Kullanıldıkça tükenmeyen ve tekrar oluşması uzun yıllar almayan enerji kaynaklarına yenilenebilir enerji kaynakları adı verilir. Güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, hidroelektrik enerji ve jeotermal enerji yenilenebilen enerji kaynaklarına örnektir.
Güneş ışığını gün boyunca daha fazla alan yerlerde güneş enerjisinden yararlanılır. Örneğin Antalya’da güneşten yararlanma süresi Samsun’a göre daha fazladır. Bu nedenle ülkemizde güneş enerjisinden en fazla ülkemizin güney kıyılarında yararlanılır. Güneş panelleri kullanılarak güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretilir. Bu sayede evlerdeki elektrikli araç gereçlerin çalışması için gerekli elektrik enerjisi elde edilir.
- Güneş Enerjisi
- Rüzgâr Enerjisi
- Biyokütle Enerjisi
- Jeotermal Enerji
- Hidroelektrik Enerji
- Hidrojen Enerjisi
- Dalga Enerjisi
Rüzgârın gücünden yararlanılarak elde edilen enerji türüdür. Şiddetli rüzgârların estiği yüksek kesimlere kurulan rüzgâr santrallerinde elektrik üretimi yapılmaktadır. Ülkemizde son yıllarda rüzgâr santrali yatırımları hızla artmaktadır. Bu sayede rüzgâr enerjisinin toplam enerji üretimindeki payında artış gözlemlenmektedir. Çanakkale, Balıkesir, İzmir ve İstanbul rüzgâr santrallerinin kurulduğu şehirlerimize örnektir.
Hidroelektrik enerji, suyun akış hızından yararlanılarak elde edilen enerji türüne hidroelektrik enerji adı verilir. Çok sayıda nehir bulunan ülkemizde hidroelektrik enerji potansiyeli yüksektir. Nehirlerin üzerine yapılan barajlar elektrik üretimini sağlar. Atatürk Barajı, Karakaya Barajı, Keban Barajı, Hirfanlı Barajı ülkemizde hidroelektrik enerji üretimi yapılan barajlara örnektir.
Jeotermal enerji, yer altında bulunan sıcak suyun yeryüzüne çıktığı yerlerde jeotermal enerji santralleri kurulmaktadır. Bu santrallerde yeryüzüne çıkan sıcak su ve su buharından yararlanılarak elektrik enerjisi üretilmektedir. Ülkemizde Denizli (Sarayköy) ve Aydın’da (Buharkent) jeotermal enerji santralleri bulunmaktadır.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının avantajları nelerdir
- Temiz olmaları
- Hava kirliliğini azaltmaları
- Su kirliliğini azaltmaları
- Sera etkisini azaltmaları
- Çekirdeksel kirliliği azaltmaları
- Toprak erozyonunun azalması ve flora ve faunanın korunması
- Yenilenebilir (tükenmez) olmaları
- Yerli olmaları
- Ekonomik olmaları
- Dışsal (toplumsal) maliyetlerinin az olması
- Yakıt maliyetlerinin az olması
- Güvenlik maliyetlerinin az olması
- İşletme maliyetlerinin az olması
- Atıklarının yok edilme maliyetlerinin az olması
- Ekonomik ömür sonu sökülme maliyetlerinin az olması
- İş alanlarının (istihdam olanakları) fazla olması
- Enerji sektöründe ülkenin bağımsız olmasını sağlamaları
- İç ve dış barışı destekleyici olmaları
- Çağdaş (çağcıl) olmaları
- Bugünkü ve gelecek kuşakların haklarına saygılı olmaları
- Ekolojik olmaları
- Toplumsal ve ekonomik gelişmeyi desteklemeleri
- Yakıt tekellerinin kırılmasını sağlamaları
- Çekirdeksel (nükleer) silahların çoğalma riskini azaltmaları
Yenilenebilir enerji kaynaklarının dezavantajları nelerdir
- Dışsal maliyetlerin dikkate alınmaması yüzünden ekonomik açıdan pahalı kabul edilmeleri, kredi ve finansman düzeneklerinin yetersiz olması, ilk yatırım maliyetinin yüksek olması, bunu dengeleyecek yeterli kredi ve finansman düzeneklerinin bulunmaması.
- Ulusal enerji plan ve politikalarında dikkate alınmaması ve öncelik verilmemesi.
- Geleneksel (fosil) kaynakları destekleyen dolaylı ve dolaysız düzeneklerin bulunması.
- Yasal ve yönetsel düzenlemelerin yetersiz olması.
- Teknolojiler hakkında, bunların ekonomik ve toplumsal yararları konusunda bilgi sahibi olunmaması.
- Teknoloji geliştirme konusunun gereğince desteklenmemesi.
- Standartların gelişmemiş olması.
- Çoğu ülkede üretime yönelik alt yapının bulunmaması.