Tutanaklar ve dilekçeler arasındaki farklı ve ortak özellikler şu şekildedir:
Farklı özellikler:
- Amaç: Tutanaklar olayların kaydedilmesi, dilekçeler ise taleplerin iletilmesi veya resmi başvuruların yapılması için kullanılır.
- İçerik: Tutanaklar olayların objektif bir şekilde kaydedildiği bilgileri içerirken, dilekçeler talepleri, açıklamaları veya istekleri içerir.
- İletişim: Tutanaklar genellikle kurum içindeki iletişimi belgelemek için kullanılırken, dilekçeler resmi makamlara veya yetkililere iletilmek üzere yazılır.
Ortak özellikler:
- Yazılı form: Her ikisi de yazılı bir formatta sunulur ve belirli formatlara uygun olarak hazırlanır.
- Resmi belgeler: Hem tutanaklar hem de dilekçeler resmi belgelerdir ve belirli kurallara göre hazırlanmalıdır.
- Düzgün dil ve üslup: Her ikisi de resmi bir dil ve düzgün bir üslup kullanılarak hazırlanır.
- Tarih ve numara: Her iki belge türü de tarih ve belge numarasını içermelidir.
- İlgili tarafların bilgileri: Her iki belgede de ilgili tarafların bilgileri ve iletişim bilgileri yer alır.
Tutanaklar ve dilekçeler arasındaki farklılıklar ve ortaklıklar, amaçları, içerikleri ve kullanım amaçlarına dayanmaktadır.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI
1. Dilekçelerin yazımında göz önünde bulundurulması gereken kurallarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Çizgisiz, beyaz dosya kâğıdına daktiloyla veya dolmakalemle, okunaklı el yazısıyla yazılmalıdır.
B) Dilekçelerde ciddi, ağırbaşlı bir dil kullanılır.
C) Dilekçeler mutlaka kısa olmalıdır.
D) Konunun özeti başlığın altına yazılır.
E) Dilekçe bitiminde sağ alt köşeye ad ve soyad yazılmalı, imzalanmalıdır.
2. Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları doğru bir şekilde doldurunuz.
soyad sağ alt köşeye yazılır.
Tutanak en az iki kişi tarafından imzalanmalıdır.
Dilekçelerde dil, alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılır.
Olay tutanakları olayın ilgilileri tarafından hazırlanır.
3. Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Alıcıyı harekete geçirme işleviyle kullanılır. (D)
Dilekçeler alt makamdan üst makama yazılmışsa “rica ederim” ifadesiyle biter. (Y)
Tutanakların resmi bir hüviyeti vardır. (D)
Tutanaklar tek bir formatı olmayan, farklı türleri olan yazılardır. (D)
Dilekçe ve tutanak yazarken kurşun kalem veya kırmızı kalem kullanılmaz. (D)
Kurum ve işletmelerin kongre, seminer ve yönetim kurulu toplantılarında tutanak tutulmaz. (Y)
Tutanakların başlık ve sonuç bölümünde tutanak oldukları belirtilmez. (Y)
4. Aşağıdaki dilekçede yanlış olan kısımları tespit ediniz.
DİLEKÇE
Karayolları Genel Müdürlüğüne
12/10/2016 tarihinde İstanbul-Bolu otoyolunda ücreti önceden ödememe rağmen plakama ceza kesildiği tarafıma bildirildi. Cezanın iptalini talep ediyorum.
Gereğini rica ederim. 15/10/2016
Mustafa ŞEKER
Adres: Yıldırım Mahallesi Mahmut Yesari Sokak No.: 455/89 Bahçelievler/İstanbul
5. Tutanak ve dilekçe arasındaki farklı ve ortak özellikleri aşağıdaki tabloya yazınız.
Dilekçeler tek kişi tarafından yazılabilirken tutanağın en iki tarafından düzenlenmesi gerekir.
Dilekçeler yazılan resmi kurumun unvanı ile başlarken tutanaklarda başta ve sonda düzenlenen belgenin tutanak olduğu belirtilir.
ORTAK YÖNLER:
İkisinde de açık, anlaşılır ve sade bir dil kullanılmalıdır.
İkisinde de ciddi, resmi ve ağırbaşlı bir üslup kullanılmalıdır.
İkisi de bilgisayarda veya okunaklı bir el yazısıyla mürekkepli kalemle yazılmalıdır.
İkisinde de giriş, gelişme ve sonuç bölümleri vardır.
İkisinde de yer, tarih ve imza mutlaka olmalıdır.
İkisi de resmi belge niteliği (tutanak aksi iddia edilmedikçe) taşır.
6. Sınav kâğıdınızın yeniden okunması için okulunuza bir dilekçe yazınız.
Lisede öğrencisiniz, X dersinin sınavına çok çalıştınız; sınavınız harika geçti ama sonuç açıklandığında tam bir hayal kırıklığına uğradınız. Açıklanan sonuçla beklentiniz arasında uçurum var. Bu durumda yapılacak ilk iş ders öğretmeninize gidip sınavdan bu kadar düşük beklemediğinizi söyleyip öğretmeninizin sınav kağıdınızı yeniden değerlendirmesini istemek olur. Ders öğretmeninize bu istekle gittiğinizde çok büyük ihtimalle kağıdınız yeniden değerlendirilir. Özellikle orta öğretim kurumlarında sınav kağıdınızın yeniden değerlendirilmesi için çoğunlukla dilekçe istenmez. Diyelim ki sınav kağıdınızın yeniden okunması için yazılı başvurmanız istense bu dilekçeyi nasıl yazmanız gerekir? Aşağıda dilekçe kurallarına uygun bir sınav itiraz dilekçesi yer alıyor.
TARİH
………………………. İLKOKULU /ORTAOKULU/ LİSESİ MÜDÜRLÜĞÜNE,
Okulunuzun …….. sınıfı …………. numaralı öğrencisiyim. ……………….. tarihinde ………………….. sınavı yapılan …………………….dersine ait sınav kağıdımın gözden geçirilerek sınav notunda maddi hata bulunup bulunmadığının tespiti için gereğini arz ederim.
ADRES: İMZA
AD-SOYAD