10. Sınıf Meb Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 116-118 Cevapları
10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı 116. Sayfa Cevapları | Kaldırımlar Şiiri (MEB Yayınları)
Soru: Aşağıdaki infografikte istenenleri Kaldırımlar şiirinin ilk birimine göre yazınız.
Nazım birimi: Dörtlük
Ölçü: 7+7=14’lü hece ölçüsü
Kafiye düzeni: abab
Kafiye: “ta” – “rü” (tam uyak)
Redif: “sında”, “yorum”
1. Soru: Şiirin şekil özelliklerini göz önünde bulundurduğunuzda Necip Fazıl Kısakürek’in hangi şiir geleneğinden etkilendiği söylenebilir?
Cevap: Şair, Kaldırımlar şiirinde hem Divan şiirinin ölçü ve ahenk anlayışından, hem de Millî Edebiyat şiirinin sade dili ve halk vezninden etkilenmiştir.
2. Soru: Kaldırımlar şiirinin şekil özellikleriyle içeriği arasında nasıl bir bağlantı kurulabilir?
Cevap: Şiirin düzenli ölçüsü ve kafiye yapısı, şairin iç dünyasındaki düzen arayışını ve içsel sıkışmışlığını yansıtır. Biçim, anlamı destekler niteliktedir.
3. Soru: Şiirde kullanılan nazım biriminin şairin okuyucuya iletmek istediği mesajla ilgisi var mıdır?
Cevap: Evet, dörtlükler, şairin yalnızlığını ve içsel bunalımını bölüm bölüm ve derinlemesine anlatmasına imkân sağlamıştır.
4. Soru: Ölçü, kafiye ve nazım birimine bağlı kalınmadan yazılan şiirler hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Serbest ölçüyle yazılan şiirlerde duygular daha doğal ve özgürce ifade edilir. Fakat Kaldırımlar gibi ölçülü şiirlerde ise ritim ve estetik uyum daha belirgindir.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı 117. Sayfa Cevapları | Kaldırımlar Şiiri Dil ve Üslup Özellikleri
Soru: Aşağıdaki tabloda Kaldırımlar şiirinin dil ve üslup özelliklerine dair bilgi ve örnekler verilmiştir. Bilgilerin karşısındaki boşluklara şiirden örnekler, örneklerin karşısındaki boşluklara ise şiirin hangi dil ve üslup özelliğine sahip olduğunu yazınız.
Sıra Sizde Cevapları
| Dil ve Üslup Özelliği | Şiirden Örnekler |
|---|---|
| Sade bir dille yazılmış, imge ve çağrışımlarla zenginleştirilmiştir. | “Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık.” / “Yolumun karanlığa saplanan noktasında.” |
| Yineleme ve paralel söyleyişlerle içten bir yakarış havası oluşturulmuştur. | “Ne sabahı göreyim, ne sabah görüneyim; Gündüzler size kalsın, verin karanlıkları.” |
| İçten, yalın ve doğal bir anlatım tarzı benimsenmiştir. | “Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında; Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum.” |
| Kişileştirme ve benzetme kullanılarak imgeli anlatım güçlendirilmiştir. | “Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır.” |
| Bazı dörtlüklerde ‘ben’ ve ‘biz’ bir arada kullanılmıştır. | “Ben bu kaldırımların emzirdiği çocuğum.” / “Gündüzler size kalsın.” |
| Benzetme (teşbih) ve somut imgeler kullanılmıştır. | “Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler.” |
| Şair, çevresini ve ruhsal durumunu yansıtan kelime gruplarına yer vermiştir. | “Karanlık sokak”, “damla damla bir korku”, “ıslak bir yorgan gibi.” |
| İç konuşma ve yakarış tonu hâkimdir. | “Aman sabah olmasın bu karanlık sokakta; Bu karanlık sokakta bitmesin yolculuğum.” |
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 118 Cevapları | MEB Yayınları
1) Kaldırımlar şiirinde kullanılan dil ve üslubun içerikle uyumu hakkındaki düşünceleriniz nelerdir?
Cevap: Şiirin dili sade fakat anlam yönünden derindir. Bu durum, Necip Fazıl’ın yalnızlık ve karanlık duygusunu daha etkileyici kılar. Dil ve içerik birbiriyle tam uyum içindedir.
2) Şiir, hangi özelliklerinden dolayı saf şiir geleneğini temsil ediyor olabilir?
Cevap: Şiir, anlamdan çok duyguya ve ahenge önem verir. İmgeler, ritim ve içsel anlatım ön plandadır. Bu yönüyle saf şiir geleneğinin en güzel örneklerinden biridir.
3) Şiirin bir ritmi olduğunu düşünüyor musunuz? Gerekçelendirerek açıklayınız.
Cevap: Evet, şiirde belirgin bir ritim vardır. 14’lü hece ölçüsü, tekrar eden kelimeler (“yürüyorum”, “karanlık”) ve ses uyumları bu ritmi oluşturur. Bu da okuyucuya derin bir müzikal etki verir.
Grup Çalışması: Kaldırımlar Şiiri Çözümleme
I. Grup – Konu ve Tema
- Şiirin yalnızlık hissi vermesinin sebepleri: Şairin çevresinde kimsenin olmaması, karanlık sokaklar ve sessizlik.
- Şiirdeki çatışma unsurları: Şairin iç dünyasındaki umut ile karamsarlık, yaşam arzusu ile ölüm isteği arasındaki çatışmadır.
- Temayı yansıtan kelimeler: “Karanlık sokak”, “yalnız”, “ıslak taşlar”, “sessizlik”, “ben gideyim.”
II. Grup – Şair ve Şiir İlişkisi
- Şiirin geniş kitlelerce bilinme nedeni: Evrensel yalnızlık duygusunu sade ve etkili biçimde işlemesi.
- Şairin kaldırımlarla ilişkisi: Kaldırımları dost, sırdaş ve anne figürü olarak görür.
- Şairin ruh hâlini yansıtan imgeler: “Karanlık”, “ıslak yorgan”, “taş”, “mil çekilmiş evler”.
III. Grup – Konunun İşlenişi
- Tekrarların katkısı: Şiire ahenk, ritim ve duygusal yoğunluk kazandırır.
- Benzetme ve tasvirlerin önemi: Duyguların somutlaşmasını ve görselleşmesini sağlar.
- Temayı yansıtan kelimeler: “Sessiz”, “soğuk”, “boşluk”, “karanlık”, “çığlık”.
Hazırlanan İnfografik İçeriği:
KALDIRIMLAR – Necip Fazıl Kısakürek
???? Konu: Yalnızlık, içsel çatışma, karanlık şehir hayatı
???? Tema: İnsan ruhunun yalnızlıkla mücadelesi
???? Duygular: Korku, karamsarlık, tedirginlik
???? İmgeler: Karanlık sokak, ıslak taşlar, yıldırımlar, mil çekilmiş evler
???? Şair-Kaldırımlar İlişkisi: Kaldırımlar, şairin yalnızlığını paylaşan dosttur.
???? Üslup: Sade ama imgelerle dolu, ritmik, içten bir dil
Yorumların her türlü cezai ve hukuki sorumluluğu yazan kişiye aittir. Eğitim Sistem yapılan yorumlardan sorumlu değildir.