Soru : Sulu Kağan
22 yıl saltanat süren Sulu Kağan temiz ve ılımlı bir mizaca sahipti. (...) Savaşlardan elde ettiği ganimeti eşit bir şekilde maiyetine dağıtıyordu. Bu sebeple kumandanları ondan hoşlanıyor ve maiyetleri ile beraber kendilerini onun hizmetine adıyorlardı.
İslam kaynaklarına göre Araplar ona, zahmet ve sıkıntı veren anlamında “Ebu Müzahim” diyorlardı. Emevilere çok zahmet verdiği ve sıkıntı çektirdiği için ona bu lakabı takmışlardı. Askerî yönden, Sulu Kağan mükemmel bir kumandandı. Savaş sırasında iki üç kumandanı ile birlikte en yüksek yere çıkar, düşman cephelerini güzelce inceler, zayıf bir nokta gördüğü anda derhâl yandan, arkadan veya önden hücuma geçer ve zafere ulaşırdı. Kale kuşatmalarında ise kuşatılanlara önce aman verir, canlarını bağışlardı. Sulu Kağan dış politikada da usta bir siyasetçi idi. (...)
Sulu Kağan’ın ölümü Türgiş tarihi kadar dünya tarihini de etkilemiştir. (...) Sulu Kağan Maveraünnehir’i Emevilere dar etmiş, Emeviler Ceyhun ötesine geçmeye âdeta korkar olmuşlardı. Onun ölümü üzerine Emeviler askıya aldıkları taarruz politikalarını tekrar canlandırdılar. (...) Aynı şekilde Çinliler de İpek Yolu’nun öneminden dolayı batı seferlerine tekrar başladılar.
Hüseyin Salman
Türkler Ansiklopedisi, C II, s. 417, 418 (Kısaltılmıştır.).
Yukarıdaki metne göre Sulu Kağan’ın Türk tarihindeki önemi hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Ödev cevabı kısaca : Sulu Kağan, Türk tarihinde önemli bir lider olarak kabul edilir. Saltanatı boyunca temiz ve ılımlı bir mizaç sergilemiş, savaşlardan elde edilen ganimeti adil bir şekilde dağıtarak maiyetinin takdirini kazanmıştır. Askeri yönden üstün bir komutan olan Sulu Kağan, stratejik zekası ve cesaretiyle savaşlarda başarı elde etmiş ve düşmanlarına karşı önemli zaferler kazanmıştır. Aynı zamanda dış politikada da usta bir siyasetçi olan Sulu Kağan, Maveraünnehir'i Emeviler'e karşı korumuş ve Çinlilerin batı seferlerini etkilemiştir. Ölümü, dönemin uluslararası ilişkilerini etkileyerek Emevilerin ve Çinlilerin politikalarını yeniden şekillendirmiş ve Türk tarihinde derin izler bırakmıştır.