10. Sınıf Biyoloji Kitabı Sayfa 164 Cevapları Meb Yayınları

SIRA SİZDE

Biyolojik Birikim

Çevresinde geniş tarımsal araziler bulunan bir göl ekosisteminden alınan suyun analizinde litrede 0,00005 mg DDT (Dikloro difenil trikloroethan) olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada bu gölün besin zincirinin halkalarını oluşturan canlıların [balık kartalı, fitoplanktonlar, turna balığı (balıkla beslenir), zooplanktonlar ve küçük gümüş balıkları] dokularında birikmiş olan DDT’nin ölçümleri de yapılmıştır. Sonuçta farklı beslenme basamaklarında yer alan canlıların dokularında 0,008 mg, 0,045 mg, 2,1 mg, 26,4 mg, 48,3 mg düzeyinde DDT birikmiş olduğu saptanmıştır. Buna göre aşağıda verilen soruları cevaplayınız. (Biyolojik birikime neden olan DDT, geçmiş yıllarda tarımda böcek ilacı olarak kullanılmıştır. Toprakta uzun yıllar kalan, insan ve hayvan sağlığı için ciddi tehlike oluşturan DDT günümüzde yasaklanmış ve kullanılmamaktadır.).

1. Göldeki canlıların oluşturduğu besin zincirini yazınız.
Cevap: Fitoplanktonlar, zooplanktonlar, küçük gümüş balıkları, turna balığı, balık kartalı,

2. Göldeki DDT’nin canlılarda birikme miktarı, üreticiden son tüketiciye doğru nasıl değişir? Değişimin nedenlerini açıklayınız.
Cevap: Giderek artar. Çünkü DDT metabolik faaliyetlerde kullanılmaz. Suda çözünmediği için dokularda birikir ve besin zincirinde bir üst basamağa aktarılır,

3. 0,008 mg ve 26,4 mg düzeyinde DDT birikimi saptanan dokuların besin zincirinde yer alan hangi canlılara ait olabileceğini yazınız.
Cevap: Verilen besin zincirinde 0,008 mg DDT fitoplanktonlarda, 26,4 mg DDT turna balığında birikir.