10. Sınıf Biyoloji Kitabı Sayfa 201-212 Cevapları Meb Yayınları

3. Ünite Ölçme ve Değerlendırme Soruları

A) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcükleri yazınız.

1. Bir türün bireyleri arasındaki farklılığa Genetik çeşitlilik adı verilir.
2. Sınırlı bir çevrede yaşayan aynı türe ait canlıların oluşturduğu topluluğa Popülasyon denir.
3. Işık, su, toprak, pH ekosistemin Cansız faktörleridir.
4. Madde ve enerjinin üreticilerden tüketicilere doğru ilerlemesini sağlayan canlıların sırasına Besin zinciri denir.
5. Üretici ve tüketici canlılardan ayrıştırıcılara doğru her düzeyde madde ve enerji aktarımı olur. Canlılar arasındaki beslenme ilişkilerini gösteren her katman, o canlının Trofik düzeyi, olarak adlandırılır.
6. Bitkisel besinlerle beslenen hayvanlara Otçul canlılar denir.
7. Hem bitkisel hem de hayvansal besinlerle beslenen hayvanlara Hem etçil hem otçul denir.
8. Dokularda çözünmeyen ve biriken maddeler besin zincirini oluşturan farklı trofik düzeylerde birikir ve zararlı konsantrasyon düzeyine ulaşabilir. Bu olaya Biyolojik birikim denir.
9. Besin zincirinde enerjinin %10’luk kısmı bir sonraki canlıya aktarılır.
10. Ayrıştırıcılar büyük organik molekülleri, daha küçük moleküllere ve inorganik maddelere parçalayarak maddelerin ekosisteme geri dönmesini sağlar.
11. Yeryüzündeki suyun buharlaşıp tekrar yoğuşarak yeryüzüne dönmesine Su döngüsü, denir.
12. Bir ekosistemdeki canlı türlerinin çeşitliliğine Biyoçeşitlilik denir.
13. Ortak atadan gelen kendi aralarında üreyip verimli döller oluşturabilen canlı topluluğuna Tür denir.
14. Güneş ve rüzgâr enerjisi Yenilenebilir kaynaklara örnektir.

B) Aşağıda I. sütunda numaralar ile verilen ifadeleri, II. sütundaki harf ile verilen ifadelerle eşleştiriniz. Eşleştirdiğiniz harfleri parantez içine yazınız.

C) Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını boş bırakılan alana yazınız.

16. Hücre dışına salgıladıkları enzimlerle organik maddeleri inorganik maddelere parçalayarak bunların üreticiler tarafından kullanılmasını sağlayan canlılara ne ad verilir?
Cevap: Ayrıştırıcı

17. Birbirine komşu komüniteler arasında yer alan ve tür çeşitliliği bakımından zengin olan geçiş bölgelerine ne ad verilir?
Cevap: Ekoton

18. Hem fotosentez yapan hem de diğer canlıları yiyerek tüketen canlılara örnek veriniz.
Cevap: Böcek kapan, öglena.

19. İnsanların ve doğal kaynakların doğada devamlılığının sağlanmasına ne ad verilir?
Cevap: Sürdürülebilirlik

20. İnorganik maddelerden organik madde sentezleyerek kendi besinini üreten canlılara ne ad verilir?
Cevap: Üretici

21. Kendi besinlerini üretemeyip üretici veya tüketici diğer canlıları yiyerek beslenen canlılara ne ad verilir?
Cevap: Tüketici

22. İnsan nüfusunun bir bölgede yoğun olması, o bölgenin biyolojik çeşitliliğine zarar vermektedir. Bu durumun nedenlerini açıklayınız.
Cevap: İnsan faaliyetlerinin ve tüketiminin fazla olması.

23. Ekolojik bir sistemde bir canlı türünün neslinin yok olmasından en çok etkilenecek varlık insandır. Bu durumun sebeplerini açıklayınız.
Cevap: İnsanların besin ve enerji piramidinde en üst basamakta olması.

24. Ülkemizde nesli tükenmiş hayvanlara örnek veriniz.
Cevap: Asya fili, Anadolu parsı, kunduz.

25. Evlerimizde ekosistemin sürdürülebilirliği için hangi ekolojik uygulamaları yapabiliriz?
Cevap: Geri dönüşüm, israfın önlenmesi vb.

26.Ayrıştırıcıların ekolojik dengenin sürekliliğindeki önemini açıklayınız.
Cevap: Ölü bitki ve hayvan atıklarını parçalayarak inorganik maddelerin doğaya tekrar kazandırılmasını sağlar.

27. Ülkemizde bulunan endemik türleri korumak için ne gibi önlemler alınmalıdır?
Cevap: Endemik türlerin yaşadığı doğal ortamlar korunmalı, halk bilinçlendirilmeli, gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı vb.

28. Gen bankalarının günümüzde önem kazanmasının sebebi nedir?
Cevap: Canlıların nesillerinin yok olması sebebiyle koruma altına alınıp gelecek nesillere aktarılması.

29 – 34. soruları aşağıda verilen metne göre cevaplandırınız.

DENİZ ERİŞTESİ

Türkiye’nin Akdeniz havzasında yaşayan Posidonia oceani- ca [Posidonya osenika (deniz eriştesi, deniz çalısı)] endemik bir çiçekli deniz bitkisidir. Akdeniz kıyı ekosisteminde zincirin en önemli parçasıdır. Ormandaki ağaçların işlevi neyse deniz altındaki erişteler de aynı işlevi görmektedir. Deniz altındaki yaşam için oksijen, besin, barınak sağlar. Sadece bir tek yaprağının bile pek çok canlıya ev sahipliği yaptığı bilinmektedir. Sahip olduğu toprak altı gövdeleri sayesinde ağ benzeri yapılar oluşturur. Bu ağlar, deniz kumunu tutarak deniz altı toprak erozyonunu önler. Ayrıca karbon tutma özelliği sayesinde eko- sistem açısından hayati önem taşır. Deniz eriştelerine yönelik tehditleri azaltmak için T.C. Çevre,Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının ve sivil toplum örgütlerinin çalışmaları bulunmaktadır.

29. Deniz eriştesi türünün ortadan kalktığı varsayılırsa ortam şartlarında ve biyolojik çeşitlilikte meydana gelebilecek değişiklikler nelerdir?
Cevap: Biyoçeşitlilik azalır, deniz altı erozyonuna sebep olur. Deniz eriştesinin üzerinde ve deniz eriştesi ile birlikte yaşayan canlılar yok olur. Deniz altındaki yaşam için oksijen kaynağı olduğundan birçok canlı yaşamı tehlikeye girer.

30. Deniz eriştesinin yaşam alanının özellikleri nasıldır?
Cevap: Yaşam alanı denizdeki kumluk bölgelerdir.

31. Deniz eriştesinin bulunduğu ortamdaki görevleri nedir? Açıklayınız.
Cevap: Erozyonu önler, oksijen üretir, diğer canlılar için yaşam ortamı oluşturur.

32. Deniz eriştesi ile aynı yaşam alanını paylaşan ve aynı görevi yapan başka canlı türleri var mıdır? Açıklayınız.
Cevap: Yoktur.

33. Deniz erişteleri popülasyonlarının sayıca azalması ya da yok olmasında insan faktörünün rolü nedir?
Cevap: İnsan faaliyetlerinin çok olması deniz eriştesinin yaşam alanını bozabilir ve neslini tehlike altına sokabilir.

34. Aşağıdakilerden hangisi deniz eriştesinin toprak altı gövdesinin ekosisteme sağladığı yararlardandır?

A) Işık enerjisinin besin zincirinde kimyasal enerjiye dönüştürülmesi
B) Ekosistemdeki toprak erozyonunu önlemesi
C) Deniz eriştesinde çiçek oluşumunu sağlaması
D) Deniz eriştelerine yönelik tehditleri azaltması
E) Salgıladığı kimyasal maddelerle tehlikeli türleri uzaklaştırması
Cevap: B

34 – 40. soruları aşağıda verilen metne göre cevaplandırınız.

KAZ DAĞLARI

Kaz Dağları, bir kısmı Çanakkale bir kısmı Balıkesir il sınırları içinde bulunan, hava ve iklim üzerindeki rolü büyük olan dağ sıralarıdır. Kaz Dağları ve yakın çevresinin iklim özellikleri biyotik ve abiyotik bileşenlerin temelini oluşturur. Kaz Dağları ekosisteminde birçok endemik bitki türü yaşar. Kaz Dağları, temiz havası ve bol oksijeni ile anılır. Havanın temiz olması, atmosferdeki gazların ve kirleticilerin azlığı ile açıklanabilir. İnsan yaşamı için hava çok önemlidir. Temiz hava atmosferin ve diğer ekosistemlerin doğal yapısının korunduğu yerlerde bulunur. Atmosferde O2 ve N2 gazlarının döngüleri canlıları yakından ilgilendirir. Kaz Dağları’nda oksijen üreten kaynaklar oldukça fazladır. Ege Denizi ve Kaz Dağları’ndaki bitki örtüsü bu kaynakların başında gelir.

35. Kaz Dağları’nın iklim özelliklerinin biyoçeşitliliğe etkisi nedir?
Cevap: Cansız ve canlı bileşenlerin temelini oluşturur. Endemik türler dâhil biyoçeşitliliğin artışını sağlar.

36. Kaz Dağları ekosistemini önemli kılan nedir?
Cevap: Endemik türlerin ve biyoçeşitliliğin fazla olması.

37. Kaz Dağları’nda havanın temiz olduğu ve oksijenin bol olduğu bilinmektedir. Sizce bunun sebepleri nelerdir?
Cevap: Bitki çeşitliliğinin fazla olması, coğrafik konum vb.

38. Kaz Dağları, sağlık turizmi açısından önemli bir ekosistemdir. Bunun sebepleri neler olabilir?
Cevap: Havasının temiz ve doğasının güzel olması.

39. Kaz Dağları’nda sürdürülebilirliği sağlamak için üzerimize düşen görevler nelerdir?
Cevap: İnsan faaliyetlerini azaltmak ve korumak.

40. Kaz Dağları ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Madde döngülerine katkı sağlar.
B) Marmara Bölgesinde bulunur.
C) Kaz Dağları’ndaki iklim özelliklerinin belirlenmesinde ayrıştırıcıların rolü yoktur.
D) Ülkemizde oksijen ve karbondioksit dengesinin sağlanmasında önemli role sahiptir.
E) Endemik türler bulundurur.
Cevap: C

Ç) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.

41. Popülasyonlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?

A) Aralarında gen alışverişi yapabilen bireylerden oluşur.
B) Aynı beslenme şekline sahip bireylerden oluşur.
C) Bireyleri farklı türdendir.
D) Birbirleri ile çiftleşip kısır olmayan yavrular oluşturabilir.
E) Aynı türe ait farklı bölgelerde yaşayan popülasyonlar bulunabilir.
Cevap: C

42. Su döngüsü ile ilgili
I. Su, atmosferde buhar hâlinde; yer altı kaynaklarında ve kayalıkların çatlaklarında sıvı hâlde bulunur.
II. Atmosferin soğuk bölümlerinde su buharı yoğuşur, yağmur ve kar olarak yeryüzüne döner.
III. Bir ekosistemde buharlaşarak atmosfere karışan ve yağış şeklinde tekrar bu ekosisteme düşen su miktarı eşittir.
verilenlerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: D

43. İnsan kaynaklı
I. Ormandaki ağaçların çeşitli amaçlar için kesilmesi
II. Ormanlık alana yol ve havalimanı yapılması
III. Spreylerde ve soğutucu cihazlarda kullanılan gazlar
IV. Kimyasal ve radyoaktif atıklar nedeniyle su ve toprağa ağır metallerin karışması
uygulama ve olaylardan hangileri canlı yaşamının tehlikeye girmesine neden olur?

A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap: E

44. Trofik düzeyle ilgili
I. Canlıların beslenme ilişkisini gösteren her katman, o canlının trofik düzeyini ifade eder.
II. Bir canlının besin çeşidi bakımından bulunduğu konumu gösterir.
III. Tüketici canlıların tamamı ikinci trofik düzeyde yer alır.
IV. Üretici canlıların tümü birinci trofik düzeyde yer alır.
verilenlerden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap: D

45. Ayrıştırıcı canlıların etkinliklerinin muhafaza halindeyken hangisinin gerçekleştirilmesi beklenemez?

A) Heterotrof canlı çıkışların büyümesi
B) Atmosferdeki oksijen miktarının artması
C) Üretici canlı parçaların büyümesi
D) Doğadaki organik atıkların yeniden üretilmesi
E) Doğadaki madde döngülerinin yavaşlaması
Cevap : B

46. ​​Ekosistemde meydana gelen
I. Fotosentezin gerçekleşmesi
II. Fosil yakıtların enerjisinin elde edilmesinde kullanılmasında
III. Organik atıkların ayrıştırılması
IV. Organik oksijenli solunumda kullanılması
olaylarından hangileri CO2'nin atmosfere dönüşmesini sağlar?

A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap : D

47. Cansız programlardan sıcaklığın ekosistemi içerisinde oyunun canlılarında
I. Kış uykularına yatma
II. Göç etme
III. Üreme
davranışlarından hangilerine neden olur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap : E

48.
I. Tarımda kullanılan kimyasal sistemler
II. Organik atıklar
III. Kimyasal atıklar
IV. Asit yağmurları
Yukarıda verilenlerden hangileri tatlısu kaynakları ve imkanları pH'ını değiştirerek canlıların miktarının azaltılmasına neden olabilir?

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap : E

49. Ekosistemler ile ilgili
I. Canlı ve cansız ögeler bir arada bulunur.
II. Canlı ve cansız ögeler arasındaki etkileşim süreklidir.
III. Ekosistemler, madde ve enerji üretimi için kendi kendine yeterlidir.
verilenlerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap : E

50. Ekosistemlerdeki besin zincirleri ve besin piramitlerinde canlılar arasında enerji ve besin aktarımı gerçekleşir.
Buna göre
I. Bir basamakta bulunan canlıların toplam kütlesi biyokütle olarak adlandırılır.
II. Her basamaktan bir üst basamağa enerjinin ancak %10’u aktarılabilir.
III. Besin zincirindeki basamak sayısının artması ile üst basamaktaki canlıya aktarılan enerji miktarı artar.
IV. Besin zincirinde üreticilerde bulunan zehirli maddeler, beslenme yoluyla üst basamaklara aktarıldığından üst basamaklara doğru zehirli madde birikimi azalır.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV
Cevap: A

51. Dünya genelinde doğal ortamların ve biyoçeşitliliğin sürdürülebilirliği açısından sorunlardan biri, düzensiz kentleşmedir.
Bu durum
I. Canlı türlerinin yaşam alanlarının işgal edilmesine
II. Doğal yaşam alanlarındaki madde ve enerji akışının bozulmasına
III. Ekosistemdeki canlı tür çeşitliliğinin azalmasına
verilenlerden hangisine neden olmaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: E

52. Tarım alanlarındaki ürün veriminin düşmesine hangisinin etkisi yoktur?

A) Kimyasal tarım ilaçlarının
B) Fosil yakıt kullanımının
C) Yanlış sulama tekniklerinin
D) Islah çalışmalarının
E) Kimyasal gübre kullanımının
Cevap: D

53. Aşağıdakilerden hangisi ekolojik dengenin bozulmasını engelleyecek tedbirlerden biri değildir?

A) Ağaçlandırma çalışmalarını yaygınlaştırmak
B) Tarımsal zararlılarla mücadelede kimyasal ilaç kullanımını artırmak
C) Fosil yakıt tüketimini azaltmak
D) Tasarruflu ampul kullanımını teşvik etmek
E) Geri dönüşüme katkıda bulunmak
Cevap: B

54. Ekosistemdeki yapının bozulması sonucunda
I. Tür çeşitliliği azalabilir.
II. Göçmen kuşların göç yolları değişebilir.
III. Ozon tabakasının incelmesine sebep olabilir.
verilen durumlardan hangileri ortaya çıkabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E

55. Organik besin ihtiyacını diğer canlıları tüketerek sağlayan canlı türü … grubuna aittir. Bu gruptaki canlılar, kendi besinlerini kendileri üretemez. Ölü bitki ve hayvanların organik maddelerini inorganik maddelere dönüştürerek madde döngülerinin devamını sağlayan canlılar … grubuna aittir. İnorganik maddeleri kullanarak organik madde sentezleyebilen canlılar … grubuna aittir. Bu gruptaki canlılar … olayları ile organik madde sentezini gerçekleştirir. Yukarıda verilen paragrafta boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz?

A) Fotosentez B) Ayrıştırıcılar C) Üreticiler D) Çürüme E) Tüketiciler
Cevap: D

56. Azot döngüsünde a canlısının organik atıkları parçalaması sonucu oluşan amonyak önce b canlısı tarafından nitrite dönüştürülür. Daha sonra c canlısı nitritten nitratın oluşmasını sağlar. b ve c canlısı bu dönüşüm olaylarında inorganik maddeyi oksitleyerek kimyasal enerjinin açığa çıkmasını sağlar. Bu kimyasal enerjiyi de besin sentezinde kullanır. b ve c canlısı sayesinde oluşan nitrat tuzlarını d canlısı topraktan alarak kullanır. Nitrat tuzlarındaki azot, d canlısının amino asit sentezlemesi sırasında kullanılır. Azot döngüsünde görev alan canlılar yukarıdaki paragrafta a, b, c, ve d harfleri ile gösterilmiştir.
Bu canlılarla ilgili
I. a canlısı holozoiktir.
II. b canlısı nitrat bakterisidir.
III. c canlısı nitrit bakterisidir.
IV. d canlısı bitki olabilir.
ifadelerinden hangileri doğru değildir?

A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV
Cevap: D

57. Ekolojik organizasyon basamakları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez?

A) Aynı türe ait canlıların belirli bir yaşam alanında oluşturduğu topluluk popülasyon olarak adlandırılır.
B) Birden fazla popülasyondan oluşan topluluk komünite olarak adlandırılır.
C) Bir organizmanın doğal olarak yaşayıp üreyebildiği yaşam alanı ekosistemdir.
D) Yeryüzündeki tüm canlı organizmaların yaşadığı kara, hava, deniz ve yerin katmanları biyosfer olarak adlandırılır.
E) Ekolojik organizasyon basamakları küçükten büyüğe doğru; organizma-popülasyon- komünite-ekosistem-biyosfer şeklindedir.
Cevap: C

58. Doğada
I. Aşırı hayvan otlatılması
II. Yeni tarım alanları açmak
III. Toprağın yetersiz ya da fazla sulanması
IV. Aşırı ve plansız ağaç kesimi
durumlarından hangileri erozyonu hızlandırır?

A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve III D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap: E

59. Yakıldıklarında kükürt, karbon ve azot oksitleri yayan fosil yakıtlar hava kirliliğinin temel nedenidir.
Bu gazlar ve neden oldukları olumsuz etkilerle ile ilgili
I. Bu gazlar atmosferdeki su buharında çözünür ve kimyasal tepkimeler sonucu nitrik asit, sülfürik asit ve karbonik asit oluşur.
II. Gazların kimyasal tepkimeleri sonucu havadaki yağmur damlalarının pH değeri 4,5’lere düşer. Bu tür düşük pH değerindeki yağmura asit yağmurları adı verilir.
III. Asit yağmurları bitki, hayvan, bina, tarihî eser ve insanlara zarar verir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E

60. Ozon tabakası ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Güneş’ten gelen zararlı ışınlara karşı dünyayı korur.
B) Kloroflorokarbon (CFC) adı verilen gaz, ozon tabakasının kalınlığını artırır.
C) Ozon tabakasının incelmesi sonucu insanlarda deri kanseri riski artmıştır.
D) Ozon, O2’nin zararlı ışınların etkisiyle geçirdiği tepkimeler sonucu oluşur.
E) Ozon tabakasının incelmesi cilt kanseri, katarakt gibi hastalıklara neden olabilir.
Cevap: B

61. Biyokaçakçılık, canlıların resmî izinler alınmadan yurt dışına götürülmesidir. Aşağıdakilerden hangisi biyokaçakçılığın önlenme yöntemlerinden değildir?

A) Sınır kapılarında kontrol sağlanması
B) Halkın bilinçlendirilmesi
C) Bilgilendirici tabelaların artırılması
D) Ender bulunan bitki ve hayvan türlerin toplanıp saklanması
E) İrtibat merkezlerinin kurulması
Cevap: D

62. Ekosistemde gerçekleşen
I. Endemik ve nesli tehlike altında bulunan türlerin yer aldığı önemli alanların belirlenerek buralarda türlerin korunmasına öncelik verilmesi
II. Organik tarım uygulamalarının yaygınlaştırılarak korunması ve desteklenmesi
III. Zarar görmüş ekosistemlerin restorasyonu ve geri kazanımı için kaynak yaratılması
uygulamalarından hangileri ülkemizde biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik çalışmalardandır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E

63. Su, atmosferde…hâlinde; yer altı kaynaklarında, kayalıklardaki çatlakların arasında, deniz göl ve akarsularda sıvı hâlde bulunur. Su; okyanus, deniz ve göllerden…, canlılardan ise…ve…atmosfere su buharı olarak döner. Atmosferdeki su buharı da… kar ve yağmur olarak yeryüzüne ulaşır. Yukarıda su döngüsü ile ilgili bir metin parçası verilmiştir. Buna göre metin parçasında boş bırakılan yerlere aşağıdaki ifadelerden hangisi yazılamaz?

A) yoğuşur B) buhar C) yanma D) terleme E) solunumla
Cevap: C

64. Fosil yakıtlar nedeniyle her yıl atmosfere yedi milyar ton CO2 atılmaktadır ve dünyanın CO2 bağlama kapasitesi üç milyar ton aşılmış durumdadır. Sonuçta atmosferde CO2 birikmekte ve atmosferin CO2 oranı her yıl artmaktadır (1960’lı yıllardan günümüze kadar CO2’nin atmosferdeki konsantrasyonu 320 ppm’den 340 ppm’e yükselmiştir.). Atmosferde biriken CO2 tıpkı cam gibi Güneş ışınlarının yer kabuğuna geçmesine fırsat vermekte ancak ısının dışarı çıkmasına, atmosfer dışına yayılmasına engel olmaktadır. Sonuçta Güneş ışınları yer kabuğunda soğurularak ısıya dönüşmekte ve buradan uzaklaşamadığı için atmosferin yer kabuğuna yakın kısımlarında ısı depolanmasına neden olmaktadır. Bu mekanizmaya CO2’nin sera etkisi denir. Sera etkisi sonucunda dünyanın sıcaklığı her yirmi yılda bir ya da bir buçuk derece artmaktadır. Bu artış küresel ısınmaya ya da dünyanın ısınmasına sebep olmaktadır.
Sera etkisi ve küresel ısınma ile ilgili
I. Bu ısınma devam ederse buzullar eriyecek ve denizlerdeki su seviyesi 3-4 metre yükselecektir.
II. Milyarlarca hektarlık ekilebilir verimli topraklar kullanılamaz hâle gelecektir.
III. Küresel iklim değişiklikleri sonucu biyolojik çeşitlilik büyük oranda azalacaktır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E

65. 20. yüzyılda Sanayi Devrimi ile insanoğlunun doğa ile olan ilişkisinde bir artış görülmüştür. İnsanoğlunun sınırsız ihtiyaçlarını karşılama isteği, sınırsız bir kaynak olarak gördüğü doğadan faydalanmasına, onu hor kullanmasına ve bu ilişki sonucunda çevreyi kirletmesine neden olmuştur. Özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra çevre kirliliğinin büyük boyutlara ulaşması, artık sadece büyümek yerine özünde insana önem veren, mevcut ve gelecek kuşakların menfaatini gözeten, doğal ve kültürel kaynakların optimum kullanımını öngören, kalkınmanın her aşamasında ekonomik ve sosyal politikaların çevre politikaları ile uyumunu savunan sürdürülebilirlik politikasını gündeme getirmiştir.
Sürdürülebilirlik ile ilgili
I. Doğal kaynakların dünyada devamlılığını sağlar.
II. Gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılamak için atılmış önemli bir adımdır.
III. İnsanların doğadaki canlı kaynaklar üzerindeki olumsuz etkisini artırır.
ifadelerinden hangileri yanlıştır?

A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: A

66. Işık, ekosistemde canlıları etkileyen abiyotik (cansız) bileşenlerdendir. Buna göre ışık ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi söylenemez?

A) Işık şiddeti ve ışığın dalga boyu fotosentez hızına etki eder.
B) Işık alma süresi; bazı hayvanların üreme zamanının birçok bitkinin ise çiçeklenme zamanının belirlenmesinde etkili olur.
C) Güneş ışığının çok fazla geldiği bölgelerdeki canlıların DNA’larının zarar görmesi her zaman biyolojik çeşitliliği artırır.
D) Fotosentez yapan canlılar, fotosentez sırasında enerji kaynağı olarak Güneş ışığından yararlanır.
E) Bazı bitki türleri, yoğun ışık alan bölgelere uyum sağlarken bazıları gölge bölgelere uyum sağlamaktadır.
Cevap: C

67. Endemik türlerin nesillerinin yok olmasında
I. Besin maddesi olarak kullanılması
II. İlaç sektöründe de kullanılması
III. Kozmetik sanayinde kullanılması
IV. Koleksiyonculukta kullanılması
durumlarından hangileri etkilidir?

A) I ve II B) I, II ve III C) I, III ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap: E

68. Doğada bulunan nadir türleri veya korunmak istenen türleri tekrar yetiştirmek, saklamak veya çeşitliliğini artırmak amaçlı koruma altına alındıkları özel yerlere gen bankaları denir.
Gen bankalarının kurulma amacı ile ilgili
I. Gelecekte insanların besin ihtiyaçlarının karşılanması
II. İlaç yapımında kullanılması
III. Gelecekte türlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması
IV. Verilerin deneylerde kullanılması
ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I, III ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap: E

69. Kara ekosisteminde bulunan bir besin ağı aşağıda gösterilmiştir.
Bu besin ağıyla ilgili
I. Besin ağında dört farklı besin zinciri bulunur.
II. Serçe, yer aldığı tüm besin zincirlerinde aynı trofik düzeyde bulunur.
III. Fare, serçe ve çekirge sadece otla beslenir.
yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: A