Yön nedir
Aradığımız bir yerin nerede olduğunu bulmak için yönlerden yararlanırız. Yön; bir yerin, başka bir yere göre bulunduğu konuma denir
Yönümüzü nasıl buluruz
Yönler, güneşin doğuşuna ve batışına göre belirlenir. Güneşin doğduğu taraf doğuyu, battığı taraf batıyı gösterir. Buna göre sağ kolumuzu güneşin doğduğu yöne doğru uzatırsak; sağ kolumuz doğuyu, sol kolumuz batıyı, önümüz kuzeye, arkamız güneyi gösterir. Kuzey, güney, doğu ve batı ana yönlerdir.
Özellikle doğada dolaşırken kaybolduğunuz’da can simidi konumunu alan yön bulma, çok farklı metodları bulunmaktadır. Bu metodlar sayesinde, gidilecek yere kolayca ulaşılır ve kaybolma tehlikesi yaşanmaz. Yön bulmada en çok bilinen ve uygulanan yöntem, arazide bulunulan konumu güneşin konumuna göre ayarlanmasıdır. Öyle ki, arazi nerede olursa olsun güneşin doğduğu taraf doğuyu gösterir.
Burada sağ kol doğu tarafına, sol kol batı tarafına çevrilirse ön taraf kuzeyi arka taraf ise güneyi gösterecektir. Bu yöntem en bilinen yöntem olmakla birlikte yön bulmada uygulanan daha farklı yöntemlerde bulunmaktadır. Bu yöntemler, pusula, çubuk, karınca yuvaları, mezar taşları, kutup yıldızı, ağaçlardaki yosunlar ve camilerdir.
Pusula, yön bulmada en çok kullanılan araçlardan birisidir. Konum ne olursa olsun pusulalarda yer alan gösterge daima olarak kuzey yönünü göstermektedir. Diğer yönler de, pusulada yer alan yönlere göre oldukça rahat bir şekilde belirlenerek, rahatlıkla yön bulunmaktadır.
Yön bulmada bir diğer yöntem, çubuk metodudur. Bu yönteme özelikle filmlerde oldukça fazla rastlanılmaktadır. Aynı zamanda çubuk yöntemi, yön bulmada kullanılan en eski yöntemlerden birisi olma özelliğini de taşımaktadır. Bu yöntem için yaklaşık 1 metre uzunluğunda çubuk gerekmektedir. Bu çubuk yere dikilir ve ardından gölge yönü izlenir. Öğle zamanında gölge en kısa uzunluktadır. Bu en kısa uzunluk, kuzey yönünü göstermektedir. Bu yöntem için güneş tam tepeye ulaşmadan çubuğun oluşturduğu gölge işaretlenir. Ardından bir gölge noktası daha işaretlenir. İlk işaretlenen noktaya sağ ayak, ikinci işaretlenen noktaya ise sol ayak yerleştirilir. Bu komumdaki yön, kuzeyi işaret etmektedir.
Camilere bakılarak da, yön belirleme işlemi yapılabilmektedir. Camilerde yer alan mihrabın karşısında bulunan giriş kapıları, kuzey yönünü göstermektedir. Şerefeye doğru açılan kapılar ise, güney yönünü işaret eder. Camilerin yanı sıra, kiliseler yardımıyla da yön bulunabilmektedir. Kiliselerde yer alan kilise çanı, daima kilisenin batısında bulunur. Bu yön yardımıyla diğer yönler hesaplanabilir.
Yön bulmada kullanılan bir diğer yöntem olan karınca yuvaları adeta efsaneleşmiş durumdadır. Eğer bir karınca yuvasına rast gelinirse, yön bulma işlemi oldukça basit bir hale bürünecektir. Çünkü karıncaların yaptıkları yuvalar, daime güney yönünü göstermektedir.
Hiç şüphesiz ki yön bulmada bilinirliliği çok fazla olmadığı için pek kullanılmayan yöntem yosunlardır. Pek bilinmese de, yosunlar yardımıyla da yön oldukça basit bir şekilde bulunabilmektedir. Ağaçlarda ya da taşlarda meydana gelen yosunlar, kesinlikle ağaçların ve taşların kuzeyinde oluşmaktadır. Bu yön sayesinde diğer yönler de belirlenebilmektedir.
Müslüman ve Hıristiyan mezarlıklarıyla da yön bulma işlemi gayet kolay bir şekilde yapılabilmektedir. Müslüman mezarlığında baş kısım batı yönünü, ayak kısmı doğu yönünü yüz ise güney yönünü göstermektedir. Hıristiyan mezarlarında ise, başlar güney yönünü işaret etmektedir.
Kutup yıldızı da, yön bulma işleminde kullanılan bir yöntemdir. Gece karanlık gökyüzünde kutup yıldızı görünürse, ön taraf kuzey yönünü işaret edecektir.
Yön bulma yöntemleri maddeler halinde
- Pusula yardımı ile
- Çubuk yöntemi ile
- İbadet yerlerine bakarak
- Karınca yuvasına bakarak
- Yosunlar sayesinde
- Mezarlıklara bakarak
- Kutup yıldızına bakarak