10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 126 Cevapları Meb Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. İlyada adlı metinde olayların birbirleriyle ilişkisinden ve sıralanışından yola çıkarak metnin olay örgüsünü belirleyiniz.

İlyada adlı metnimizin metnin olay örgüsünü şu şekilde çıkartabiliriz:

• Paylaşılamayan esir bir kız yüzünden Agamemnon ile onun en güçlü savaşçısı Akhilleus arasında anlaşmazlık çıkması.
• Savaşa katılmama kararı alan Akhilleus’un barakasına çekilmesi.
• Akhilleus, Agamemnon’u cezalandırması için annesi Deniz Tanrıçası Thetis’ten yardım istemesi.
• Thetis’in Zeus’la görüşüp Zeus’un, Akhilleus’un savaşa katılmaması şartıyla Akhaların Troyalılar karşısında zafer kazanamaması adına Thetis’e söz vermesi.
• Bu durum üzerine Tanrıların iki gruba ayrılmaları.
• Anlaşmazlığın çözümü için Paris ile Menelaos’un dövüşmesinin teklif edilmesi.
• Paris ile Menelaos’un teke tek dövüşmesi.
• Savaşta Troyalıların üstün konuma gelmesi.
• Savaşa katılmayan Akhilleus’un, dostu Patroklos’un Hektor tarafından öldürülmesi üzerine savaşa katılması.
• Akhilleus’un Hektor’u öldürmesi.
• Priamos’un oğlu Hektor’un cenazesini almak için Akhilleus’un yanına gitmesi, Hektor’u alıp Troya’ya getirmesi ve Hektor’un cenaze töreninin yapılması.

2. Metnin tema ve konusunu belirleyiniz.

– Metnin teması savaş ve kahramanlıktır.

– Metnin konusu Akhalılar ile Troyalılar arasındaki savaştır.

3. Metindeki temel çatışmayı ve bu çatışma etrafında metinde yer alan veya metnin ima ettiği diğer çatışmaları, karşılaşmaları, karşıtlıkları belirleyiniz.
Cevap: Metindeki temel çatışma güç çatışmasıdır. Bunun yanında bir esir kızın paylaşılamaması, tanrıların birbirlerini kıskanıp kızmaları, Paris’in Menelaos’un karısı Helene’yi kaçırması, Patroklos’un öldürülmesi ve Akhilleus’un buna çok öfkelenmesi gibi çatışmalar da vardır.

4. İlyada adlı metnin anlam özelliklerini etkileyen kültürel, siyasi, tarihî ve mitolojik unsurları belirleyiniz.
Cevap: Eski Yunan kültüründe eş ve kadın kavramının savaşa neden olacak derecede önemli olduğunu görüyoruz. Siyasi ve tarihi anlamda o dönemlerde de krallıklar arasında mücadelelerin olduğunu ve mitolojik yönden de çok tanrılı bir din anlayışının olduğunu görüyoruz.

5. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

– Açık ileti:

• Eski Yunan’da çok tanrılı din anlayışı vardır.
• Eski Yunan’da savaşçı bir ruh vardır ve farklı savaş aletleri kullanılmıştır.

– Kapalı ileti:

• Eski Yunan’da kadın, uğruna savaş çıkarılacak derecede önemlidir.
• Eski Yunan’da insanlar yakınlarının cenazesine önem vermektedir.

6. Metinde anlatıcı ve bakış açısının işlevini belirleyiniz.

• Cevap: Anlatıcı 3. kişidir ve ilahi bakış açısı vardır. Anlatıcı okuyucu ve dinleyiciye olayın bilinmeyen yönlerini açıklamaktadır.

7. Metindeki anlatım biçimleri ve tekniklerinin işlevlerini belirleyiniz.
Cevap: Metinde öyküleme, betimleme anlatım biçimleri ile özetleme, diyalog, gösterme teknikleri kullanılmıştır.

Etkinlik

a. İlyada adlı metinde kişilerin olay akışını etkileyen fiziksel, psikolojik ve ahlaki özelliklerini, toplumsal statülerini, tarihsel veya gerçek kişiliklerini veya bu kişiliklerle ilişkilerini belirleyiniz.

Kişiliklerin ilişkilerini şu şekilde belirleyebiliriz:

• Hektor: Priamos’un ilk doğan oğlu, Truva’nın lideri ve müttefik ordular komutanı. Tahtın varisi.
• Paris: Truva Prensi ve Hektor’un kardeşi, Alexander diye de bilinir. Helen’i kaçırdı.
• Akhilleus: Myrmidonlar’ın lideri ve Yunan savaşçılarının en önemlisidir.
• Agememnon: Miken’in kralı, Akhilleus’le kan davasını tahrik eden Achaean ordularının en yüksek komutanı. Erkek kardeşi Menelaos’tur.
• Menelaos: Kaçırılan Helen’in kocası. Sparta Kralıdır. Agememnon’un kardeşidir.
• Patroklos: Akhilleus’in yakın arkadaşıdır.
• Priamos: Truva kralı. Truvalı komutanlarının birçoğu, onun elli oğludur.
• Helen: Sparta kraliçesi ve Menelaos’un karısı. Paris’in zor kullanarak kaçırdığı bir kadındır.

b. Kahramanların belirlediğiniz özelliklerinden yola çıkarak tip veya karakter özelliği gösterip göstermediklerini değerlendiriniz.
Cevap: Kahramanlar belirli özellikleri üzerlerinde toplayan tip özelliği göstermektedir.