Ödev cevabı kısaca,
Yapay (Ampirik) sınıflandırma, canlıları belirli özelliklere göre gruplandırarak yapılan bir sınıflandırma yöntemidir. Gözlemlenebilir fiziksel özellikler veya belirli davranışlar temel alınarak yapılır. Bu yöntem genellikle daha basit ve somut özelliklere dayanır ve başlangıç seviyesindeki sınıflandırma çalışmalarında tercih edilir.
İlk sınıflandırma yöntemi; canlıların renk, desen, yaşadıkları ortam ve şekil yönünden benzerliklerine göre rastgele düzenlenen yapay sınıflandırmadır. Bu tip sınıflandırma gözleme dayalı olduğu için birçok hataya neden olmuştur. Bu nedenle yapay sınıflandırma günümüzde kullanılmayan ve bilimsel olmayan bir sınıflandırmadır. Aristo, canlıların sadece gördüğü özelliklerini kullanarak yapay sınıflandırma yapmıştır. Yapay sınıflandırmada yararlanılan özelliklerden biri, analog organlardır. Analog organ: Embriyolojik ve filogenetik kökenleri farklı, görevleri aynı olan organlardır. Örneğin yarasanın ve sineğin kanadı analog organdır. Yarasanın kanadı kas ve kemikten oluşurken sineğin kanadı zarsı yapıdadır. Fakat ikisinin de görevi uçmayı sağlamaktır.
Yapay sınıflandırma, canlıların gözleme dayalı olarak gruplandırılmasıdır. Yapay sınıflandırma, ampirik sınıflandırma ya da sûni sınıflandırma olarak da bilinir.
● Canlıların dış görünüşüne ve yaşadıkları ortama göre yapılır.
● Analog organlar esas alınır.
● Nitel gözlemler esastır.
● Ortak dil yoktur.
● Temel birim yoktur.
● Adlandırma yapılmamıştır.
Yapay (ampirik) sınıflandırma, canlıları dış görünüşlerine ve yaşadıkları ortama göre sınıflandırma yöntemidir. Bu yöntem, bilimsel bir temele dayanmaz ve modern biyolojide kullanılmaz.
Yapay sınıflandırmanın yapılışı:
- Canlılar, gözle görülebilen özelliklerine göre gruplara ayrılır.
- Bu özellikler; renk, boyut, şekil, habitat, beslenme şekli vb. olabilir.
- Sınıflandırma, katı ve net sınırlar içerir.
- Evrimsel ilişkiler göz önünde bulundurulmaz.
Yapay sınıflandırmanın örnekleri:
- Bitkilerin çiçek rengine göre: Kırmızı çiçekli, mavi çiçekli, sarı çiçekli vb.
- Hayvanların boyutuna göre: Büyük, orta boy, küçük vb.
- Canlıların yaşadıkları ortama göre: Karasal, sucul, havada yaşayan vb.
Yapay sınıflandırmanın dezavantajları:
- Yapay ve özneldir.
- Evrimsel ilişkileri yansıtmaz.
- Canlılar arasındaki gerçek bağları göstermez.
- Bilimsel bir temele dayanmaz.
Modern biyolojide sınıflandırma:
Modern biyolojide, canlıları doğal (filogenetik) sınıflandırma yöntemi kullanılır. Bu yöntem, canlıların evrimsel ilişkilerini ve genetik benzerliklerini göz önünde bulundurur.
Doğal sınıflandırmanın avantajları:
- Bilimsel ve objektiftir.
- Evrimsel ilişkileri yansıtır.
- Canlılar arasındaki gerçek bağları gösterir.
- Daha doğru ve kullanışlıdır.
Sonuç:
Yapay sınıflandırma, modern biyolojide kullanılmayan, eski ve basit bir sınıflandırma yöntemidir. Doğal sınıflandırma yöntemi, daha doğru ve kullanışlı olduğu için tercih edilir.