Tasavvufla ilgili bilinmesi faydalı olan bazı kavramlar

Tasavvufla ilgili bilinmesi faydalı olan bazı kavramlar vardır. Bunlardan başlıcalarını şöyle sıralayabiliriz:
Mutasavvıf: İslam’ın ahlaki değerlerini hayata katmayı ön plana çıkaran; insanın benliğini karartan inançsızlık, cimrilik, korkaklık, kin, haset ve dedikodu gibi kötü davranışlardan kişiyi uzaklaştırmaya çalışan kimse, sufi.
Derviş: Tarihte, bir şeyhin gözetiminde bir tarikata girip tekkede hizmet ederek ibadetlerle meşgul olan, kendini bireysel ve ahlaki özellikleriyle geliştirmeye gayret eden ve böylelikle nefsini arındırmaya ve gönlünü zenginleştirmeye çalışan kimse.
Şeyh: Tasavvufta; doğru yolu göstermeye yardımcı olmak, bilgi vermek, insanları ahlaken eğitmek ve çeşitli dini konularda bilgilendirmek üzere bir tekke ve zaviyede ibadetle meşgul olan dervişlere başkanlık eden kimse, tarikat piri, mürşit.
Tarikat: Tasavvufta, Allah’ın (c.c.) hoşnutluğunu elde etmek ve Allah’ı (c.c.) görüyormuş gibi ibadet yapma bilincini kazanmak için girilen ve kendisine ait kuralları olan yol.
Dergâh: Bir tarikat şeyhi ile o tarikata mensup dervişlerin toplanıp ibadet yaptıkları ve kendilerini ilmen ve manen geliştirerek eğitim gördükleri yer.
Mürit: Bir tarikat şeyhine bağlanarak ondan Allah’ın (c.c.) rızasını kazanmanın yollarını öğrenen, bu uğurda yetişmek için mürşidin verdiği ahlaki öğütleri uygulayan ve kendisine öğrettiği dua ve zikirleri belli vakitlerde okuyarak tasavvuf yolunda ilerlemeye çalışan kimse.
(Dinî Terimler Sözlüğü; s. 59, 252, 264, 265, 341, 350.)