Soru işareti, Türkçede cümleye soru anlamı katan önemli bir işarettir. Özel bir kullanımı ifade ettiğinden görevleri pek fazla değildir. Fakat Türkçede önemli bir yer tutmaktadır. Bunun yanında soru işaretinin yazımı ve kullanımına da dikkat etmek gerekmektedir. Genelde soru işareti cümlenin sonunda olmaktadır ve cümleye soru anlamı katmaktadır. Bunun yanında başka görevleri de bulunmaktadır.
Soru İşareti Nerelerde Kullanılır?
Noktalama işaretleri cümlede önemli bir tutmaktadır. Dolayısıyla soru işareti gibi noktalama işaretlerinin temel görevlerini iyi bilmek gerekir. Bunun yanında soru işareti kullanımı da dikkat edilmesi gereken bir husustur.
Soru işareti genelde cümlenin sonunda olur ve bu kullanımda soru işaretinden sonra başka bir cümle başlıyorsa cümle büyük harfle başlamalıdır. Bu nedenle soru işareti cümleleri incelenirken hangi görevde kullanıldığı iyi ayırt edilmelidir. Soru işaretinin toplam 4 tane görevi bulunmaktadır. Buna göre soru işaretinin kullanıldığı yerler ve soru işareti ile ilgili cümleler şöyledir:
1 - Soru bildiren cümle ve sözcüklerin sonunda kullanılır:
- Nasıl bir düğün düşünüyorsun?
- Soyadınız nedir?
- Evimizi, eşyalarımızı nasıl buldunuz?
2 - Bilinmeyen yer, tarih ve benzeri durumları belirtmek için kullanılır:
- Seyit Ali Reis (? - 1562) denizlerde yaşadığı macerayı anlatır.
3 - Herhangi bir bilginin şüphe ile karşılandığını veya kesin olmadığını anlatmak için yay ayraç içinde kullanılır:
- Nasreddin Hoca (1208? - 1284) yılları arasında yaşamıştır.
- Okuldan 1996 (?) yılında mezun olmuş
- İki (?) saat içinde bütün kitabı okumuş
4 - Alay, küçümseme, şaşkınlık, yerme… Gibi anlamlar taşıyan sözcüklerin yanında parantez içinde kullanılır:
- Onun ne kadar zeki (?) olduğunu hepimiz biliyoruz.
5. Sözde soru cümleleri soru anlamı taşımaz. Cevap zaten içindedir. Ancak bu cümlelerden sonra yine soru işareti kullanılmalıdır.
- Hiç sana kötülük eder miyim?
- Yarama tuz mu basayım?
- Sen akıllanacak mısın acaba?
- Bahar gelir de çiçekler açmaz mı?
- Sen sorarsın da ben cevap vermez miyim?
- Atatürk'ten daha iyi bir lider var mı?