Uygarlıklar Diyarı Harran Metni Cevapları

Uygarlıklar Diyarı Harran Metni Cevapları

Uygarlıklar Diyarı Harran Metni Sayfa 112 Cevapları

Hazırlık Çalışması

1. Harran’la ilgili araştırmanızdan edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Harran, Türkiye’nin Şanlıurfa ilinin bir ilçesidir. Suriye sınırına yakın olan bir ilçedir. Şanlıurfa’ya 44 kilometre uzaktadır. Dünyanın ilk bilim merkezlerinden biridir. Dünyada kurulan ilk üniversite buradadır. Şanlıurfa’daki Harran Üniversitesi’de adını bu ilçeden almıştır. Harran, Şanlıurfa’nın Suriye sınırına yakın olan bir ilçesidir. Şanlıurfa’ya uzaklığı 44 km’dir. En önemli özelliği dünyanın ilk bilim merkezlerinden (Atina, Mardin, Şanlıurfa gibi) biri olmasıdır. Dünyanın ilk üniversitesi Harran’dadır. Şanlıurfa’daki Harran Üniversitesi, adını bu ilçeden almıştır. Harran’da İbni Teymiyye gibi âlimler, Battani gibi bilim adamları yetişmiştir. Kuzey Mezopotamya’nın en eski yerleşim bölgelerindendir. İlçe halkının neredeyse tamamını, Arap kökenli Türk vatandaşları oluşturur. Bu nedenle ilçede Arap kültürü hâkimdir.

2. Edindiğiniz bilgilerden hareketle Harran hakkındaki duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız.
Cevap: Harran’ın ne kadar köklü bir geçmişe sahip olduğunu, kültürünün zenginliğinin nereden geldiğini öğrendim. Bu da en kısa zamanda orayı görme isteğimin oluşmasını sağladı. Bence çok güzel bir yerdir.

Uygarlıklar Diyarı Harran Metni Sayfa 116 Cevapları

1. ETKİNLİK

Aşağıda, okuduğunuz metinden alınan bazı kelimelerin harfleri karışık şekilde verilmiştir. Anlamlarından hareketle kelimeleri bulup kutucuklara örnekteki gibi yazınız.

ASTROMİNO - Anlamı: Gök bilimi.
KONİK - Anlamı: Koni biçiminde olan veya koni ile ilgili olan.
KUBBE - Anlamı: Yarım küre biçiminde olan ve yapıyı örten dam, kümbet.
SABAN - Anlamı: Çift süren hayvanların koşulduğu demir uçlu tarım aracı .
FİLOZOF - Anlamı: Felsefe ile uğraşan ve felsefenin gelişmesine katkıda b ulunan kimse.
KERVANSARAY - Anlamı: Ana yollarda kervanların konaklaması için yapılan büyük han.

Uygarlıklar Diyarı Harran Metni Sayfa 117 Cevapları

2. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki deyimleri anlamlarıyla eşleştiriniz.

Ayak basmak --> Bir yere varmak, ulaşmak.
Yerle bir etmek --> Temeline kadar yok etmek, tahrip etmek.
Eline geçmek --> Kazanmak, edinmek, elde etmek.
Ayakta kalmak --> Yıkılmamak, çökmemek.

b) Anlamını öğrendiğiniz deyimleri birer cümle içinde kullanınız.

ayak basmak: Aya ilk ayak basan adam çok ünlü oldu.
yerle bir etmek: Savaş o kenti yerle bir etti.
eline geçmek: Ah bir elime geçerse yapacağımı bilirim ben.
ayakta kalmak: Ne olursa olsun ayakta kalmalıyım.

3. ETKİNLİK

Metinden alınan aşağıdaki bölümde “-lar, -ler” çoğul ekini alan isimleri kutucuklara yazınız.

Yalnızca yolların değil dinlerin de kesiştiği bir noktada yer alan Harran’da farklı dinlerden uluslar yıllarca uyum içinde yaşadılar. Sırasıyla Mittaniler, Asurlular ve Müslümanların eline geçen kent son Emevi Halifesi II. Mervan tarafından devletin başkenti ilan edildi. 13’üncü yüzyılda Moğollar tarafından yerle bir edildikten sonra da bir daha hiçbir şey eskisi gibi olamadı.

yollar - dinler - uluslar - Mittaniler
Müslümanlar - Asurlular - Moğollar - yıllar

Uygarlıklar Diyarı Harran Metni Sayfa 118 Cevapları

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde çoğul eki almadığı hâlde birden çok varlıktan oluşan toplulukları gösteren kelimelerin altını çiziniz.
Bizim takım bu maçı kazanmak için çok çalıştı.
Ordu savaş tatbikatı yapmak amacıyla toplandı.
Günümüz dünyasında “Sürüden ayrılanı kurt kapar.” atasözü daha büyük bir anlam kazandı.
Birinci bölükle birlikte eğitim alanına doğru yürüyoruz.

Cevap: takım, ordu, sürü, bölük

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki kelimeleri örnekteki gibi çözümleyiniz.

Uygarlıklar Diyarı Harran Metni Sayfa 119 Cevapları

6. ETKİNLİK

Okuduğunuz metinle ilgili dört soru hazırlayarak bunları arkadaşlarınıza sorunuz.

Soru 1: Harran nerededir?
Cevap 1: Şanlıurfa.

Soru 2: Harran adına kaynaklarda ilk nerede rastlanmıştır?
Cevap 2: Kaynaklara göre Harran adına ilk kez Kültepe ve Mari’de bulunan çivi yazılı tabletlerde rastlandı.

Soru 3: Şanlıurfa’ya hangi peygamberin kenti adı verilir?
Cevap 3: “Hz. İbrahim’in kenti” de denilir.

Soru 4: İlk üniversite nerede kurulmuştur?
Cevap 4: Harran’da

7. ETKİNLİK

Metinde yer alan öznel ve nesnel cümlelerden ikişer tane belirleyerek aşağıya yazınız.

Nesnel Cümle Örnekleri

9’uncu yüzyıldan itibaren Harran, İslam âleminin bilim merkezi hâline geldi.
Ay, Güneş ve yıldızların kutsal sayıldığı bu topraklarda astronomi ilmine çok önem verilirdi.
Kaynaklara göre Harran adına ilk kez Kültepe ve Mari’de bulunan çivi yazılı tabletlerde rastlandı. İÖ 2000’e ait olan bu tabletlerde adı “Har-ra-na” ya da “Ha-ra-na” olarak geçiyordu

Öznel Cümle Örnekleri

Asırlar boyu suya ve yeşile hasret yaşadı.
Ta ki Atatürk Barajı’ndan çıkan kanallardan gelen sularla kucaklaşıncaya dek.

8. ETKİNLİK

Metinde yer alan gerçek ve kurgusal bölümleri belirleyerek arkadaşlarınızla paylaşınız.

Efsaneler;

Efsaneye göre Âdem ile Havva cennetten kovulduklarında ilk olarak buraya ayak bastılar. Yanlarında bir gül dalı bir de nar vardı. Çiçeklerle bezeli yemyeşil topraklara diktikleri gül ve nar hızla büyüdü. İşte böylesi bereketli topraklara sahipti Harran. Sabanın kullanıldığı, öküzün çifte koşulduğu ilk yerdi.

Harran Üniversitesi inşa edilirken harcına gül suyu katıldığı ve her yağmurdan sonra Harran’ın mis gibi gül koktuğu iddialarına dayanılarak Harran’ın “güllük gülistanlık” anlamına geldiğini söyleyenler de var.

Gerçekler;

Harran’da bulunan tarihî kalıntılardan günümüze dek ulaşanların çoğu İslam dönemine ait. İÖ 800 – 900 yıllarında Hititler tarafından iki kat olarak yapılan kalenin ikinci katı önce Aytapınağı, Romalılar Dönemi’nde ise kilise olarak kullanılmış.

9. ETKİNLİK

Yakın zamanda gezip gördüğünüz ya da çevrenizde bulunan bir tarihî eserle ilgili bilgilerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

GALATA KULESİ

Galata Kulesi ya da müze olarak kullanılmaya başlaması sonrasındaki adıyla Galata Kulesi Müzesi, Türkiye’nin İstanbul şehrinin Beyoğlu ilçesinde bulunan bir kuledir. Adını, bulunduğu Galata semtinden alır.

Uygarlıklar Diyarı Harran Metni Sayfa 120 Cevapları

10. ETKİNLİK

Metinde yer alan görsellerden hareketle Harran ile ilgili bir şiir yazınız. İsterseniz etkinliği tamamladıktan sonra şiirinizi sınıfınızın panosunda sergileyebilirsiniz.

Medeniyet Kenti Harran

Harran sen geçmişin ışığı
Harran sen uygarlığın anası
Sen tarihin otağı
Herkes görmeli kutsal kent Harran’ı

Her yerin tarih
Her yerin verimlilik
Senin koynunda yatar
Bütün bir insanlık ki hepsi uygar

Gelecek Derse Hazırlık

1. Bayrak kavramının milletimiz için neden önemli olduğunu büyüklerinizden öğreniniz. Edindiğiniz bilgileri defterinize not ediniz.

Cevap: Bayrağımız bizim özgürlüğümüzü ve dedelerimizin kanı ile boyandığı için İstiklal Mücadelemizi temsil eder. Bu İstiklal Mücadelesi bizim şerefimizi, canımızı kurtaran ve bizi biz olarak bugüne taşıyan, rahat ve özgür nefes almamızı sağlayan şeydir “bayrak”. Nice canlar verildi uğruna, ne yiğitler vuruldu. Bayrak çok değerlidir çünkü o bir renk ve bez değildir

2. Vatan, bayrak veya millet sevgisiyle ilgili bir şiiri defterinize yazınız.

Bayrak

Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü,
Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü,
Işık ışık, dalga dalga bayrağım!
Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım.

Sana benim gözümle bakmayanın
Mezarını kazacağım.
Seni selâmlamadan uçan kuşun
Yuvasını bozacağım.

Dalgalandığın yerde ne korku, ne keder…
Gölgende bana da, bana da yer ver.
Sabah olmasın, günler doğmasın ne çıkar:
Yurda ay yıldızının ışığı yeter.

Savaş bizi karlı dağlara götürdüğü gün
Kızıllığında ısındık;
Dağlardan çöllere düştüğümüz gün
Gölgene sığındık.

Ey şimdi süzgün, rüzgârlarda dalgalı;
Barışın güvercini, savaşın kartalı
Yüksek yerlerde açan çiçeğim.
Senin altında doğdum.
Senin altında öleceğim.

Tarihim, şerefim, şiirim, her şeyim:
Yer yüzünde yer beğen!
Nereye dikilmek istersen,
Söyle, seni oraya dikeyim!

Arif Nihat Asya