Taoizm, Konfüçyanizm’in aksine metafizik konularla da ilgilenmiştir. Taoizm, hitap ettiği kesime göre felsefi ve dini olmak üzere iki kola ayrılır. Felsefi Taoizm, entelektüel kesime, dini Taoizm ise daha çok halka hitap eder.
Tanrı İnancı: Taoizm’de Tao yaratıcı prensiptir ama yaratıcı değildir. Tao’ya tapınılmaz. Tao, yol anlamına gelir ve evrende var olan her şeyin değişmez kaynağıdır. Tao, bilinemez ve isimsizdir. Lao-tzu, “Adını bilmiyorum ama ona Tao diyorum.” diyerek Tao’nun bilinmezliğine vurgu yapar. Bütün varlıkları Tao meydana getirir, Taoizm’de “Tao” ile beraber bir de “Te” kavramı vardır. Tao’nun erdemi veya onun gizli gücü olarak bütün varlıklarda bulunan “Te”, “Tao”nun tabiattaki her şeyi değiştiren gücünün kendisidir. Te varlıkları besler ve büyütür.
Yin ve Yang iki zıt ilkeyi temsil eder. Buna Taoizm’de görecelilik ilkesi de denilir. Buna göre iyi-kötü, doğru-yanlış, güzel-çirkin, karanlık-aydınlık gibi birbirine zıt gibi görünen şeyler, gerçekte birbirinin tamamlayıcısıdır. Bir şeyin doğru veya yanlış olduğu yargısı bu yargıda bulunanın kişisel durumuna ve ihtiyacına göre değişmektedir. Yin - Yang zıtların aslında birbirine özdeş olduğunu ifade etmektedir
Taoizm’in Ritüelleri, İlk dönemlerde Taoizm’de ibadetin amacı, gerçek mutluluğun elde edilmesi ve bu dünyada hayatın ebedî olarak sürdürülmesiydi. İbadetlerin amacı Tao ile birlikte olmak; ' wu wei’ (eylemsizlik prensibi) ilkesini uygulayarak, şiddet ve kibirden uzak durmak, sakin ve gösterişsiz bir hayat yaşamaktır. Taoizm’e göre her inananın kendini yakın hissettiği tanrılar vardır. Bunlar içerisinde en meşhur olanı, savaş tanrısı Kvan-Ti ile zenginlik tanrısı Shin’dir.
Kutsal Metinler
Taoizm’in en önemli kutsal kitabı bizzat Lao-tzu tarafından yazıldığına inanılan “Yol ve Onun Gücü” anlamına gelen Tao-Te-King’tir. İki kısımdan ve beş bin kelimeden ibaret olan bu kitap bugüne kadar, bütün Taoizm düşüncesinin kaynağı olmuştur. Anlaşılması oldukça zor olan Tao-Te-King, Çin’in büyük klasiklerinden biri olarak kabul edilmiştir.
Taoizm’in Kutsal Mekânları
Taoistlerin mabetlerinde çok sayıda tanrı ve tanrılaştırılmış kahramanların resimleri yer almaktadır. Taoizm’de bazı dağlar, mağaralar kutsal sayılır. Dağların ölümsüzlüğün mekânı olduğuna, kutsal varlıkların ve ataların ruhlarının burada yaşadığına inanılır. Taoistler, bu dağların zirvesine bazı tapınaklar inşa etmiştir. Taoizm’de kutsal kabul edilen beş dağ vardır. İçlerinde en kutsalı Taishan Dağı’dır. Bu dağ, eskiden beri Taoistler için önemli ziyaret mekânı olmuştur.
Taoizm’in Sembolleri