Sümerler, M.Ö. 3500 yıllarında Mezopotamya topraklarında kurulan ilk uygarlıklardandır. Tarım hayatının etkin olduğu bir dönemde hayvancılıkla da uğraşarak ticaret yapan bir toplum olmuşlardır. Çok tanrılı dine inanan Sümerler birçok hukuk sistemi geliştirmişlerdir.
Hak ve ceza kanunlarının düzenlenmesinde, sosyal ve kültürel hayatın gelişmesinde çok etkili olmuşlardır. Uzun yıllar içerisinde Mezopotamya topraklarında kurulan birçok uygarlığı devletlerinin siyasi, idari, iktisadi sistemleri sayesinde etkilemişlerdir.
Yazıyı ilk bulan Sümerler, dilde, sanatta, edebiyatta, eğitimde, mimaride, astronomide, matematikte, geometride oldukça ileri bir seviyeye gelmişlerdir.
Zamanın ölçülmesinde takvim geliştiren Sümerler 1 ay 30 gün, 1 yıl 360 gün ölçüsüyle zaman kavramını geliştirmişlerdir. Kurdukları birçok şehirde ticaretin, tarımın gelişmesini sağlayarak ekonomik güç elde etmişlerdir.
Astronomi ve Geometri’deki gelişmeler sayesinde madenler elde etmişler ve ticaretlerini yapmışlardır. Parayı ticarette çok iyi kullanmışlardır. Etkiledikleri uygarlıkların ticaretlerini geliştirmesinde temel olmuşlardır.
Çok tanrılı dine inanan Sümerler, inanç merkezli birçok şehir inşa etmiştir. Tapınakları sığınak, sosyal yardımlaşma merkezi, okul, kültür merkezi olarak kullanan bir uygarlıktır.
Akadlar tarafından zayıfladıkları dönemde egemenliklerine son verilmiştir. Akadlar, Sümerler’den birçok bilgi edinmiştir. Eğitimde, sağlıkta, ticarette, tarımda Sümerler’in bıraktıkları mirası geliştirerek kendileri ortaya yeni uygarlık koymuşlardır. Sümerler 1000 yıllık bir uygarlık kurarak tarihe olan en büyük katkılarını yazıyı bulmalarıyla yapmışlardır.
Sümerlerin insanlık tarihine katkıları maddeler halinde
- En büyük katkıları yazıyı icat etmeleridir. Bu yazıya çivi yazısı denirdi.
- Tekerlek Sümerler tarafından icat edilmiştir.
- Ay takvimini bulmuşlardır.
- Bir üçgenin iç açılarının toplamının 180 derece olduğunu hesapladılar,
- Çömlekçi çarkını bulmuşlardır.
- İlk yazılı hukuk kurallarını oluşturdular.
- Aritmetik ve geometrinin temellerini attılar. (dört işlem)
- Çarpma ve bölme cetvellerini buldular.
- Daireyi 360 dereceye böldüler.
- Astronomide burçları ilk Sümerler bulmuştur .
- Güneş saatini icat etmişlerdir.