Herkesin aşina olduğu ismiyle’ ’tükenmişlik sendromu, aslında kişinin hayata ve yaşamaya dair isteksizlik duyması olarak tanımlanabilir. Kişinin her şeyin üzerine geldiğini ve süper kahraman olsa da bunların üstesinden gelemeyeceğini hissetmesi bir nevi. Kaynağıise, tahmin edebileceğiniz gibi stres.
Kişilerin yaşadığı stres, uzun süreliyse bu sonuca ulaşmak kaçınılmaz oluyor. Peki, uzun süreli stres nedir?
UZUN SÜRELİ STRES
Kişinin etrafındaki birçok şeyi tehdit olarak algıladığı stres türüne ‘’uzun süreli stres’ ’diyoruz. Kişiyi yavaş yavaş tüketen, sinsice ilerleyen bir stres türü.
Ortaya çıkış nedenlerine genel hatlarıyla bir bakalım isterseniz:
Bazıbireyler, streseyatkın kişilik yapısına sahipler. Özellikle mükemmelliyetçi yapıya sahip bireylerde bu durum söz konusu. Rekabetçi, aceleci, kontrolün her daim kendisinde olmasını isteyen kişiler, uzun süreli strese davetiye çıkartıyor. Yapılan yanlış tercihler, ulaşılamayacak hedefler… Daha da kötüsü, stresleyüz yüze geldikten sonra bütün dikkatlerini stres faktörü üzerine yoğunlaştırıyorlar.
Bu tür strese maruz kalan kişilerin kemikleşmiş bazı özellikleri vardır:
-Sınırlı zamana çok iş sığdırmaya çalışırlar.
-Sürekli bir stres haline sahiptirler.
-Yaşadıkları stresi ilişkilerine yansıtırlar.
-Başlarına gelen ve gelebilecek olan her şey için endişe duyarlar.
-Genellikle düzensiz bir yaşamları vardır.
-Her zaman aceleleri vardır(bitirilmesi gereken işler, yapılması gerekenler).
-Dengesiz bir yaşantıya sahiptirler(çok çalışır, dinlenmezler.)
Peki, neden bazı insanlar, stres karşısında daha dirençli? Onları diğerlerinden ayıran özellik ne?
STRES KARŞISINDA GÜÇLÜ BİR ŞEKİLDE DURMANIN BİR FORMÜLÜ VAR MI?
Bireylerin kişilik yapısındaki bazı özellikler, stres karşısında panzehir görevi görüyor. Kendine güvenme, kendisiyle barışık olma, yapılan işin sonucundan değil, yapılış sürecinden zevk alma, sonuç odaklı olmama, bu özelliklerin en başta gelenleri. Ayrıca bireyin öngörülü davranma yetisine sahip olması, stres faktörünü önceden tahmin edip hazırlıklı davranmasına neden oluyor.
Düşük stres yaşayan insanların tipik özelliklerine gelince…
-Düzenli ve planlıdır.
-Stresten kurtulma konusunda başarılı oldukları için ara sıra stres yaşar.