Tasavvufi yorumlara örnekler;
- Yesevilik
- Kadirilik
- Nakşibendilik
- Mevlevilik
- Alevilik-Bektaşilik:
Yesevilik
Kuruluşundan günümüze kadar Orta Asya’da çok geniş bir bölgeyi etkisi altına alan ve varlığını Anadolu’da da devam ettiren Yesevî tarikatı Hoca Ahmet Yesevi’nin fikirleri etrafında oluşmuştur.
Kadirilik
Kadirilik, Abdülkâdir-i Geylânî’ye (ö. 561/1165-66) nisbet edilen İslâm dünyasının ilk ve en yaygın tarikatın adıdır.
Soyunun baba tarafından Hz. Hasan, anne tarafından Hz. Hüseyin’e ulaştığı kaydedilen Abdülkâdir-i Geylânî’nin tarikatını çocukları yaymıştır.
Nakşibendilik
Nakşibendilik, Bahâuddin Nakşibend Muhammed b. Muhammed el-Buhârî’ye (ö. 718/1318) nispet edilen tarikatın adıdır. Nakşbend, Buhara’ya 9 km. uzaklıkta bulunan Kasr-ı Arifân’da doğdu.
Nakşbend, kısa bir süre içerisinde onların saygısını kazanmıştır. O, halka her fırsatta sohbet eder, va’z ve nasihatte bulunur ve “bizim tarikimiz sohbet üzerinedir” diyerek müritlerini buna teşvik ederdi.
Mevlevilik
Mevlana Celaleddin-i Rumi’ye (ö. 672/ 1273 ) nispet edilen tarikatın adıdır. Mevlana Celaleddin-i Rumi, Horasan’ın Belh şehrinde dünyaya geldi. Babası, ilk tasavvuf eğitimini kendisinden aldığı “sultânü’l-ulemâ” lakabıyla tanınan Bahâeddin Veled’dir. Mevlana, henüz küçük yaşta iken babası Bahâeddin Veled’in Belh’ten ayrılması üzerine onunla birlikte İslâm dünyasının çeşitli yerlerini dolaştıktan sonra Konya’ya geldi.