Yıldızlar Gayet Memnun Metni Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 142 Cevabı
HAZIRLIK
1. Geceleri gökyüzünde hangi gök cisimlerini görüyorsunuz? Bu gök cisimlerinin özelliklerini biliyor musunuz?
Cevap: Gökyüzünde yıldızları görüyorum. Bazen kutup yıldızı ile Güneş’in doğuş ve batışında da Venüs gözükür, bunun nedeni Venüs’ün Güneş’e yakın olmasıdır. En çok ve en yakından gördüğümüz gök cismi ise Ay’dır. Venüs, Güneş Sistemi’ndeki bir gezegen, Ay ise Dünya’nın uydusudur.
2. Gökyüzünü seyretmeyi sever misiniz? Açıklayınız.
Cevap: Evet gece gökyüzünü seyretmeyi çok severim. Özellikle şehirden uzak, karanlık yerlerde gökyüzü çok güzel görünür. Gökyüzünün yıldızlarla süslenmiş hâli, sonsuzluk düşüncesi beni çok etkiler.
1. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 143 Cevabı
Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeleri belirleyip anlamlarını tahmin ediniz. Kelimeleri ve tahminlerinizi defterinize yazınız. Kelimelerin sözlük anlamlarına bakarak tahminlerinizin doğruluğunu kontrol ediniz. Kelimeleri sözlüğünüze yazınız.
Cevap: Anlamını bilmediğim kelimeler ve bu kelimelerin sözlük anlamı:
Ummak: Bir isteğin gerçekleşmesini beklemek
Sözlük anlamı: Bir şeyin olmasını istemek, ümitle beklemek
Diz çökmek: Bir şeyi kabul etmek
Sözlük anlamı: baş eğmek, boyun eğmek
Göz nuru dökmek: Bir iş için çok çalışmak
Sözlük anlamı: Fazla emek sarf etmek
Metinden alınan “yıldız” kelimesinin sözlükteki anlamları aşağıda verilmiştir. Bu kelimenin metinde hangi anlamıyla kullanıldığını işaretleyiniz.
1. Çekirdeğinde oluşan füzyon sonucunda açığa çıkan enerjiyi uzaya ışınım biçiminde
yayan, ışıklı gök cisimlerinden her biri.
2. ETKİNLİK
Şiirin konusunu en iyi yansıtan görseli (X) ile işaretleyiniz.
Cevap: 2. sıra 2. resim
3. ETKİNLİK
Şiirin ana duygusunu yazınız.
Cevap: Güneş’in önemi ve Güneş’e duyulan sevgi.
4. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 144 Cevabı
Metinde kişileştirme (teşhis) sanatının nasıl yapıldığını örnekler vererek aşağıya yazınız.
Metinde bulduğum teşhis sanatı örnekleri:
- Dünya gözünü yumar: Dünya gözü olan ve gözlerini yuman bir insan gibi düşünülmüş.
- Ağaçlar ve yıldızlar da memnun olmak, sevmek, konuşmak gibi insana ait özelliklerle ilişkilendirilmiş.
- Karanlıkların diz çökmesinde de karanlıklar insan gibi düşünülmüştür.
5. ETKİNLİK
“Yıldızlar Gayet Memnun” metnine farklı iki başlık belirleyiniz. Bu başlıkları ve başlıkları seçme nedenlerinizi aşağıya yazınız.
Birinci başlık: Canım Güneş
Bu başlığı seçme nedenim: Çünkü şiirde Güneş’e olan sevgi de dile getiriliyor
İkinci başlık: Işık Kaynağım
Bu başlığı seçme nedenim: Güneş bizim biricik ışık kaynağımız olduğu için.
6. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplayınız.
Dünyadaki varlıklar güneşten ne umuyor?
Cevap: Dünyadaki varlılar güneşten ışık umuyor.
Yıldızlar neden pek uzun konuşmuyor?
Cevap: Çünkü onlar seyretmeyi seviyorlar, onun için çok konuşmuyorlar.
Güneşin karşısında karanlıklar niçin diz çöker?
Cevap: Çünkü gökler sabaha kadar göz nuru döker.
Güneş, göğü ne zaman silip süpürüyor?
Cevap: Güneş göğü sabah olunca silip süpürüyor.
7. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 145 Cevabı
Şiiri okurken hissettiğiniz duyguları nedenleriyle birlikte aşağıya yazınız.
Cevap: Şiiri okurken güneşin bizim için ne kadar önemli olduğunu hissettim. O olmasaydı hayatın da olmayacağını düşündüm.
8. ETKİNLİK
Bir olayı daha etkili, dikkat çekici ve merak uyandırıcı bir şekilde göstermeye, gerçekte görülmesi zor ya da mümkün olmayan ifadelerle anlatmaya abartma denir. “Ihsan, bir bebek gibi iki gözü iki çeşme ağlıyordu.” cümlesinde “ağlama işi” abartılarak anlatım zenginleştirilmiştir.
Verilen bilgilerden hareketle şiirde abartılı bulduğunuz dizeleri, abartılı bulma nedenlerinizle birlikte yazınız.
Abartılı bulduğum dizeler ve nedenleri şu şekildedir:
- Güneşin karşısında karanlığın diz çökmesi: Gerçek hayatta olamayacak bir durumdur.
- gecenin su gibi akması: Zamanın hızlı akması bu şekilde abartılı anlatılmıştır.
- güneşin göğü silip süpürmesi: Yıldızların güneş doğunca görülmemesi bu şekilde anlatılmış.
9. ETKİNLİK
a. Aşağıdaki bilgileri okuyup görseli inceleyiniz.
Güneş, yaydığı ısı ve ışık sayesinde canlıların yaşamasını sağlamaktadır. Mevsimlerin oluşumu ve iklimler üzerinde Güneş’in büyük bir etkisi vardır. Fakat güneş ışınları yüksek derecede radyasyon içerir. Bizi bu radyasyondan atmosfer korur. Atmosfer, Güneş’in zararlı ışınlarını süzer. Ayrıca Güneş, ışınlarının bir kısmını Dünya’da tutarak Dünya’nın soğumasını engeller. Güneş sistemi içinde bulunan gezegenlerden sadece Dünya yaşanabilir bir atmosfere sahiptir. Çeşitli amaçlarla yakılan ateşler, fabrika ve ev bacalarının dumanları, araçların egzoz gazları havaya zehirli gazların bol miktarda karışmasına neden olur. Bu gazların oluşturduğu hava kirliliği atmosfere ciddi şekilde zarar verir.”
b. Atmosferin önemi ve hava kirliliğinin nasıl önleneceği konularında arkadaşlarınızla konuşunuz. Konuşmalarınızda anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri de kullanmaya özen gösteriniz.
Atmosfer olmasaydı dünyada hayat olmazdı. Çünkü atmosfer Güneş’in zararlı ışınlarını süzerek bizi Güneş ışınlarındaki radyasyondan korur. Ayrıca güneş ışınlarının bir kısmını tutarak Dünya’nın soğumasını engeller.
Atmosferin ciddi zarar görmesi demek Dünya’nın yaşanılabilir özelliğinin zarar görmesi demektir. Atmosfere zarar veren etkenlerden birisi de hava kirliliğidir. Hava kirliliğini önlemek için şunlar yapılabilir:
- Petrolle çalışan araçlar yerine elektrikli araçlar tercih edilebilir.
- Araçların egzoz bakımları yapılmalıdır.
- Kimyasal ürün kullanımı azaltılmalıdır.
- Ev ve fabrikaların baca temizlikleri
10. ETKİNLİK
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Koza Yayınları Sayfa 146 Cevabı
İçinde “Güneş, yıldız ve Ay” kelimelerinin geçtiği bir şiir yazınız. Şiirinizin içeriğine uygun başlık koymayı unutmayınız. Çizim alanına şiirinize uygun bir görsel çizmeyi deneyiniz.
GÜNEŞ, YILDIZ ve AY
Samanyolu’nda bir yıldız
Onun adı Güneş’tir
Aydınlatır Dünya’yı
Sanki Dünya’ya eştir.
Ay da Dünya’ya tutkun
Döner hep etrafında
Yedi gün yirmi dört saat
Ay Dünya sevdasında
SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
Küresel ısınma hakkında güvenilir kaynaklardan araştırma yapınız.
Cevap: Küresel ısınma, dünyanın ortalama sıcaklığının insan faaliyetleri sonucu artmasıdır. Bu artış, sera gazları dediğimiz karbondioksit ve metan gibi gazların atmosferde birikmesiyle olur. Sera gazları, güneş ışığını tutarak dünyanın daha fazla ısınmasına neden olur.