Ödev cevabı kıaca,
Solunum sistemi, vücudun oksijen alıp karbondioksit atmasını sağlayan bir sistemdir. Bu sistem, burun, yutak, nefes borusu, bronşlar, akciğerler, bronşçuklar, alveoller, diyafram ve solunum kaslarını içerir. Solunum sistemi, dışarıdan gelen havayı temizler, nemlendirir ve ısıtır, ardından akciğerlere ileterek gaz değişimini gerçekleştirir. Bu sayede vücut hücreleri oksijen alır ve atık ürün olarak karbondioksiti dışarı verir.
Bir soluk alıp verme egzersizi yaparak burnunuzdan hava alırken hangi organlarınızın hareket ettiğini anlamaya çalışınız. Soluk alırken göğüs kafesinizin şiştiğini fark etmişsinizdir. Soluk verirken de göğüs kafesinizin daraldığını fark ettiniz mi?
Soluk alıp vermede burun, yutak, gırtlak, soluk borusu ve akciğerler görevlidir. Soluk alırken ya da verirken akciğerlerin altında bulunan kas yapıdaki diyafram ile kaburga kemikleri arasındaki kaslar da görev yapar. Soluk alıp verme sırasında görevli olan bu yapı ve organların hepsi solunum sistemi olarak adlandırılır.
Solunum sistemi, hücrelerimiz için gerekli olan oksijeni havadan alır, hücrelerimizde oluşan karbondioksidi ise vücudumuzdan uzaklaştırır. Oksijenin solunum sisteminde sırasıyla izlediği yol; burun, yutak, gırtlak, soluk borusu, bronşlar, bronşçuklar ve alveoller şeklindedir.
Burun: Beş duyu organımızdan birisi olan burun, soluk alıp vermede görevlidir. Hava, burunda nemlenir ve ısınır. Hava ile birlikte alınan toz parçacıkları burundaki kıllar tarafından tutulur.
Yutak: Arka ve yan kısımları kapalı bir boşluktur. Açık olan ön kısmı yukarıdan burun boşluğu, aşağıdan ise ağız boşluğu ile bağlantılıdır.
Gırtlak: Yutaktan gelen havayı soluk borusuna iletmekle görevlidir. Gırtlak kıkırdaktan oluşur ve gırtlağın içinde bulunan ses telleri ile ses oluşumu sağlanır.
Soluk borusu: Üst üste dizilmiş kıkırdak halkalardan oluşan 10 – 12 cm uzunluğundaki yapıdır. Soluk borusunun görevi, havanın akciğerlere iletilmesini sağlamaktır.
Akciğerler: Süngerimsi yapıda olan akciğerler biri sağda, diğeri solda olmak üzere iki tanedir. Sağ akciğer, lop adı verilen üç parçadan oluşur. Sol akciğer ise iki lopludur.
Bronşlar: Soluk borusu iki kola ayrılır. Bronş adı verilen bu kollardan biri sağ, diğeri sol akciğere gider.
Alveoller : (Hava kesecikleri)
Bronşçuklar: Bronşlar, akciğerlerde gittikçe incelen dallara ayrılır. Bronşçuk adı verilen bu dallarda alveoller bulunur.
Solunum sistemini oluşturan yapı ve organları karşılarında belirtilen uygun tanımla eşleştiriniz.
1. Soluk borusu e. İç kısmı silli epitel ile çevrili, gırtlaktan sonraki kısım
2. Alveol b. Tek katlı yassı epitelden oluşan hava kesecikleri
3. Bronş c. Soluk borusunun iki kola ayrılarak oluşturduğu yapı
4. Bronşçuk ç. Akciğerlerin içindeki ince borucuklar
5. Plevra a. Akciğerleri çevreleyen çift katlı zar
6. Burun d. Solunum sistemi ile dış çevreyi bağlayan yapı
7. Gırtlak kapağı f. Besinlerin soluk borusuna kaçmasını engelleyen yapı
8. Yutak g. Ağız ve burun boşluğunun açıldığı kısım