Zarf tümleci, cümlenin ögeleri arasında yer alıyor. Özne, nesne, dolaylı tümleç, ilgeç tümleci ve yüklem; cümlenin diğer ögeleri olarak biliniyor. Zarf tümleci: özne tarafından gerçekleştirilen herhangi bir eylemin, hangi zamanda, neden, ne sıklıkla yapıldığını belirtiyor. Cümlenin ögesi olduğundan, zarf tümleç cümleden çıkartıldığında anlam bozuluyor.
Zarf tümleci nasıl bulunur
Zarf tümlecinin bulmak için öncelikle yüklemi ve özneyi bulmak gerekiyor. Yüklemin bulunmasının ardından, yükleme şu soruların sorulması gerekiyor:
- Neden?
- Ne zaman?
- Niye?
- Niçin?
- Nerede?
- Kiminle?
- Ne kadar?
- Nasıl?
- Ne ile?
Yüklemin anlamını yer, durum, zaman, miktar ve soru yönünden tamamlayan ögelere denir.
”Akşam bize gelin.”
Cümlesinin zarf tümlecini bulalım.
1- Önce yüklem bulunur:
Cümlede “gel(mek)” fiili emir kipi 2. çoğul şahısta çekimlenmiştir. Yani bu cümlenin yüklemi “gelin” çekimli fiilidir.
2- Şimdi zarf tümlecini bulalım:
Ne zaman gelin? →akşam
- Seni çok seviyorum.
- Hızlı hızlı yürüyordu.
Edat tümleçlerine de zarf tümleci denir.
- Buraya otobüsle geldi.
- Rüzgar gibi geçti.
- Senin için döndüm.
- Onun kadar yetenekliydi
Nasıl? Ne Zaman? Ne Kadar? Niçin? Ne ile? Ne gibi? Neden?