KARAR'a konuşan Sosyal Güvenlik Uzmanı Sertaç Sedat Köksal, Ankara ve İstanbul'da EYT kapsamında yapılan müracaatın yoğunluğunu dile getirdi. 2 milyona yakın EYT'linin yaptığı başvurulardan bahseden Köksal, 3 Mart ile 31 mart tarihleri arasında 1.7 milyon kişi EYT kapsamında emekli olabilmek için gerek e-devlet üzerinden, gerekse bireysel olarak sosyal güvenlik merkezlerine müracaatta bulunarak emeklilik taleplerini Sosyal Güvenlik Kurumu'na ilettiler. Daha önce de defalarca kez dile getirdiğimiz gibi SGK’nın 1 yıl içerisinde tam kapasite çalışması durumunda bağlayabileceği maksimum aylık sayısı 450 bin ile 500 bin arasında. Dün itibariyle SGK'dan aldığımız bilgilere göre, Ankara ilinde 40 bini aşkın başvuru sonuçlanmış durumda. Bu sayı İstanbul’un emeklilik müracaatı denilince akla gelen ilk sosyal güvenlik merkezi olan Unkapanı Sosyal Güvenlik Merkezi’nde ise 10 bini aşmış durumda" şeklinde konuştu.
EYT'liler Nisan'da maaş alabilecek mi
Maaşların ne zaman alınacağını söyleyen Köksal, "Aylıkları bağlanmış olan emekliler, Nisan ayında maaş günlerinde maaşlarını alabilecekler. Ancak bu sayı genel müracaatın içinde çok küçük bir grubu oluşturuyor. Bununla birlikte, ilk aylık ödemesi ne zaman yapılırsa yapılsın aylıklar 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere toplu olarak kişilere ödenecek. Sigortalıların bir hak kaybı olmayacak" dedi.
Bakan Bilgin'in söylemleri eksik
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Mart ayında EYT için başvuran herkes nisan ayında maaşlarını alacak. Hangi gün bağlanırsa o ay içerisinde alacak. Mayıs ayında bütün müracaat edenlerin maaşları ödenmiş olacak" dedi. Bu ifadeleri değerlendiren Köksal, 'Bilgin'in ifadeleri eksik' cevabını verdi. Sosyal Güvenlik Uzmanı Köksal, "Sosyal güvenlik mevzuatına göre emekli aylıkları başvuruyu takip eden aybaşından itibaren hesaplanır ve tahsis numaralarının soy rakamına göre aylık alınacak gün tespit edilir. Bu gün ömür boyu değişmez. Sayın Bilgin’in bu söylemini eksik bulduğumu ifade etmek isterim. Sayın Bilgin, Mart ayında müracaat edip Nisan ayında işlemi sonuçlanan vatandaşların aylıklarını Nisan ayı içerisinde alabileceğini ifade etmiş olmalı" şeklinde konuştu.
"Bakan Bey’in Mayıs ayında tüm emeklilerin aylıklarını alacağı beyanını çok iyimser bir yaklaşım olarak görüyorum." ifadelerini kullanan Sosyal Güvenlik Uzmanı Sertaç Sedat Köksal gruplara ayırarak şu açıklamaları yaptı;
Aylık alınacak günlerin hesabı 4/a(SSK), 4/b(Bağ-Kur), 4/c (Memur emeklileri) statüsüne göre değişmekte. 4/a emeklileri her ayın 17-26’si arasında, 4/b emeklileri her ayın 25-28’i arasında, memur emeklileri ise her ay başında aylıklarını alırlar.
4/a(SSK) emeklilerinin aylık günleri şu şekildedir;
Tahsis numarası son rakamı,
- 9 olanlar ayın 17'sinde,
- 7 olanlar ayın 18'inde,
- 5 olanlar ayın 19'unda,
- 3 olanlar ayın 20'sinde,
- 1 olanlar ayın 21'sinde,
- 8 olanlar ayın 22'sinde,
- 6 olanlar ayın 23'ünde,
- 4 olanlar ayın 24'ünde,
- 2 olanlar ayın 25'inde,
- 0 olanlar ayın 26'sında
aylık alır.
4/b(Bağ-Kur) emeklilerinin aylık günleri şu şekildedir;
Tahsis numarası son rakamı,
- 9,7 ve 5 olanlar ayın 25'inde,
- 3, 1 olanlar ayın 26'sınde,
- 8, 6 ve 4 olanlar ayın 27'sinde,
- 2 ve 0 olanlar her ayın 28'inde
aylık alır.
Emeklilik başvurusu ile ilgili bilgi alamayan vatandaşların takip etmesi gereken adımları Sosyal Güvenlik Uzmanı Köksal şu cümleler ile anlatıyor;
Vatandaşlar yaptıkları başvuru e-devlet üzerinden ya da fiziki olsun fark etmeksizin E-devlet uygulaması üzerinden başvurularının hangi aşamada olduğunu takip edebilir. E-devlet üzerinden “Sosyal Güvenlik Kurumu DYS Evrak Takip” modülüne girerek evrakın hangi aşamada olduğuna bakılması gerekiyor. Bu modül E-devlet mobil uygulaması üzerinden maalesef çalışmıyor. Vatandaşların www.turkiye.gov.tr adresi üzerinden sorgulama yapmaları halinde sayfaya erişilebiliyor.
SGK iş yükünü kaldıramayacağını düşündüğünden bir duyuru ile 'Emekli Olur' yazısı sadece tereddüt edilen durumlarda vereceğini bir duyuru ile kamuoyuyla paylaştı. SGK bu duyuruyu yaparken şirketlerin İnsan Kaynakları profesyonellerinin sosyal güvenlik uzmanı olduğunu düşünerek yaptı herhalde. Yoksa bu yazıların şirketlerin işten çıkış işlemleri için ne kadar önemli olduğunu bilmediklerini düşünmüyorum.
Danışmanlığını yaptığımız şirketlerden bizlere gelen analiz taleplerinde çalışma hayatı ekranında yer alan verilerin hatalı olduğunu tespit ederek durumu SGK’ya bildirdik. Örneğin çalışma hayatı ekranı 18 yaş öncesi sigorta girişi ile 18 yaşın doldurulduğu tarih ayrımını yapamıyor. Ya da aynı dönemde birden fazla işyerinde çalışılan günleri toplayarak çift hesap yapıyor. Ya da sigortalıların çalışma hayatında çalıştıkları işyerlerinin SGK tarafından (ş) şüpheli kodu ile (k) kontrollü koduyla Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından incelenmesi halinde inceleme bitene kadar bu hizmetler emeklilik hesabında dikkate alınmıyor. Çalışma hayatı ekranı bu detayı vermiyor. Haliyle bu kadar bilinmez bir durum varken şirketler de kıdem tazminatı ödemesi yapmak için işçilerinin emekli olduklarına dair yazıyı görmek istiyor. Bir çok firma kıdem tazminatlarını emekli maaşının bağlandığı gün ödeyeceği yönünde açıklamalarda bulundu. Kişilerin 6 ayı aşkın bir süre bekleyeceğini düşündüğümüzde alacakları kıdem tazminatları enflasyon karşısında eriyip gidecek. Burada işverenlere de bir şey diyemiyoruz. İleride emekli olamayacak işçisini haksız bir kıdem tazminatı ödediğinde bunu geri almaları oldukça güç.
Bu sebeple emeklilik başvurusunda bulunanların sorgulama ekranında 'tahsis servisine gönderildi' uyarısını görene kadar içleri rahat etmesin. Tahminlerimize göre başvuru yapan sigortalıların yaklaşık 300 bininin başvurusu bu tarz nedenlerle reddedilecek.