10. Sınıf Biryay Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 131 Cevapları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Şahmeran ve Lokman Hekim adlı efsanede verilmek istenen mesaj nedir? Açıklayınız.

• Sır olarak kalmasını istediğiniz şeyleri, en güvendiğiniz kişilere bile söylemeyin.
• Her iyilik eden kişi iyilik bulmayabilir.

2. Metindeki olağanüstülükleri tespit ediniz.

• Adamın yılanlar tarafından yakalanıp padişahları Şahmeran’a götürülmesi.
• Mağaranın gerçek dünyadan uzak bir yerde olması.
• Şahmeran’ı gören adamın vücudunun pul pul dökülmesi.
• Şahmeran öldüğünde tüm yılanların insanlardan öç alacağı düşüncesi.
• Şahmeran’ın kafasını kaynatıp içen adamın Lokman Hekim olması.

3. Şahmeran ve Lokman Hekim adlı hikâyede hangi anlatım biçimi ön plandadır? Açıklayınız.

Düşsel (fantastik) anlatım ön plandadır.

4. Efsanedeki kahramanla Şahmeran arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.

Efsanedeki kahraman, Şahmeran’ın kafasının suyunu kaynatıp içerek Lokman Hekim olmuştur.

5. Metinde olay örgüsünde eksik kalan noktalar nelerdir? Açıklayınız.

• Padişahın kızının hastalığına çare bulacak kişiyle kızını evlendirme sözü.
• Padişahın kızı neden hasta olmuştur.
• Padişahın kızının bir sevdiği yok mudur?

6. Metinden yola çıkarak efsane türünün özelliklerini açıklayınız.

• Efsanelerin konuları bir kişiye, bir olaya ya da bir yere dayandırılıp, şahıs, yer ay da olaylar hakkında anlatılırlar.
• Hayal gücünün ürünü olarak ortaya çıkmıştır.
• Efsanelerde çoğunlukla olağanüstülük ağır basar.
• Mitolojik ögeler yer alır.
• Konuşma diline yakın düz bir anlatımı vardır.
• Dilden dile anlatılagelmiş, anonim ürünlerdir.

7. Metinde anlatılan Şahmeran’la görseldeki Şahmeran arasındaki benzer ve farklı yönleri söyleyiniz.

Benzer yönler Şahmeran’ın insan başlı bir yılan olması farklı yönler ise resimdeki yılanın rengarenk olması.