10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 52-53-55 Cevapları Düşler Yayıncılık

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Paskal’la Eftalya’yı ilişkilendiren olaylar nelerdir?
Cevap: Paskal ile Eftalya’yı ilişkilendiren olaylar Paskal’ın Eftalya’ya duyduğu sevgi ve aşk. Paskal’ın şişman ve yoksul olmasına karşın, Eftalya’nın oldukça genç, güzel bir kız olması ve varlıklı bir aileden gelmesi. Eftalya’nın evli olması. Paskal’ın aşkından intihar etmesi.

2. Kahramanların ruh hâliyle olayların geçtiği zaman ve mekân unsurları arasında nasıl bir ilişki vardır? Buradan hareketle olayların gelişiminde zaman ve mekânın nasıl bir işleve sahip olduğunu söyleyiniz.
Cevap: Kahramanların ruh halleri zaman ve mekan arasında bağlantılıdır. Paskal’ın sahnesi ve Eftalya’nın her zaman izlediği oyunda oturduğu yer… Bunlar olayların gelişiminde statüyü belirleyen ve kahramanların durumlarını ifade eden bir noktadadır.

3. Metnin temel çatışmasına kaynaklık eden psikolojik çatışmanın Paskal’ın toplumsal statüsüyle nasıl bir ilişkisi vardır?
Cevap: Paskal’ın Eftalya’ya duyduğu aşkın gizliliği kimsenin bilmemesi ile birlikte yine Paskal’ın üzülmesine rağmen ona gülmeye devam eden seyircilerin onu sadece güldüren biri olarak tanımasına ve diğer duygularından uzak olduğunu zannetmeleri Paskal’ın toplumdaki statüsüyle arasında bir ilişki oluşturur.

4. a. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyerek aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.

b. Belirlediğiniz iletilerle ilgili değerlendirmelerinizi gerekçesiyle birlikte sözlü olarak ifade ediniz.

Metindeki Açık İletiler
Cevap: Paskal’ın güldüren Eftalya’nın eğlenen ve gülen birisi olması

Metindeki Örtük İletiler
Cevap: Paskal’ın duyguları ve Eftalya’ya duyduğu aşk

5. Metinden hareketle Samipaşazade Sezai’nin dil ve anlatımının belirgin özelliklerini söyleyiniz.
Cevap: Yazıldığı dönem itibariyle Pandomima adlı hikayede Arapça-Farsça sözcüklerin ve tamlamaların çok kullanıldığı görülüyor. Bu da hikâyenin anlaşılmasını güçleştiriyor. Bunun yanında anlatım akıcı, gereksiz ayrıntılara girilmemiş, tasvirler yerli yerinde. Bunlar da hikâyenin daha iyi anlaşılmasına yardımcı oluyor.

6. Okuduğunuz hikâyede hangi anlatım biçimlerinden yararlanılmıştır? Bu anlatım biçimlerinin metne olan katkısını ifade ediniz.
Cevap: Hikâye ilahi bakış açısına sahip hakim anlatıcı tarafından anlatılmıştır. Anlatıcı, kişinin zihninden geçenleri, başlangıcı ve bitimi bilen biridir.

7. Metinde hangi tür hikâye tarzının özelliklerinin ağır bastığını örnekler veriniz.
Cevap: Olay Hikayesi tarzının özellikleri ağır basar. Paskal’ın sıradan bir insan olması, Eftalya’ya duyduğu karşılıksız aşk ve hüsranla biten bir yaşam olay ağırlıklı bir hikaye olduğunu gösteriyor.

8. Anlatıcı, Paskal ve Eftalya’ya karşı nasıl bir anlatım tutumu içindedir (Anlatıcının bu tutumunu belirlerken yönlendirme yapıp yapmadığını, olayları yorumlayıp yorumlamadığını, yazarın düşüncelerini yansıtıp yansıtmadığını, taraflı olup olmadığını dikkate alınız.)?
Cevap: Anlatıcı gözlemlerini açık ve net ifade etmektedir. Aynı zamanda olaylara ve duygulara da hakim olduğu için hatta kişilerin zihninden geçenleri iyi bildiği için yorumları yerinde yapmıştır, kendi düşüncelerini saklamamış ama her yerde açıklamamıştır. Taraflı değildir ancak olumsuzları açık ve iyice göstermiştir.

9. a. Aşağıdaki metni okuyunuz.
Cevap: Postacı metnini sizler okuyabilirsiniz.

b. Okuduğunuz metni; “Pandomima” adlı metinle tür, biçim, içerik, dil ve anlatım özellikleri bakımından karşılaştırınız
Cevap: Tür bakımından ikisi de Olay Hikayesi örneğidir, dil ve anlam açısından Pandomima adlı hikayeden daha sade ve açık dile sahiptir.