.
Cevap: Oyunda rol alacak kişileri belirledik.

Soru: Dekor, kostüm, müzik, ışık vb. unsurlarla ilgilenecek kişileri belirleyiniz.
Cevap: Dekor, kostüm, müzik ve ışıkla ilgilenecek kişileri görevlendirdik.

Soru: Çalışmada eş güdümü sağlayacak ve ihtiyaç duyulması hâlinde diğer işleri yapacak kişileri belirleyiniz.
Cevap: Eş güdümü sağlayacak ve diğer işlerde yardımcı olacak bir sorumlu seçtik.

Soru: Çalışmanızın belli bir düzen ve disiplinde ilerlemesi için bir program oluşturunuz.
Cevap: Çalışmamız için sahneleme ve prova programı oluşturduk.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 53

Çalışma ve Kontrol Listesi

Soru: Hedef kitlenizi ve vermek istediğiniz iletileri göz önünde bulundurarak okuduğunuz türkünün hikâyesini oluşturunuz.
Cevap: (Bir önceki sayfada yazıldığı gibi) Çanakkale Savaşı’nda Hasan ve Elif üzerinden kahramanlık, fedakârlık ve vatan sevgisini anlatan bir hikâye oluşturuldu.

Soru: Oluşturduğunuz hikâyeden canlandırma yapmak üzere diyaloglar belirleyiniz.
Cevap: Tiyatro senaryosu hazırlanarak Hasan, Elif, anne, komutan, askerler ve köylüler arasında geçen diyaloglar belirlendi.

Soru: Bu diyalogları anlatının akışına uygun şekilde düzenleyiniz.
Cevap: Diyaloglar sahnelere ayrılarak giriş (köy meydanı), gelişme (cephe sahnesi, mektup sahnesi) ve sonuç (final türküsü) sırasına göre düzenlendi.

Soru: Hikâyedeki karakterleri canlandıracak kişilerin özelliklerini göz önünde bulundurarak rol dağılımı yapınız.
Cevap: Hasan için cesur ve duygusal bir öğrenci, Elif için duygularını iyi yansıtabilen bir öğrenci, anne için yaşça olgun bir öğrenci seçildi. Diğer rollere uygun kişiler belirlendi.

Soru: Canlandırmada kullanacağınız dekor, kostüm, müzik, ışık vb. unsurları belirleyerek bunları nerede ve nasıl kullanacağınıza karar veriniz.
Cevap: Cephe görünümü için dekor, asker kıyafetleri için kostüm, türkü ezgileri için müzik, savaş atmosferi için ışıklandırma hazırlandı.

Soru: Canlandırmanın hazırlık ve sahnelenme aşamalarında ihtiyaç duyulabilecek başka malzemeleri öngörerek bunlarla ilgili hazırlığınızı yapınız.
Cevap: Bayrak, mektup, sahte silah ve döneme uygun aksesuarlar hazırlandı.

Soru: Rolleri nasıl canlandıracağınız konusunda çalışmalar yapınız.
Cevap: Roller prova edilerek jest, mimik ve beden dili çalışmaları yapıldı.

Soru: İhtiyaç hâlinde görev dağılımında değişiklikler yapabilirsiniz.
Cevap: Gerekirse rollerin ve görevlerin değiştirilebileceği konusunda karar alındı.

Soru: Canlandırmanızı gerçekleştirmeden önce hazırlıkların tamamlandığından emin olmak için Kontrol Listesini doldurunuz.
Cevap: Kontrol listesi dolduruldu; eksikler tamamlandı ve sahneleme hazır hale getirildi.

Kontrol Listesi

1. Görev dağılımı yapıldı.
2. Çalışmanın hedef kitlesi, amacı ve iletileri belirlendi.
3. Türkünün hikâyesi oluşturuldu.
4. Diyaloglar, akışa uygun şekilde düzenlendi.
5. Dekor, kostüm, müzik, ışık vb. unsurlar hazırlandı.
6. Oluşturulan plana göre provalar yapıldı.
7. Provalarda kostüm kullanıldı.
8. Gerekli durumlarda görev değişikliği yapıldı.

Soru: Kontrol Listesinden elde ettiğiniz sonuçlardan faydalanarak eksiğiniz varsa tamamlayınız.
Cevap: Eksikler gözden geçirildi ve tamamlandı.

Soru: Hazırladığınız çalışmayı imkânlarınız dâhilinde belirlediğiniz bir yerde canlandırınız.
Cevap: Çalışma okul salonunda başarıyla sahnelendi.

Soru: Öğretmenlerinizden ve arkadaşlarınızdan gelen geri bildirimlere göre çalışmanızda değişiklikler yaparak hikâyenizi güvenilir platformlarda paylaşabilirsiniz.
Cevap: Geri bildirimlere göre eksikler düzeltildi ve çalışma paylaşılmaya uygun hale getirildi.

Soru: Çalışmanızı hazırlarken öğrendiğiniz veya önemli bulduğunuz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Çalışmada Çanakkale Savaşı’nın kahramanlık, fedakârlık ve vatan sevgisi boyutlarını daha iyi öğrendiğimizi arkadaşlarımızla paylaştık.