Bu hadîs-i şeriften anladığımıza göre sahâbe-i kirâm, İslâmî ilimleri öğrenmek için yolculuk yapmış ve pekçok meşakkatlere katlanmışlardır.
“Zekât” kelimesi; “temizlemek” ve “artırmak” mânâlarına gelir. Yüce Rabbimiz, emrine itaat ederek zekâtını güzelce ödeyen kullarının nefislerini bencillik, cimrilik, mal ve dünya sevgisi gibi mezmûm sıfatlardan temizleyerek onları güzel ahlâk sahibi kullarından eyler. Bununla birlikte, mallarını da temiz ve helâl u hoş kılıp bereketlendirir. Âyet-i kerimelerde şöyle buyrulur:
“Onların mallarından sadaka al; bununla onları (günahlardan) temizlervearındırıp yüceltirsin…” (et-Tevbe, 103)
“Siz hayır yolunda ne harcarsanız, Allah onun yerine bir diğerini lûtfeder...” (Sebe, 39)
Zekatın farz kılınması ile faizin haram sayılması, birbirini tamamlayan iki unsur olmuştur. Çünkü bu iki hükmün beraber icra edilmesinin büyük bir hikmeti, yüksek bir faydalılığı ve geniş bir rahmet yönü vardır.
Evet, insanlık tarihini bir film şeridi gibi nazarımızdan geçirirsek, bütün hataların, rezilliklerin ve ihtilallerin iki görüşten kaynaklandığını müşahede ederiz:
- “Ben tok olduktan sonra başkası açlıktan ölse bana ne.”
- “Sen çalış ben yiyeyim.”