10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Sayfa 150-151-152 Cevapları Bilim ve Kültür Yayınları

4. Ünite Değerlendirme Soruları

ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI

A. Aşağıdaki ifadeleri, verilen kavramlarla doğru bir şekilde eşleştiriniz.

a. Felsefi okuma
b. Soru sorma
c. Tutarlılık
d. Eleştirel analiz
e. Felsefi yazma

(b) 1. Felsefe yaparken ve felsefi deneme yazarken kullanılan temel zihinsel araç.
(a) 2. İfade edileni anlama çabası üzerine kurulu olan felsefi eylem.
(c) 3. Felsefi bir deneme ya da görüşün doğruluğu için belirleyici kavram.

B. Aşağıda verilen cümlelerdeki yargılar doğru ise başına “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

(Y) 1. Felsefi metnin değerlendirilmesi herkesin kabul ettiği tek bir yöntemle yapılabilir.”
(D) 2. Güvenilir olan verilere ve argümanlara dayalı kurulan metinler doğru sonuç verir.
(D) 3. Felsefi bir deneme, felsefe tarihinden görüşler ve kavramlar kullanılarak yazılır.

C. Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

1. Felsefi metnin ne olduğunu tanımlayarak seçtiğiniz felsefi bir metnin analizini yapınız.
Cevap: Felsefi bir metin, felsefi düşünceyi ifade eden veya ele alan bir yazıdır. Genellikle mantıklı bir yapıya sahiptir, temel kavramları ve argümanları açıkça ifade eder. Bir felsefi metni analiz etmek için öncelikle metni dikkatlice okumak, ana düşünceyi belirlemek ve yazarın argümanını ve destekleyici kanıtları incelemek gerekir.

2. Felsefi metin ile edebi metin arasındaki farkı anlatan felsefi bir deneme yazınız.
Cevap: Felsefi metinler, düşünsel ve mantıksal argümanları vurgulayan metinlerdir, edebi metinler ise daha çok sanatsal ve duygusal ifadeye odaklanır. Felsefi metinler, düşünceyi analitik ve mantıksal bir yaklaşımla ele alırken, edebi metinler duygu, imgeler ve semboller aracılığıyla anlamı iletmeye çalışır.

3. Felsefi denemenin ne olduğunu ve nasıl yazıldığını açıklayınız.
Cevap: Felsefi deneme, belirli bir felsefi konuyu ele alan yazıdır. Bu tür denemelerde yazar, düşünsel argümanlarını mantıklı bir şekilde sunar, çeşitli görüşleri tartışır ve kendi bakış açısını savunur. Felsefi deneme yazarken, mantıklı bir yapı, net bir dil ve argümanların iyi desteklenmesi önemlidir.

Ç. Aşağıda verilen cümlelerdeki boşluk bırakılan yerlere doğru ifadeleri yazınız.

1. Felsefi bir metin incelenirken öncelikle ana konu ne olduğu bulunur.
2. Felsefi bir metinde ikinci adımda hangi argümanlar kullanıldıkları ve bunların içerikleri belirlenir.
3. Felsefi okuma öncelikle ifade edileni anlama çabası üzerine kuruludur.

D. Aşağıdaki soruların doğru cevabını işaretleyiniz.

1. Aşağıdakilerden hangisi, metnin analizi ve değerlendirilmesinde kullanılabilecek sorulardan biri değildir?

A) Metinde hangi felsefi kavramlar geçmektedir?
B) Metinde geçen kavramlar ne sıklıkta kullanılmaktadır?
C) Felsefi probleme veya problemlere filozofun bakış açısı nasıldır?
D) Metinde hangi felsefi problem veya problemler ele alınmaktadır?
E) Felsefi kavramlar ve görüşler güncel sorunların çözümünü nasıl sağlar?
Cevap: E

2. Aşağıdakilerden hangisi felsefi deneme yazarken kullanılabilecek bir basamak değildir?

A) Yazarken belli bir yöntemi kullanın.
B) Yazarken kullanacağınız kavramları seçin.
C) İtiraz ettiğiniz sorunlara karşı argümanlarınızı açıklayın.
D) Yazmanıza neden olan, itiraz ettiğiniz sorunları belirleyin.
E) Yazarken özgün olabilmek için felsefe tarihindeki görüşlere bakmayın.
Cevap: E

3. Hamann’a göre akıl, kendi içine kapalı, soyut bir şey değildir. Akıl, anlama süreçlerinin bütününden oluşan bir şeydir, ama anlama dediğimiz şey de ancak dille gerçekleşebilir. Onun için diyor Hamann, dil olmasaydı akıl da olmazdı. Dil, aklın organı, aynı zamanda kriterium’dur (ölçüt). Aklın yalnız organı değil, çünkü o zaman akıl kendi başına olur, dil de ikinci derece kalırdı. Aynı zamanda ölçütüdür, yani düşüncelerimiz sürekli olarak dil içinde geçer, dille berraklaşır, dille gerçekleşir.

Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Düşüncenin olabilmesi için dilin varlığı gereklidir.
B) İnsanı insan yapan, dili değil aklını kullanabilmesidir.
C) İlk önce düşünme gerçekleşir, sonra düşünülen dille ifade edilir.
D) Dil, akıllı varlıkların ortak anlam dünyası oluşturduğunu gösterir.
E) Dil; düşüncelerin, duyguların bildirimi ve uzlaşımın sağlanması aracıdır.
Cevap: A

4. “Bir seyirci benim duyduğum gibi tablomu duyabilir mi hiç? Bir tablo bana uzaklardan gelir. Ne kadar uzaktan geldiğini kim bilebilir? Ben bunu sezmişimdir, görmüşümdür, yapmışımdır; gene de ertesi gün kendim bile rıe yaptığımı anlamamışımdır. Benim düşlerime, içgüdülerime, isteklerime, düşüncelerime nasıl girilebilir? Bütün bunlar uzun süreden sonra hazırlanmıştır ve gün ışığına çıkmıştır. Özellikle belki de irademe karşın bunları yakalayabilmek için harcadığım çabadan sonra kim girebilir içine?”

Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Her süje, sanat eserinden farklı anlamlar çıkarabilir.
B) Sanatçı için önemli olan, alımlayıcıların beğenisini kazanmaktır.
C) Sanat eserlerinde sanatçının ne demek istediği her zaman anlaşılamayabilir.
D) Sanat eseri, sanatçının öznel dünyasını yansıttığından evrensel bir mesaj taşımaz.
E) Sanat eseri, sanatçının duygularını, beklentilerini, iletmek isteği mesajları dışa vurur.
Cevap: C

5. “Bir ormandaki ağaçlar da birbirlerini hava ve güneş ışığı bulmaya zorlarlar ve birbirlerinin yukarı doğru büyümelerine sebep olurlar. Böylece düz ve güzel büyürler, oysa dallarını istediği gibi özgürce ve diğerlerinden ayrı koyuveren ağaçlar bodur, eğik ve çarpık kalır.”

Bu parçadan hareketle insan hakkında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Bireysellik insanın gelişmesini hızlandırır.
B) Toplum kuralları insanı baskılar, özgürlükleri kısıtlar.
C) Toplumsallıkla bireylerin yetileri ortaya çıkar ve geliştirilir.
D) Zorlama olmaksızın yaşarsa insan kendi özünü gerçekleştirebilir.
E) İnsan için özgürlük yasaların olmadığı, her istediğini yapma hâlidir.
Cevap: B