Yükseköğretim Kurulu (YÖK) bazı fakültelerdeki eğitimin kalitesini ve öğrenci niteliğini artırmak için başarı sırası barajı uyguluyor. İlk hukuk ve tıp fakültelerine gelen baraj, mimarlık, mühendislik ve eğitim fakülteleriiçin de konuldu. Bu bölümleri tercih edebilmek için Lisans Yerleştirme Sınavları’nda (LYS) belirlenen başarı sıralamalarına girmek gerekiyor. Tıp fakültelerine 40 bin, hukukta 150 bin, mühendislikte (ziraat, su ürünleri ve orman fakülteleri hariç) 240 bin ve mimarlıkta 200 bin barajı getirildi. Son olarak eğitim fakültelerine 240 bin başarı sırası barajı konuldu. YÖK şimdi de eczacılığa ve diş hekimliğine baraj getirmek için çalışıyor. Ancak bu bölümlerin barajının kaç olacağına dair henüz bir açıklama yapılmadı. Başarı sırası barajlarına çok dikkat etmeli. Çünkü “Az tercih eden olursa, boş kontenjan kalırsa girerim” düşüncesi bu fakülteler için geçerli olmuyor. Bu bölümlerin barajlarının bilinmesi ve tercihlerin buna göre yapılması çok önemli. İşte bölüm bölüm bilmeniz gerekenler:
TIP: 40 BİN
En yüksek başarı sırası barajı getirilen bölüm tıp oldu. Şu anda devlet ve vakıf olmak üzere 98 tıp fakültesi bulunuyor. Tıp tercih etmek isteyen adayların LYS’de en az 40 bin sıralamasına girmesi gerekiyor. Bu durum tercihleri etkiledi. Örneğin, uzmanların değerlendirmesine göre, tıp fakültesini tercih edemeyenler diş hekimliğine yöneldi. Baraj geldikten sonra, diş hekimliğinde önceki yıla göre bölüm/program başına tercih edilme sayısında yüzde10’dan fazla artış oldu. Bu artışın benzeri eczacılıkta da gerçekleşti.
HUKUK: 150 BİN
Devlet ve vakıf üniversiteleri dahil 74 hukuk fakültesi var. Hukuk, barajın ilk geldiği alanlardan. Bu bölümü tercih etmek isteyen adayların LYS’den en az 150 bin sıralamasına girmesi gerekiyor. Uzmanların baraj sonrası değerlendirmesine göre, 2015’te devlet üniversitesi hukuk fakülteleri önceki yıla göre 20 bin daha fazla aday tarafından seçildi. 2015 sınav sonuçlarına göre TM puanı oluşan 554 bin kişiden başarı sıralaması 150 bin içinde olanlar genellikle diğer sosyal bilimler bölümleri yerine hukuk yazdı.
MİMARLIK:200 BİN
YÖK istatistiklerine göre, devlet ve vakıf üniversitleri olmak üzere 106 mimarlık fakültesi var. Tıp, hukuk ve mühendisliğin ardından mimarlığa da başarı sırası getirildi ve en düşük sıralama 200 bin olarak belirlendi. Vakıf yükseköğretim kurumları senato kararıyla söz konusu başarı sıralarıyla ilgili daha üstte bir sınır belirleyebiliyor.
MÜHENDİSLİK: 240 BİN
Mühendislik fakültelerinde ziraat, su ürünleri ve orman fakülteleri hariç en düşük başarı sırası 240 bin oldu. Yükseköğretim kurumlarında 106 mühendislik fakültesi bulunuyor. Eğitimcilere göre, bu baraj mühendislik tercih edecekleri çok fazla etkilemiyor. Çünkü mühendislik bölümlerine zaten bu başarı sıralaması civarındaki öğrenciler yerleşebiliyordu. Örneğin, 2015’te bir mühendislik alanına en son yerleşen öğrencinin başarı sırası barajı 252 bindi. Barajla birlikte bu sıralama 240 bine çıktı. Yani baraj çok geniş bir kitleyi etkilemedi. Devlet üniversitelerinde bu durum nedeniyle çok fazla değişiklik yaşanmazken, etkilenen bölümler genelde vakıf üniversitelerinin mühendislik bölümleri oldu.
EĞİTİM: 240 BİN
LYS’yle ilgili puan türünde 240 bin sıralamasının altında kalan adaylar, artık bu fakülteleri tercih edemiyor. Türkiye’de şu anda 91 eğitim fakültesi var. Uzmanların çalışmasına göre, bu baraj 2016’da uygulansaydı, toplamda 46 bin 726 olan öğretmenlik kontenjanının 2 bin 579’u boş kalacaktı. Bundan en çok vakıf üniversiteleri etkilenecekti. Devlette 386, vakıflarda 839 ve diğer yükseköğretim kurumlarında (KKTC ve yabancı ülkelerdeki) 1.354 kontenjan boş kalacaktı. Devlet üniversitelerindesadece fen bilgisi ve biyoloji öğretmenliği barajdan etkilenecekti. Yabancı dil bölümlerine bu barajın hiçbir etkisi olmayacaktı. Bu sene ne olacağı yerleştirmelerden sonra belli olacak.