Türkiye’de Yerleşmelerin Dağılışını Etkileyen Beşerî Faktörler
Göçler: Göç alan yerlerde yerleşmeler büyürken göç veren yerlerde küçülür:
- İstanbul, İzmir gibi şehirler; sürekli göç aldıkları için yerleşmenin sık olduğu alanlardır.
- Ağrı, Kars gibi şehirler; göç verdikleri için yerleşmenin seyrek olduğu alanlardır.
Ulaşım Olanakları: Yerleşmeler, ulaşım imkânlarının uygun olduğu alanlarda gelişim gösterir. Ulaşım imkânlarının kısıtlı olduğu alanlarda yerleşme zorlaşır. Ulaşım; sanayi ve ticaret gibi ekonomik faaliyetlerin gelişmesinde önemli bir etkendir:
- Afyonkarahisar, Eskişehir, Konya gibi illerin gelişmesinde kara ulaşımının kavşak noktasında olmaları etkilidir.
- Kastamonu ve Sinop’un iç kesimlerle ulaşımının zor olması yerleşme gelişimini olumsuz etkiler.
Ekonomik Faaliyetler: Sanayi, ticaret, turizm, tarım ve madencilik gibi ekonomik faaliyetlerin geliştiği alanlar göç aldıklarından yerleşmeler büyür. Ekonomik faaliyetlerin kısıtlı olduğu alanlar göç verdiklerinden yerleşmeler küçülür:
- İstanbul, İzmir, Bursa gibi ekonomik faaliyetlerin geliştiği şehirler; yerleşmenin sık olduğu alanlardır.
- Hakkâri, Ardahan gibi ekonomik faaliyetlerin kısıtlı olduğu şehirler; yerleşmenin seyrek olduğu alanlardır.
- Bir köy olan Batman, burada petrol bulunması ve petrol rafinerisi kurulması sonucunda büyüyerek il olmuştur.
- Elazığ’ın Maden ilçesindeki bakır işletmesinin kapanması, yerleşimi olumsuz etkilemiştir.