Türk edebiyatında destanlar çok önemlidir. Türk edebiyatında destanlar efsanelerden oluşmaktadır. Dünya tarihinde de en çok okunan edebi türler arasında yer almaktadır. Türk edebiyatında destanlar İslamiyet’ten önce ve İslamiyet’ten sonra ki döneme uzanmaktadır.
Türk destanları İslamiyet’ten önce şu şekildedir;
- Yaratılış Destanı
- Saka Destanı
- Alper Tunga Destanı
- Şu Destanı
- Hun Destanı
- Oğuz Kağan Destanı
- Atilla Destanı
- Göktürk Destanı
- Ergenekon Destanı
- Şu Destanı
- Siyempi Destanı
- Uygur Destanı
- Göç Destanı
- Türeyiş Destanı
Türk destanları İslamiyet'ten sonra ise şu şekildedir;
- Kazak Destanı
- Manas Destanı
- Türk Moğol Destanı
- Cengiz Han Destanı
- Tatar Destanı
- Timur Destanı
- Karahanlı Destanı
- Saltuk Buğra Destanı
- Seyid Battal Gazi Destanı
- Köroğlu Destanı
- Danişment Gazi Destanı
Türk Destanları isimleri ve özellikleri
1) Yaratılış Destanı, Türklerin en eski destanlarından bir tanesidir. Yaratılış ile ilgili pek çok eski Türk inançları bilinmektedir. İlk olarak bu destanda Şamanizm gelenekleri ön planda yer almaktadır. Yaratılış destanı evrenin nasıl oluştuğu ile ilgilidir.
2) Alp Er Tunga Destanı, Sakalar dönemine ait olan bir destan türüdür Alp Er Tunga destanı tam olarak tarihi milattan önceki çağlara kadar uzanmaktadır. Bu destanda bir saka hükümdarı bulunmaktadır. İran'a karşı yapılan mücadele bu destanda anlatılmaktadır.
3) Şu Destanı, Sakalara ait olan bir destandır. Tam olarak tarihi ise milattan önceki zamana kadar uzanmaktadır. Saka Türklerinin dönemi ile alakalı olan bir destandır. Şu ve İskender arasında yaşanan mücadeleyi anlatan destandır.
4) Oğuz Kağan Destanı, Oğuz kağan destanının tarihi milattan önce ki 2. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Oğuz kağan destanı Hunlara ait olan bir destan türüdür. Mete Han'ın yaşamı ile alakalı olan bir destandır. Oğuz kağan destanı kahramanlıklar ve savaşların yer aldığı bir destandır. Oğuz Kağan'ı ve oğullarının girmiş olduğu savaşlar ve mücadeleler bu destanda anlatılan efsaneler arasındadır.