Türk edebiyatı çeşitli tarihi dönüm noktaları ile birlikte dönemlere ayrılmıştır. Bunda birçok faktör de etkili olmuştur. Türk edebiyatı özellikle üç büyük ana döneme ayrılmaktadır. Türk edebiyatı ana dönemleri hem sözlü hem de yazılı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Türk edebiyatının ana dönemleri ve özellikleri nelerdir
1) İslamiyet öncesi Türk edebiyatı dönemi
a) Sözlü Edebiyat
b) Yazılı Edebiyat
Türklerin İslamiyet'ten önce ki eserlerini ortaya koyduğu bir dönemdir. Sözlü ve yazılı olmak üzere İslamiyet öncesi Türk edebiyatı dönemi iki ayrı başlıkta incelenmektedir. Türklerin ilk yazıyı kullanması dönemini kapsayan sözlü edebiyat dönemindeki eserler günümüze kadar gelmeyi başarmıştır. Özellikle bu dönemde ilk manzumeler uygulanmıştır. Yuğ, sığır ve şölen gibi dinsel törenler uygulanmıştır.
Bu dönemde destansı hikayeler de özellikle fazlaca anlatılmıştır. Kahramanlık konularında destanlardan yararlanılmıştır. Aşk ya da doğa konuları da koşuklarla anlatılarak günümüze kadar gelmeyi başarmıştır. Bu dönemde nazım birimleri ise dörtlükler halinde tercih edilmiştir. Yarım uyak temeli de benimsenmiştir. Bu dönemde aydın kimselere ise ozan denmiştir. Ozan kimseler toplumda büyücülük veya rahiplik işleri ile ilgilenmişlerdir. Ozanlar toplumda ki en üst mertebede yer alan insanlardan oluşmaktadır.
2) İslam'ın kabul edilişinden sonraki Türk edebiyatı dönemi
a) Divan Edebiyatı
b) Halk Edebiyatı
- Anonim Türk Halk Edebiyatı
- Dini-Tasavvufi Türk Halk Edebiyatı
- Âşık Tarzı Türk Halk Edebiyatı
Türklerin İslam'ı benimsemesi ve kabul etmesi ile birlikte ortaya çıkan döneme denmektedir. Bu dönemde şiir destan sav sagu ve koşuk türlerinden pek çok eserlere yer verilmiştir. Türk edebiyatının İslam etkisi ile yazıldığı yazılı ve sözlü eserler bu dönemde fazladır. İslam etkisinde gelişen eserlerde bu dönemde Arapça ve Farsça kelimeler de eserlerde sıklıkla yer verilmiştir. İslamiyet etkisinde gelişen Türk edebiyatı denilince akla ilk gelen edebiyatlar ise Halk edebiyatı ve Dian edebiyatı olarak bilinmektedir.
3) Batı Etkisinde Yetişen Türk Edebiyatı Dönemi
Fecr-i Ati, Milli Edebiyat, Tanzimat, Cumhuriyet ve Servet-i Fünun edebiyatı olarak bilinen edebiyat dönemidir. Bu dönemde Türk edebiyatı batı etkisinde gelişmiştir. 19. yüzyıldan sonra ortaya çıkmış olan bir dönemdir. Divan edebiyatında bu dönemde uzaklaşılmıştır.
- Tanzimat Edebiyatı
- Servet-i Fünun Edebiyatı
- Fecr-i Ati Edebiyatı
- Milli Edebiyat
- Beş Hececiler
- Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı
- Yedi Meşaleciler
- Garipçiler (Birinci Yeniciler)
- İkinci Yeniciler
- Toplumcu Gerçekçiler
- Maviciler
- Hisarcılar